Πληθαίνουν τον τελευταίο καιρό οι φωνές που έμμεσα ή άμεσα αναφέρονται σε προσεχή παραίτηση του πατριάρχη Βαρθολομαίου ή -όπως διπλωματικότερα λέγεται- στην ανάγκη να “εφησυχάσει” ο υπερήλικας πατριάρχης, που σύντομα συμπληρώνει τον 83ο χρόνο της ηλικίας του.
Ακούγονται και έχουν όλο και περισσότερη απήχηση οι “συγκρατημένες” φωνές ορισμένων μητροπολιτών, μέχρι πρόσφατα μελών της συνόδου του Πατριαρχείου, που επιδίωξαν ανοικτή και ελεύθερη συζήτηση των θεμάτων που απασχολούν σήμερα την Εκκλησία και ιδιαίτερα το Φανάρι.
Οι φωνές τους, όσο συγκρατημένες, σεβαστικές και εναρμονισμένες με την πατριαρχική ημερησία διάταξη των συνοδικών συνεδριάσεων, προσέκρουσαν ωστόσο στην πεισματική άρνηση του πατριάρχη να επιτρέψει μια ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων.
Μάλιστα ανάγκασαν τον πατριάρχη να διακόψει την τελευταία συνεδρίαση της συνόδου, τερματίζοντας έτσι, “ανορθόδοξα και σατραπικά”, την συνοδική περίοδο (Σεπτεμβρίου-Φεβρουαρίου). Με αυτό τον τρόπο ακύρωσε τις συνοδικές συνεδριάσεις του Φεβρουαρίου, θέτοντας για την ώρα τέλος και σε κάθε σχετική συζήτηση.
Μεταξύ των παραπάνω θεμάτων προείχε το ζήτημα της διάσπασης της ιεραρχίας της Αμερικής. Όπως είναι γνωστό, ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής, αποκομμένος και απομονωμένος, ποιμαντορεύει κι ενεργεί πλέον χωρίς τη σύμπλευση και συνεργασία των μητροπολιτών της λεγόμενης “Επαρχιακής Συνόδου” της αρχιεπισκοπής Αμερικής,
Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στη “Σύναξη των Ιεραρχών του Οικουμενικού Πατριαρχείου” της Αμερικής που συγκάλεσε ο αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος το Σάββατο 28 Ιανουαρίου ’23, στο Λος Αντζελες της Καλιφόρνιας. Στη σύναξη μόνο ένας από τους 7 μητροπολίτες της Επαρχιακής Συνόδου εμφανίσθηκε, ο Ατλάντας Αλέξιος. Οι υπόλοιποι αδιαφόρησαν… προτιμώντας να διαδηλώσουν τη διαφωνία και αντιπαράθεσή τους δια της σιωπής και απουσίας!
Άλλο θέμα που απασχόλησε τα μέχρι τώρα μέλη της πατριαρχικής Συνόδου και που είχε εξελιχθεί γι’ αυτούς σε σωστό “πονοκέφαλο”, είναι η “πρόχειρη προοδευτικότητα” με την οποία ο Ελπιδοφόρος αντιμετωπίζει διάφορα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, όπως το ομοφυλοφιλικό. Εκδήλωσαν επανειλημμένα την διαφωνία τους για τον τρόπο με τον οποίο ο αρχιεπίσκοπος, βοηθούμενος από τον θεολογικό του σύμβουλο, διάκονο Ιωάννη Χρυσαυγή, χειρίζεται το καυτό αυτό θέμα.
Ορισμένοι μάλιστα δεν απέκρυψαν την υποψία τους ότι απώτερος σκοπός των “ψευδο-προοδευτικών” πρωτοβουλιών του Ελπιδοφόρου είναι η επιβολή (στην Εκκλησία της Αμερικής σαν πρώτο δοκιμαστικό βήμα) της πλήρους αποδοχής των ομοφυλόφιλων και στη συνέχεια και της χειροτονίας διακονισσών …
Από την άλλη πλευρά, δεν λείπουν ταυτόχρονα και οι μητροπολίτες του Φαναρίου, είτε θήτευσαν είτε θα θητεύσουν και πάλι ως μέλη της συνόδου, που πιέζουν για προετοιμασία της διάδοχης κατάστασης. Άποψή τους είναι το Πατριαρχείο πρέπει -κι αυτό για πολλούς λόγους- να είναι από τώρα έτοιμο για κάθε ενδεχόμενο, ιδίως για την περίπτωση ενός μοιραίου πλην φυσιολογικού θανάτου πατριάρχη.
Τις επανειλημμένες εκκλήσεις των μητροπολιτών αυτών ο πατριάρχης αντιμετώπισε μέχρι τώρα με πρωτοφανή “σκαιή απόκρουση”. Αρνείται να συζητήσει έστω και ακροθιγώς το θέμα, αποπέμποντας τους συνομιλητές από το γραφείο του -αν αληθεύουν οι κατ’ άλλα αξιόπιστες σχετικές αναφορές- “εξοργισμένος και εκτός εαυτού”.
Παράλληλα, ο πατριάρχης, δεν επιτρέπει να του γίνει κουβέντα ούτε για τις επίμονες φήμες σύμφωνα με τις οποίες, ύστερα απ’ αυτόν οι τουρκικές αρχές δεν θα επιτρέψουν την εκλογή άλλου πατριάρχη. Δεν έχει διευκρινισθεί μέχρι στιγμής ποιός ευθύνεται για την κυκλοφόρηση των φημολογιών, γιατί διαδίδονται και προπαντός ποιόν ευνοούν ουσιαστικά αυτές οι σπερμολογίες.
Πάντως, ο πατριάρχης αρνείται να συζητήσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο έστω και σε επίπεδο καθαρά θεωρητικό. Γι’ αυτό και ορισμένοι “μπασμένοι” δεν αποκλείουν να είναι ακριβώς αυτό ο ενδόμυχος πόθος του. Έτσι τουλάχιστον θα μπορέσει να καταλάβει όντως μοναδική θέση στην ιστορία της Εκκλησίας. Ποιός δεν θα συγκινηθεί από ένα “Βαρθολομαίου του τελευταίου Οικουμενικού Πατριάρχου” …;!
Όλα τα παραπάνω, είτε αληθεύουν εξ ολοκλήρου, είτε κατά ένα ποσοστό, είναι ενδεικτικά της σπουδαιότητας που ‘χει αποκτήσει το θέμα της πατριαρχικής διαδοχής, το οποίο, εδώ και αρκετό καιρό, αποτελεί μόνιμη σκέψη ορισμένων μητροπολιτών του Πατριαρχείου άσχετα αν τα κίνητρα τους είναι ιδιοτελή ή ειλικρινή.
Το “γέρασε ο παππούς” που επικαλούνται όλοι προκειμένου να ερμηνεύσουν ή δικαιολογήσουν τις αυταρχικές ενέργειες του πατριάρχη έχει βέβαια σχετική ισχύ εδώ. Λες και ενεργούσε διαφορετικά όταν ήταν νεότερος… Ο λύκος κι αν εγέρασε…
Το μόνο που μπορεί να έχει μεσολαβήσει μεταξύ των πρώτων και των τελυταίων ετών της πατριαρχίας του κ. Βαρθολομαίου -παρατηρούν οι εκκλησιαστικοί σχολιαστές- είναι ότι το παροιμιώδες ιμβριώτικο πείσμα του έχει προσλάβει μάλλον μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες διαστάσεις.
Ορισμένοι λοιπόν από τους πρώην συνοδικούς μητροπολίτες “μεμψιμοιρούν” για την αντιδημοκρατική στάση που τηρεί έναντι τους ο πατριάρχης, και άλλοι, συνοδικοί ή όχι, εκφράζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, επίπλαστο ή πραγματικό, για τη μελλοντική πορεία του πατριαρχείου μετά τον θάνατο του γηραιού Βαρθολομαίου.
Οι γνώμες των εκκλησιαστικών παρατηρητών συγκλίνουν στο ότι ο κ. Βαρθολομαίος, παρά τις παραπάνω “πιέσεις, παραμένει απρόθυμος να παραδόσει τη σκυτάλη πιστεύοντας ότι είναι ακόμη χρήσιμος, ικανός να επιτύχει πολλά και προπαντός ο μόνος που μπορεί να “μπαλώσει” τα λάθη και τις σοβαρές “αστοχίες” του σε τόσα επίπεδα.
Ως σφάλματα του κ. Βαρθολομαίου, με προεκτάσεις ανασταλτικές στη ζωή και το έργο της Εκκλησίας, αναφέρουν κυρίως οι εμπειρογνώμονες το θέμα της εκλογής “αδιάβλητων και ανεπίληπτων” επίσκοπων, ορισμένες αμφισβητούμενες πρωτοβουλίες του στο χώρο των σχέσεων του Φαναρίου με άλλες ορθόδοξες Εκκλησίες, την εκτρωματική και “αντικανονική” διοικητική δομή της Εκκλησίας Αμερικής που επινοήθηκε χάριν οικονομικής πρωτίστως ωφέλειας κτλ. κτλ.
Αν ο ίδιος ο κ. Βαρθολομαίος δεν αναλάβει σειρά διορθωτικών πρωτοβουλιών στο λίγο διάστημα που απομένει, η υστεροφημία που εντατικά καλλιεργεί με κατά παραγγελία έκδοση τιμητικών τόμων και περισυλλογή τόσο τιμητικών πανεπιστημιακών διακρίσεων όσο και άλλων μεταλλίων, δεν πρόκειται να εξουδετερώσει τα αισθήματα των απλών πιστών που τον γνωρίζουν όπως τον γνωρίζουν…
Και πρέπει να αναλάβει τις επανορθωτικές του προσπάθειες αμέσως και χωρίς καθυστέρηση, πριν είναι πολύ αργά, διότι μετά απ’ αυτόν, ποιός θα ενδιαφερθεί να διορθώσει την υστεροφημία του ;;;!
Χαράλαμπος Νταγάκης – 1 Φεβ. ’23 kalami.us
