*Η λέξη – χρυσάφι παραμένει Ελληνική!*
*Του Λεωνίδα Κουμάκη, μέλος του ΙΗΑ*
Με τις παγκόσμιες περιπέτειες της Ελληνικής Φέτας είχα ασχοληθεί πριν από
μια περίπου δεκαετία στο άρθρο *Φέτα / **Feta** : **H** λέξη – χρυσάφι που
γίνεται «κοινόχρηστη» κάτω από την αφόρητη πίεση των γιγάντων της
παγκόσμιας Γαλακτοβιομηχανίας* <https://analyst.gr/2013/09/06/1284/>.
Οι περιπέτειες του διάσημου ελληνικού προϊόντος άρχισαν από την επομένη της
κατοχύρωσης της *Ελληνικής Φέτας* με *Κοινοτικό Κανονισμό του 1996*, μετά
από πολύχρονες και επίπονες προσπάθειες, σαν ένα τυροκομικό προϊόν
*Προστατευόμενης
Ονομασίας Προέλευσης* που παράγεται *αποκλειστικά και μόνο στην Ελλάδα*,
κάτω από συγκεκριμένες προδιαγραφές.
Η *παγκόσμια εμπορική επιτυχία* της Ελληνικής Φέτας σε συνδυασμό με τα
*τεράστια
συμφέροντα* γιγαντιαίων γαλακτοκομικών ομίλων του πλανήτη μας, τα οποία
αξιοποιούσαν *παράνομα*, με *κάλπικα* προϊόντα «ντυμένα» με ελληνικά
χρώματα, ονόματα και την *λέξη-χρυσάφι* *ΦΕΤΑ*, οδήγησαν το Ευρωπαϊκό (και
όχι μόνο) *λόμπι της γαλακτοβιομηχανίας* σε μια τρομερή προσπάθεια με στόχο
την ταχύτερη δυνατή *κατάργηση *του σχετικού κοινοτικού κανονισμού.
Το κατά Θουκυδίδη (περ. 460 π.Χ. – περ. 399 π.Χ.) διαχρονικό «*δίκαιο του
ισχυρότερου*» δεν άργησε να επικρατήσει: Λίγα μόλις χρόνια αργότερα (*1999*)
Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, κάτω από την τεράστια πίεση των
κολοσσών της Ευρωπαϊκής – *και όχι μόνο* Γαλακτοβιομηχανίας, *ακύρωσε* τον
Κοινοτικό Κανονισμό του 1996 *αίροντας* την προστασία της Ελληνικής φέτας.
Δηλαδή αυτό ακριβώς που ήθελαν οι παγκόσμιοι κολοσσοί, με αποτέλεσμα να
πλημμυρίσουν οι αγορές του κόσμου με *κάλπικη «Φέτα»* από την Ευρώπη (
*κυρίως* από την Δανία με πληθώρα διαφόρων σημάτων «Φέτας», την Γαλλία και
την Γερμανία), την Αμερική (από την γιγαντιαία Craft), την Αργεντινή (*με
το σήμα…. **Myconos*!), μέχρι στην μακρινή Ιαπωνία και πάρα πολλά άλλα
σημεία του κόσμου.
Όλα τα *κάλπικα *προϊόντα «Φέτας» εμφανιζόταν σε συσκευασίες που είχαν από
Ελληνικές σημαίες και γαλάζια χρώματα, μέχρι πολύ χαρακτηριστικές λέξεις
όπως *Greek**, **original**, **authentic**, **traditional* κ.ο.κ.ε.
*παραπλανώντας
εκ προθέσεως* εκατομμύρια καταναλωτών σε ολόκληρο τον κόσμο!
Όπως ήταν λογικό, οι Έλληνες παραγωγοί *αυθεντικής Φέτας* πέρασαν στην
αντεπίθεση και με μια νέα προσπάθεια που διήρκησε μερικά χρόνια, πέτυχαν να
επιβάλλουν εκ νέου, με πειστικά επιχειρήματα, την *Ελληνική Φέτα* σαν
*Προστατευόμενη
Ονομασία Προέλευσης* με αποκλειστική χώρα παραγωγής την Ελλάδα (*Απόφαση
314/14.6.2002* Συμβουλίου Επιτρόπων Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων).
Δανοί, Γερμανοί και πολλοί άλλοι που είχαν *θησαυρίσει *παραπλανώντας
εκατομμύρια Ευρωπαίων (και όχι μόνο) καταναλωτών, πουλώντας άσπρο τυρί
σαν «*Ελληνική
Φέτα*», προσέφυγαν αμέσως κατά της απόφασης του Συμβουλίου των Ευρωπαίων
Επιτρόπων, αλλά και η προσφυγή αυτή απορρίφτηκε τρία χρόνια αργότερα
με την *υπ΄
αριθμ 92/2005* απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
*Επόμενη περιπέτεια* για την Ελληνική Φέτα υπήρξε η *απόπειρα *του Βέλγου
Ευρωπαίου Επιτρόπου Κάρελ Ντε Χουκτ, να «αξιοποιήσει» τις διαπραγματεύσεις
για συμφωνία ζώνης ελευθέρων συναλλαγών μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και
Καναδά, με στόχο την ουσιαστική *αχρήστευση* της Ευρωπαϊκής προστασίας της
Ελληνικής Φέτας.
Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την ζώνη ελευθέρων συναλλαγών μεταξύ
ΕΕ-Καναδά, η Καναδική αντιπροσωπεία αιφνιδίως, υπό την καθοδήγηση του
(πανίσχυρου) παγκόσμιου λόμπι γαλακτοβιομηχανίας, έθεσε επίμονα θέμα
προστασίας «Καναδικής Φέτας» (!) αλλά και άλλων κλεμμένων Ευρωπαϊκών
ονομασιών τυριών. Ο στόχος ήταν κάποιες Ευρωπαϊκές «παραχωρήσεις» οι οποίες
στην πραγματικότητα θα εξουδετέρωναν «κατ΄ εξαίρεση» το Ευρωπαϊκό
«τείχος» *παγκόσμιας
προστασίας* της Ελληνικής Φέτας.
Η απόπειρα ευτυχώς *απέτυχε* καθώς η συνολική οικονομική και εμπορική
συμφωνία ΕΕ-Καναδά (CETA) έχει άρχισε να τίθεται σε ισχύ από τις 21
Σεπτεμβρίου 2017 και οδεύει πλέον προς την πλήρη εφαρμογή της, χωρίς
ύποπτες «παραχωρήσεις» σε κατοχυρωμένα, ευρωπαϊκά προϊόντα.
Παρ΄όλα αυτά, η *Δανία* συνέχισε να τροφοδοτεί την *παγκόσμια αγορά*
με *κάλπικη
φέτα* – έξω από τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα
υποστηριζόμενη από την Κύπρο, κίνησε τις διαδικασίες προσφυγής της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Δανίας με το σκεπτικό ότι η χώρα, σύμφωνα με
τον Κανονισμό 1152/2012, όφειλε να λάβει μέτρα για την ματαίωση η την
διακοπή χρήσεως της *ονομασίας «φέτα»* για τυρί το οποίο παράγεται στη
Δανία και εξάγεται σε τρίτες χώρες. Η ανενόχλητη αυτή δραστηριότητα
*παραπλάνησης* του καταναλωτικού κοινού σε πολλές χώρες του κόσμου,
αποτελούσε *καθαρή παραβίαση* των υποχρεώσεων της Δανίας, όπως προβλέπονται
από τον Κανονισμό 1152/2012.
Η Δανία, στην νομική μάχη που ακολούθησε, έκανε το σφάλμα να ισχυριστεί ότι
ο κανονισμός 1151/2012 έχει εφαρμογή *μόνο* στα προϊόντα που πωλούνται *εντός
της Ευρωπαϊκής Ένωσης* και δεν καλύπτει τις εξαγωγές προς τρίτες χώρες.
Με τον τρόπο αυτό *ομολόγησε* ότι δεν έπραξε το παραμικρό απέναντι σε
παραγωγούς της Δανίας προκειμένου να τους εμποδίσει να χρησιμοποιούν την
λέξη *«Φέτα»* για εξαγωγές σε τρίτες χώρες.
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις *14 Ιουλίου 2022* ανακοίνωσε την
απόφαση του, σύμφωνα με την οποία «*Η Δανία παρέβη τις υποχρεώσεις της
παραλείποντας να λάβει μέτρα ώστε να θέσει τέρμα στη χρήση της ονομασίας
«φέτα» για τυριά τα οποία προορίζονται για εξαγωγή προς τρίτες χώρες*». Η
απόφαση τεκμηριώνεται με αναλυτική αποδόμηση των «επιχειρημάτων» των Δανών
παραγωγών, με *τεράστιας σημασίας* *επισήμανση* πως «*Το όλο πλαίσιο του
κανονισμού 1151/2012, προστατεύει τις Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης
(ΠΟΠ) και τις Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΓΕ) ως δικαιώματα
διανοητικής ιδιοκτησίας*».
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου *ρίχνει ουσιαστικά αυλαία* στις
περιπέτειες *τριών περίπου δεκαετιών* της Ελληνικής Φέτας. Ανοίγει τον
δρόμο για ευρύτατη, *εμπορική αξιοποίηση* της *λέξης – χρυσάφι ΦΕΤΑ* */ *
*FETA* σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή και την παγκόσμια αγορά, προς όφελος των
παραγωγών και της Ελληνικής εθνικής οικονομίας.
Απομένει βέβαια η *δραστήρια κινητοποίηση* των ανά τον κόσμο Ελλήνων *εμπορικών
ακολούθων*, οι οποίοι οφείλουν να ερευνούν την αγορά της χώρας στην οποία
είναι διαπιστευμένοι, να επισημαίνουν πιθανή κυκλοφορία *κάλπικης φέτας* και
να κινούν *νομικές διαδικασίες* για την προστασία της Ελληνικής Φέτας.
*Μένει να δούμε την αποτελεσματικότητα της «πρακτικής εφαρμογής» των
Κοινοτικών αποφάσεων όχι μόνο σε Ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο…*
