Τρεις ερωτήσεις για τα κενά στις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις, για τη διαφάνεια και το δημόσιο έλεγχο στις πολιτικές αποφάσεις.
Σειρά γραπτών ερωτήσεων για τα λόμπυ (ομάδα συμφερόντων), την επιρροή τους στη χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής και την επιβολή ρυθμίσεων που να οριοθετούν τουλάχιστον το ρόλο τους και να επιβάλλουν στοιχειώδεις κανόνες διαφάνειας, κατέθεσε ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Μιχάλης Τρεμόπουλος.
Η παρουσία των οικονομικών συμφερόντων και των λόμπυ τους στους ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά και ο ρόλος τους στη χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής, αποτελεί σήμερα από τους σημαντικότερους παράγοντες στο έλλειμμα δημοκρατίας και διαφάνειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Περίπου 18.000 λομπίστες κινούνται σήμερα στους διαδρόμους του ευρωκοινοβουλίου και της Κομισιόν, επηρεάζοντας αποφάσεις χωρίς να υπόκεινται σε κανένα έλεγχο πέρα από αυτόν των χρηματοδοτών τους.
Στη μάχη για τον περιορισμό της επιρροής τους, κεντρική θέση έχει αυτή τη στιγμή το αίτημα του ευρωκοινοβουλίου για υποχρεωτική εγγραφή των λόμπυ σε ειδικό μητρώο προσιτό σε κάθε πολίτη, καθώς και η προσπάθεια για υπέρβαση της θολής τεχνητής διάκρισης μεταξύ των λόμπυ και των (υποτίθεται ανεξάρτητων) think tank που χρηματοδοτούνται από οικονομικά συμφέροντα.
Σήμερα το μητρώο υπάρχει αλλά η εγγραφή παραμένει προαιρετική, χωρίς καν έμμεσα αντικίνητρα για όσους επιμένουν να δρουν παρασκηνιακά.
Συγκεκριμένα οι ερωτήσεις αφορούν:
•Το think tank “Φίλοι της Ευρώπης” (Friends of Europe, http://www.friendsofeurope.org/Partners/tabid/516/Default.aspx#WWF) όπου συμμετέχουν ως εταίροι και συνεργάτες εταιρίες όπως η Coca Cola, οι μεγαλύτεροι πετρελαϊκοί και φαρμακευτικοί κολοσσοί, αλλά και το Δ.Ν.Τ., η Παγκόσμια Τράπεζα, καθώς και … η ίδια η Κομισιόν.
Με αφορμή επιστολή διαμαρτυρίας δεκάδων ευρωπαϊκών Μ.Κ.Ο. για την προνομιακή μεταχείριση του συγκεκριμένου ομίλου και την άρνησή του να εγγραφεί στο μητρώο των λόμπυ, ο Μ. Τρεμόπουλος υπενθυμίζει παλαιότερη τοποθέτηση Επιτρόπου για το θέμα αυτό και ζητά από την Κομισιόν να θέσει τουλάχιστον την εγγραφή στο μητρώο ως προϋπόθεση για κάθε επίσημη συνεργασία της μαζί τους.
•Πρόσφατη έρευνα της Συμμαχίας για τη Διαφάνεια των Λόμπυ και τον Κανονισμό Δεοντολογίας (ALTER-EU), που αποκαλύπτει, ότι σχεδόν δύο χρόνια μετά από το ξεκίνημα του προαιρετικού μητρώου για τα λόμπυ, μόλις 40% από αυτά έχουν καταχωρηθεί.
Η έρευνα ALTER-ΕΕ υπογραμμίζει την ανάγκη να εφαρμοστεί επειγόντως το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Μαΐου 2008 για υποχρεωτική καταχώρηση όλων των λόμπυ μαζί με λεπτομερείς πληροφορίες για τη δράση τους.
•Ανακοίνωση της Διεθνούς Διαφάνειας (Transparency International TI) σχετικά με τον κίνδυνο σύγκρουσης συμφερόντων όταν πρώην Επίτροποι αναλαμβάνουν ανώτατες εταιρικές θέσεις μετά τη λήξη της θητείας τους.
Τουλάχιστον 4 μέλη της προηγούμενης Κομισιόν κατέλαβαν τέτοιες θέσεις, πιθανότατα επωφελούμενοι από τους προηγούμενους ρόλους τους. «Τόσο στην Ευρώπη όσο και σε κάθε χώρα, οι δημόσιες πολιτικές οφείλουν να υπηρετούν αποκλειστικά και μόνο το δημόσιο συμφέρον», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος.
«Επιμέρους συμφέροντα είναι λογικό να λαμβάνονται υπόψη, όχι όμως να επικαλύπτουν την κοινωνική συνοχή και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Δυστυχώς, όμως, χρειαζόμαστε ακόμη πολλές μάχες για να γίνει πράξη η απλή αυτή λογική. Η διαφάνεια στο ποιοι προωθούν οικονομικά συμφέροντα, από πού χρηματοδοτούνται και τι πρόσβαση έχουν στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αποτελεί απαραίτητο πρώτο βήμα στο να πάψει η κοντόφθαλμη οπτική των λόμπυ να είναι πάνω από την περιβαλλοντική ισορροπία και τις ανάγκες των απλών Ευρωπαίων πολιτών».
Ακολουθούν τα κείμενα των τριών ερωτήσεων
Θέμα: Κίνητρα για την προσχώρηση ομάδων προβληματισμού και άλλων μη εγγεγραμμένων εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων στο μητρώο των εκπροσώπων συμφερόντων της Επιτροπής Απαντώντας σε μια επιστολή 44 ΜΚΟ, ο Επίτροπος Potočnik δήλωσε τα εξής:
«Ως ομάδα προβληματισμού -και όχι ομάδα συμφερόντων- η οργάνωση “Φίλοι της Ευρώπης” (Friends of Europe) δεν έχει εγγραφεί στο μητρώο των εκπροσώπων συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Δεν θεωρήσαμε ωστόσο το γεγονός αυτό επαρκή λόγο για την παύση της συνεργασίας με την FoE, ιδίως καθώς η εγγραφή στο μητρώο είναι εκούσια»
(1) Η δήλωση αυτή έρχεται σε άμεση αντίθεση με μια ομιλία του κ. Siim Kallas όταν ήταν Αντιπρόεδρος αρμόδιος για θέματα Διοικητικών Υποθέσεων, Λογιστικού Ελέγχου και Καταπολέμησης της Απάτης.
Είχε αναφέρει τότε ξεκάθαρα: «Η οργάνωση “Φίλοι της Ευρώπης”, όπως και άλλες ομάδες προβληματισμού, θα πρέπει να εγγραφεί στο μητρώο»
(2) Σύμφωνα με την Επιτροπή το «σύστημα εκούσιας εγγραφής σε μητρώο» θα παρείχε «κίνητρα στους εκπροσώπους ομάδων συμφερόντων (ή άλλους εκπροσώπους συμφερόντων) να εγγραφούν»
(3) Τα ισχύοντα κίνητρα όπως ειδοποιήσεις μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
(4) δεν κατόρθωσαν να προωθήσουν τη διαφάνεια καθώς οι περισσότερες ομάδες συμφερόντων με έδρα στις Βρυξέλλες δεν έχουν εγγραφεί στο μητρώο
(5) Θα θέλαμε να θέσουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα ακόλουθα ερωτήματα:
1. Έχει μεταβληθεί η επίσημη θέση της Επιτροπής ότι οι ομάδες προβληματισμού θα πρέπει να εγγραφούν στο μητρώο των εκπροσώπων συμφερόντων;
2. Προτίθεται η Επιτροπή να ενισχύσει τα κίνητρα για τη βελτίωση της διαφάνειας καθιστώντας την εγγραφή των ομάδων συμφερόντων και των ομάδων προβληματισμού στο μητρώο προϋπόθεση για τη συνεργασία με τις ομάδες αυτές όσον αφορά τη διοργάνωση εκδηλώσεων (συμπεριλαμβανομένης της παρουσίας αυτών σε πάνελ);
Οικολόγων Πράσίνων
Οι χρυσές δουλειές των Ευρωπαίων Επιτρόπων
