9 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, 1.200 μέτρα από κατοικημένη περιοχή: Πηγή που δεν βγάζει ούτε ιαματικό νερό, ούτε «αγίασμα», αλλά σκέτο…..δηλητήριο, που χύνεται στο Θερμαϊκό !
Στις 10.2.2014 στο Β΄Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ο.Τ.Α. Νομού Θεσσαλονίκης ύστερα από την με αρ. ΒΜ Β 2012/7535/25.10.2012 ΑΝΑΦΟΡΑ-ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ κατοίκου της περιοχής και ενεργού του «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ» παραπέμπεται να δικαστεί κατηγορούμενος για παράβαση των διατάξεων του άρθρου 2, 12 , 28 παρ. 2 στοιχ. α ν. 1650/1986 («υποβάθμιση περιβάλλοντος» τελούμενη με παράλειψη ) σε συνδυασμό με τις γενικές διατάξεις των άρθρων 1,12,14,15, 18 , 26 παρ. 1α, 27 παρ. 1, 51, 53, 57 και 59 ΠΚ.
Είναι μία από τις σπάνιες περιπτώσεις , κατά τις οποίες θα επιχειρηθεί η εφαρμογή της παρ. 6 του άρθρου 7 του Ν.4042/12
(ΦΕΚ 24 Α/13-2-2012), που επιγράφεται «Ποινική προστασία του περιβάλλοντος» ( «7. Στις περιπτώσεις εγκλημάτων του κεφαλαίου αυτου («περιβαλλοντικών εγκλημάτων») ως πολιτικώς ενάγων μπορεί να παρίσταται το Δημόσιο, καθώς και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην περιφέρεια των οποίων τελέσθηκε το έγκλημα, το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος, πανεπιστήμια, άλλοι επιστημονικοί φορείς, δικηγορικοί σύλλογοι, φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, μη κυβερνητικές οργανώσεις και φυσικά πρόσωπα, ανεξάρτητα αν έχουν υποστεί περιουσιακή ζημία, προς υποστήριξη της κατηγορίας και μόνο και με αίτημα ιδίως την αποκατάσταση των πραγμάτων, στο μέτρο που είναι δυνατή…»
Ο Πρόεδρος κατηγορείται ότι για το διάστημα από 30.5.2012 μέχρι και τις 25.10.12 παρέλειψε να λάβει μέτρα που να αποτρέπουν την περιβαλλοντική υποβάθμιση στην περιοχή της παλαιάς χωματερής Δερβενίου.
Συγκεκριμένα:
Η παλαιά χωματερή του Δερβενίου, που σταμάτησε τη λειτουργία της το 1984 και απέχει περί τα 1200 μέτρα από κατοικημένη περιοχή δεν έχει αποκατασταθεί πλήρως από τον σύνδεσμο ΟΤΑ- Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με το έγγραφο (Α.Π. 81879/3662/17.10.12) της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης προς το τοπικό Σύνδεσμο ΟΤΑ, μετά από καταγγελία του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Ευκαρπίας και μετά από επιτόπια επίσκεψη κλιμακίου της Διεύθυνσης την 1.8.12, αναφέρει:
“για την αποκατάσταση της παλαιάς χωματερής εκδόθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ η με Α.Π. οικ. 82408/3.9.96 Απόφαση ¨Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων, η οποία τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με την με Α.Π. οικ.114903/12.11.1997 Απόφαση.
Σύμφωνα με τις ανωτέρω Α.Π.Ο. για τη μεταφροντίδα του χώρου αναφέρεται η υποχρέωση κατασκευής παραθύρων εκτόνωσης βιοαερίου σε διάφορα σημεία της χωματερής και τακτικοί έλεγχοι με παγίδες βιοαερίου, ενώ για τα διασταλλάζοντα προβλεπόταν η κατασκευή δικτύου συλλογής και μεταφοράς τους στο βιολογικό σταθμό Θεσσαλονίκης για περαιτέρω επεξεργασία.
Σύμφωνα με την απάντηση του Συνδέσμου ΟΤΑ δεν κατασκευάσθηκε η δεξαμενή συλλογής διασταλαζόντων λόγω έλλειψης αυτών, κάτι το οποίο όμως δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό τόσο λόγω του μεγάλου όγκου των αποβλήτων που έχουν εναποτεθεί, όσο και γιατί όπως αναφέρεται στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είχε υπολογισθεί ημερήσια παραγωγή υγρών αποβλήτων της τάξης των 5 κυβικών μέτρων. Το σύστημα άλλωστε συλλογής στραγγιδίων που είχε υπολογισθεί και κατασκευασθεί, αποσκοπεί ακριβώς στη συλλογή των στραγγιδίων με σκοπό την περαιτέρω επεξεργασία και διάθεσή τους.»
Η Διεύθυνση, μετά από έλεγχο δείγματος από τον αγωγό εκροής διαπιστώνει, σύμφωνα με έγγραφό της με ΑΠ 406735/16153/ 2.11.12 προς τον Σύνδεσμο ΟΤΑ Θεσσαλονίκης, υπερβάσεις σε χημικές ενώσεις και ολικά κολοβακτηριοειδή, παράλληλα δε, ζητεί λήψη άμεσων μέτρων για αποτροπή της ρύπανσης του περιβάλλοντος.
Για το λόγο αυτό η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με Απόφαση του Περιφερειάρχη με το με Α.Π. 426826/16889/4.1.2013 έγγραφό της προς το Σύνδεσμο ΟΤΑ Νομού Θεσσαλονίκης, επέβαλε πρόστιμο συνολικού ύψους 10.500 ευρώ.
Η κατάσταση στο σημείο απορροής των «διασταλαζόντων υγρών» , η οποία είναι ίδια, μέχρι και σήμερα περιγράφεται ως εξής:
«….Στο κάτω μέρος της χωματερής στον πόδα του πρανούς εξέρχεται αγωγός , από τον οποίο κατά την ημέρα της αυτοψίας υπήρχε ΣΥΝΕΧΗΣ ΡΟΗ ΥΓΡΩΝ, προς το διευθετημένο τμήμα του παρακείμενου ρέματος…», η οποία γίνεται μέσω αγωγού Φ 200 mm , που εξυπηρετεί «τη μάστευση» των διασταλαζόντων υγρών και την «παροχέτευσή» τους στο παρακείμενο ρέμα.
Το παρακείμενο ρέμα διασχίζει την περιοχή και καταλήγει στο Θερμαϊκό κόλπο μεταφέροντας όλα τα «προϊόντα» και διαποτίζοντας το υπέδαφος στην περιοχή.
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες οι παλαιοί χώροι διάθεσης απορριμμάτων παραμένουν επί μακρόν ως ενεργοί βιοαντιδραστήρες, με την έννοια ότι συνεχίζονται οι διεργασίες στο σώμα των απορριμμάτων, δηλαδή και η παραγωγή υγρών (συνήθως αναφέρονται ως στραγγίσματα) και αερίων (βιοαέριο), τα οποία τείνουν να διαφύγουν, ιδιαίτερα όταν διευκολύνεται, ή δεν παρεμποδίζεται η κατείσδυση όμβριων στο σώμα των ενταφιασμένων απορριμμάτων,
Κατά το νόμο η περιβαλλοντική παρακολούθηση δεν σταματά με τη παύση λειτουργίας ενός ΧΥΤΑ, πολύ περισσότερο δε ενός ΧΑΔΑ και προβλέπεται και στην περίοδο μεταφροντίδας. Ο φορέας που έχει την ευθύνη λειτουργίας χώρου διάθεσης απορριμμάτων επωμίζεται κατά το νόμο την ευθύνη περιβαλλοντικής παρακολούθησης και ελέγχου του χώρου σε όλη την περίοδο μεταφροντίδας,
Το ότι δεν γίνεται μέτρηση εκλύσεως αερίων της τ. χωματερής (βιοαέριο/αέριο χωματερής) , ούτε δημιουργήθηκαν παράθυρα διαφυγής, όπως προέβλεπε η με Α.Π. οικ. 82408/3.9.96 Απόφαση ¨Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων, η οποία τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με την με Α.Π. οικ.114903/12.11.1997, είναι γεγονός που εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία, επιβαρύνοντας συγχρόνως το περιβάλλον με επιβλαβείς αέριους ρύπους.
Επισυνάπτεται η αναφορά-καταγγελία:
Στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης
ΑΝΑΦΟΡΑ- ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ
Του…
Θέμα: Παράλειψη λήψης μέτρων για πραγματική ανάπλαση της παλαιάς χωματερής του Δερβενίου Θεσσαλονίκης με αποτέλεσμα την πρόκληση ρύπανσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος από «διασταλάζοντα» υγρά που διοχετεύονται μέσω ρέματος στον ΘΕΡΜΑΪΚΟ ΚΟΛΠΟ από τη Διοικούσα Επιτροπή του Συνδέσμου ΟΤΑ ν. Θεσσαλονίκης (νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου)
Κύριε Εισαγγελέα,
Είμαι μόνιμος κάτοικος της περιοχής ΝΕΑΣ ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ και μέλος του ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ Θεσσαλονίκης.
Ο Σύνδεσμος ΟΤΑ ν. Θεσσαλονίκης είναι ο αρμόδιος φορέας του έργου «Ανάπλαση παλαιάς χωμτερής Δερβενίου (Θεσσαλονίκης)».
Σε καταγγελία που είχε κάνει πριν από λίγους μήνες ο “ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ”, του οποίου είμαι ΕΝΕΡΓΟ ΜΕΛΟΣ σχετικά με σοβαρότατα προβλήματα περιβαλλοντικού χαρακτήρα που προκαλούνται από την παράλειψη λήψης μέτρων για την πραγματική ανάπλαση (αποκατάσταση) της παλαιάς χωματερής Δερβενίου Θεσσαλονίκης το Τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομικού της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης με το επισυναπτόμενο με αρ. πρωτ. 81879/3662 (Σχετ.: 334278.13175) έγγραφο του απάντησε ότι (σελίδα 2 του εγγράφου) :
«….Για την αποκατάσταση της παλαιάς χωματερής εκδόθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ η με ΑΠ. Οικ. 82048/3.9.1996 Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων , η οποία τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με την με Α.Π. οικ. 114903/12.11.1997 απόφαση.
Σύμφωνα με την ανωτέρω ΕΠΟ για την μεταφροντίδα του χώρου ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ η υποχρέωση κατασκευής παραθύρων εκτόνωσης βιοαερίου σε διάφορα σημεία της χωματερής και τακτικοί έλεγχοι με παγίδες βιοαερίου , ενώ για τα διασταλάζοντα (ύδατα, κοινώς τα «σκουπιδοζούμια»_ προβλέπονταν η κατασκευή δικτύου συλλογής και η μεταφορά τους στο Βιολογικό Σταθμό Θεσσαλονίκης για περαιτέρω επεξεργασία…»
Και το έγγραφο συνεχίζει:
«….Σύμφωνα με την απάντηση του Συνδέσμου ΟΤΑ δεν κατασκευάστηκε η δεξαμενη συλλογής διασταλαζόντων (!!!) λόγω έλλειψης αυτών , κάτι το οποίο όμως δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό
τόσο λόγω του μεγάλου όγκου των αποβλήτων που έχουν εναποτεθεί , όσο και γιατί, όπως αναφέρεται στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είχε υπολογιστεί ημερήσια παραγωγή υγρών αποβλήτων της τάξης των 5 κυβικών μέτρων…»
Προηγούμενα η κατάσταση στο σημείο απορροής των διασταλαζόντων περιγράφεται ως εξής:
«….Στο κάτω μέρος της χωματερής στον πόδα του πρανούς εξέρχεται αγωγός , από τον οποίο κατά την ημέρα της αυτοψίας υπήρχε ΣΥΝΕΧΗΣ ΡΟΗ ΥΓΡΩΝ, προς το διευθετημένο τμήμα του παρακείμενου ρέματος…», η οποία γίνεται μέσω αγωγού Φ 200 mm , που εξυπηρετεί «τη μάστευση» των διασταλαζόντων υγρών και την «παροχέτευσή» τους στο παρακείμενο ρέμα.
Σημειώνω ότι το ρέμα αυτό διασχίζει τον χώρο και καταλήγει στο Θερμαϊκό κόλπο.
Στο μεταξύ , ο ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ μέσω του πολιτικού κόμματος «ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ» προκάλεσε μία «έκθεση δοκιμών» των αποβλήτων , την οποία σας επισυνάπτω, και η οποία αφορά σε φυσικοχημική ανάλυση για το διάστημα από 30.5.2012 μέχρι 11.6.2012.
Από μία πρώτη συγκριτική παράθεση του πορίσματος αυτής της μελέτης με τα όρια που θεσπίζονται με την επίσης επισυναπτόμενη με αρ. 30/οικ. 2885 (ΦΕΚ τχ. Β , αρ. 1079/15.7.2010) προκύπτει ότι στα διασταλάζοντα υγρά υπήρχαν κατά το διάστημα από 30.5 μέχρι 11.6.2012 ουσίες επικίνδυνες για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία , των οποίων ο βαθμός συγκέντρωσης και στα διασταλάζοντα είναι κατά πολύ υπέρτερος από τον επιτρεπόμενο.
Παράδειγμα παραθέτω ενδεικτικά τον ακόλουθο συγκριτικό πίνακα:
| ΟΥΣΙΑ | Μονάδες | Επίσημα όρια | Τα αποτελέσματα
των αναλύσεων |
|
| ΒΟD 5
Δείκτης για τηβιοχημική απαίτηση σε οξυγόνο(BOD)
|
mgO2/L | 25, 40 | 367 | Υπέρβαση |
| COD
Δείκτης για τη χημική ζήτηση οξυγόνου(COD) |
mgO2/L | 125, 160 | 5453 | Υπέρβαση |
| Oλικό άζωτο
|
mgN/L | 15,10, μεγαλύτερο ή ίσο των 75% | 2436 | Υπέρβαση |
Από τον πίνακα αυτό σε συνδυασμό με το συμπέρασμα του επισήμου εγγράφου της υπηρεσίας (επισυναπτόμενο 1) (…. «ο Σύνδεσμος θα πρέπει να υποβάλλει στην υπηρεσία μας επιπλέον τα κάτωθι στοιχεία:
Αναλύσεις με τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των υγρών εκροής.
Αναλύσεις των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών από τις τρείς γεωτρήσεις που έχουν κατασκευαστεί …Αναλύσεις και μετρήσεις από το σύστημα παρακολούθησης μετρήσεων και ελέγχων στο χώρο κλπ….») συνάγεται ότι σήμερα αποτελεί ΤΡΑΓΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ η ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος στη συγκεκριμένη περιοχή , αλλά και ευρύτερα καθώς αυτά τα «διασταλάζοντα» αφενός διοχευτεύονται μέσω του πλησίον διερχόμενου ρέματος στο ΘΕΡΜΑΪΚΟ ΚΟΛΠΟ , αφετέρου διαποτίζουν το έδαφος, το υπέδαφος και- λογικά –επηρεάζουν αρνητικά τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής και την ποιότητα των υπόγειων υδάτων.
Σας ΑΝΑΦΕΡΩ λοιπόν τα περιστατικά αυτά με το ισχύον νομικό πλαίσιο και ΖΗΤΩ να ενεργήσετε σε κάθε κατεύθυνση ώστε να αποδοθούν ποινικές ευθύνες στους αρμόδιους όχι μόνο για την παραδειγματική τιμωρία τους, αλλά και με σκοπό να εξαναγκαστούν να λάβουν ΑΜΕΣΑ μέτρα για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος ( “Για την προστασία του περιβάλλοντος – τροποποίηση ποινικών διατάξεων” (Άρθρο 7, του νόμου 4042/2012)
ΖΗΤΩ επικυρωμένο αντίγραφο της παρούσας αναφοράς
Επισυναπτόμενα:
1. Το με αρ. πρωτ. 81879/3662 (Σχετ.: 334278.13175) έγγραφο του Τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομικού της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης
2. Η με αρ. 30/οικ. 2885 (ΦΕΚ τχ. Β , αρ. 1079/15.7.2010) απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκης
3.Η με αρ. ΣΟ 4800/ 12.6.2012 «έκθεση δοκιμών» των αποβλήτων , που αφορά σε φυσικοχημική ανάλυση για το διάστημα από 30.5.2012 μέχρι 11.6.2012 (της εταιρείας «AGROLAB»)
…………………
ΣΗΜΕΙΩΣΗ (όχι για δημοσίευση): To ζήτημα παρουσιάζει ιδιαίτερο νομικό , επιστημονικό και οικολογικό ενδιαφέρον για προφανείς λόγους διότι οι περιοχές της Δυτικής Θεσσαλονίκης είναι από τις πλέον υποβαθμισμένες (βλ. εργοστάσιο λειτουργίας “ΤΙΤΑΝ”, Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στην Ευκαρπία κλπ.) Η δίκη κατά πάσα πιθανότητα θα αναβληθεί και λόγω του μεγάλου ατιθμού 19 που έχει στο σχετικό έκθεμα, αλλά η σημασία της είναι πρόδηλη.
Μανόλης Λαμτζίδης, δικηγόρος, Πρ. Πρόεδρος ΔΣΘ
