Λέκτορας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Ρεθύμνου Κρήτης.(3/7/08), στην εκπομπή “Ραδιοξυπνήματα” (τηλεφωνικά) με τον δημοσιογράφο Νίκο Βάνη, στο Ράδιο Σπορ 98,7 FM. Είναι ένα από τα ιδρυτικά στελέχη της εταιρείας δημοσκοπήσεων VPRC, και θα μας αναπτύξει πολύ ενδιαφέροντα θέματα που άπτονται της επιστήμης του.
Νίκος Βάνης:Καλημέρα σας κύριε Καθηγητά, εάν κάνω λάθος διορθώστε μου, θα διδάσκεται στο πανεπιστήμιο της Θεσ/νίκης;;
Χριστόφορος Βερναρδάκης: Καλή σας μέρα, τώρα είμαι καθηγητής των Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Ρεθύμνου, και από του χρόνου θα είμαι καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)
Ν. Βάνης: Δηλαδή θα σας έχουμε κοντά μας, στο Αριστοτέλειο. Μια λοιπόν κα είστε ιδρυτικό μέλος της εταιρείας δημοσκοπήσεων VPRC, η οποία εδώ και πολλά χρόνια παράγει μεγάλο έργο, θα ήθελα να μας πείτε λίγα λόγια γι΄αυτήν.
Χ. Βερναρδάκης: Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1993 και ασχολείται με τον χώρο των πολιτικών ερευνών, κοινωνικών ερευνών, ερευνών των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Ασχολείται επίσης με ειδικές έρευνες πολιτικών, ας το πούμε έτσι, δηλαδή εννοώ ασκουμένων πολιτικών για την εγκληματικότητα, πολιτικών για τα εκπαιδευτικά θέματα, πολιτικών για την ανεργία.
Έχει ένα τομέα εξειδίκευσης επάνω σ΄ αυτόν τον τομέα για τις κρατικές πολιτικές, επίσης ασχολείται με την έρευνα αγοράς με περισσότερο εμπορικά προϊόντα, και μια δραστηριότητα την οποία έχει μέσω και του site της εταιρείας http://www.vprc.gr/.
Προσφέρει την δυνατότητα σε κάποιον είτε αυτός είναι ερευνητής, φοιτητή, δημοσιογράφος την αναζήτηση δεδομένων της εταιρείας, θεαματικών ερευνών. Είναι η πρώτη εταιρεία, και το πρώτο site που μπορεί κάποιος να αναζητήσει ερευνητικά δεδομένα.
Ν. Βάνης: Είναι δε ,από τις πρώτες, αν δεν κάνω λάθος εταιρείες δημοσκοπήσεων στην Ελλάδα.
Χ. Βερναρδάκης: Ναι, είναι από τις πρώτες, δηλαδή όταν φτιάχτηκε το 1993 η αγορά ήταν πολύ μικρή. Σήμερα υπάρχουν περισσότερες εταιρείες, αλλά λόγω του ότι είναι από τις παλαιότερες, και η αξιοπιστία της VPRC την φέρνουν μεταξύ των τριών πρώτων.
Ν. Βάνης: Η ερώτηση μου κύριε καθηγητά είναι, εάν υπάρχει διαφορά μεταξύ του δικομματισμού του 1978 με το σήμερα.
Χ. Βερναρδάκης: Ο δικομματισμός μέχρι στιγμής υπάρχει στην Ελλάδα. Τα δύο μεγάλα κόμματα είναι αρκετά ισχυρά, δηλαδή μέχρι τις προηγούμενες εκλογές του 2007 τα δύο μεγάλα κόμματα κατέγραψαν ένα ποσοστό της τάξης του 80%.
Βεβαίως ο δικομματισμός στην Ελλάδα, καλά το είπατε, υπάρχει από το 1977-1978, και μετά άρχισε να μορφοποιείται σε δύο πόλους, από την μια με την ΝΔ στο χώρο της κεντροδεξιάς, και από την άλλη το ΠΑΣΟΚ στο χώρο της κεντροαριστεράς. Βεβαίως από τις εκλογές του 1981 μέχρι και τις μέρες μας σταθεροποιήθηκαν σε πολύ ψηλά ποσοστά της τάξης του 85%, σε κάποιες δε εκλογές έφτασε και στο 87%.
Το σίγουρο είναι ότι σήμερα ο δικομματισμός περνά μια μεγάλη κρίση, και κατά την εκτίμηση μου δεν θα ξαναδούμε ποσοστά αθροιστικά για τα δύο μεγάλα κόμματα της τάξης του 80%. Ήδη στις εκλογές του 2007 παρουσίασε μια πτώση της τάξης των 6-7 μονάδων, εάν υπολογίσει κανείς και την μεγαλύτερη αποχή που υπήρχε, και κυρίως ήταν ψηφοφόροι των δύο μεγάλων κομμάτων. Η διαρροή στις εκλογές του 2007 στα δύο μεγάλα κόμματα έφτασε στις 10 ποσοστιαίες μονάδες, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό.
Νομίζω δε ότι η πτώση του δικομματισμού θα συνεχιστεί. Στις επόμενες εκλογές δεν θα δούμε ποσοστά άνω των 65-70 %. Δηλαδή εάν είναι γύρω στο 68-65%, να υπολογίζει κανείς 35-36% το πρώτο κόμμα, 31-32% το δεύτερο κόμμα, όποιο κι αν είναι αυτό.
Ν. Βάνης: Δηλαδή μας λέτε ότι μπορεί να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα.
Χ. Βερναρδάκης: Ναι, βέβαια θα το δούμε αυτό, ήδη αυτήν την στιγμή βλέπουμε την διαδικασία της αλλαγής, δηλαδή την διαδικασία που τα δύο μεγάλα κόμματα συρρικνώνονται, και στις θέσεις τους προκύπτουν καινούργια μεγάλα κόμματα.
Ήδη ένα μεγάλο κόμμα που προέκυψε είναι ο χώρος του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος εμφανίζει διψήφιο ποσοστό. Δεν ξέρουμε μέχρι που θα φτάσει στις εκλογές, αλλά οπωσδήποτε θα κινηθεί άνω του 13- 14 %, μπορεί όμως να φτάσει και παραπάνω με πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις.
Σ΄ αυτήν την συγκυρία επίσης θα δούμε και μια μεγάλη άνοδο του ΚΚΕ, που νομίζω ότι στο τέλος θα μπορέσει πολύ εύκολα να φτάσει και το 10%, δηλαδή στην ουσία να βρει την μεταπολιτευτική του δύναμη, που είχε συρρικνωθεί μετά την δεκαετία του ΄90,
βεβαίως ο Λαϊκός Ορθόδοξος συναγερμός ο οποίος έχει σταθεροποιήσει μάλλον τα μεγέθη του, θα είναι και στην επόμενη βουλή, θα καταγράψει δε ποσοστό 3.5-5 %, είναι μάλλον εύκολο γι΄ αυτόν.
Και κάτι επιπλέον που είναι καινούργιο σχετικά, το κόμμα των Οικολόγων Πράσινων που θα εμφανιστεί στην Ελλάδα, και απ΄ ότι φαίνεται σιγά – σιγά αρχίζει να ενισχύεται. Έχω την αίσθηση στις Ευρωεκλογές θα έχει ποσοστό σίγουρα 3%, και μπορεί και πολύ παραπάνω, σε επίπεδο δε βουλευτικών εκλογών, νομίζω ότι θα καταφέρει να περάσει το όριο του 3% και να εκπροσωπήσει και αυτό το μικρό κόμμα την βουλή, δηλαδή στην ουσία όπως δείχνουν τα φαινόμενα πάμε για μια εξακομματική βουλή, που η διαφορά των ποσοστών είναι πολύ μεγαλύτερη, γιατί τα δύο μεγάλα κόμματα μειώνουν την δύναμη τους.
Ν. Βάνης: Πόσο συγκλίνουν τα δύο μεγάλα κόμματα μεταξύ τους;;
Χ. Βερναρδάκης: Τι εννοείται, ως προς τι να συγκλίνουν;;
Ν. Βάνης: Εννοώ στα προγράμματα τους, και προς άλλα.
Χ. Βερναρδάκης: Κοιτάξτε είναι γεγονός ότι κατά την διάρκεια της δεκαετίας του ΄90 άρχισαν να μοιάζουν πάρα πολύ, δηλαδή και τα δύο κινήθηκαν, βεβαίως τα κόμματα ποτέ δεν είναι ίδια, έχουν μεγάλες διαφορές, λόγω ιστορικών καταβολών, και επίπεδο στελεχών, το ότι συγκλίνουν, δεν σημαίνει ότι γίνονται ίδια. Παρ΄ όλα αυτά η λογική τους σύγκλιση ήταν στο ότι αποδέχθηκαν και τα δύο μεγάλα κόμματα την λογική της αγοράς και του μικρότερου κράτους.Είναι βασική ιδεολογική σύγκλιση, και μια σύγκλιση των κρατικών πολιτικών.
Αυτό υπαγορεύει συγκλίσεις στον τρόπο με τον οποίον θα διαχειριστείς τον δημόσιο τομέα, το ασφαλιστικό, κοινωνικές δαπάνες, την παιδεία, και ούτω καθ΄ εξής. Δηλαδή σ΄ αυτά τα πράγματα ακριβώς αυτή η σύγκλιση στο πεδίο αυτό. Θέλω λιγότερο κράτος, μεγαλύτερες ελευθερίες στις επιχειρήσεις, στο επίπεδο αγοράς, αυτό είναι μια σύγκλιση η οποία υπήρξε βεβαίως, και κινήθηκε στο έδαφος της κοινής Ευρωπαϊκής στρατηγικής.
Αποδέχονται την Ευρώπη έτσι όπως λειτουργεί σήμερα, ακριβώς λειτουργεί σε ένα πλαίσιο να πούμε αρκετά νεοφιλελεύθερο.
Αυτή η σύγκλιση των δύο κομμάτων υπήρξε πολύ έντονη στην δεκαετία του ΄90, κυρίως το ΠΑΣΟΚ μετακινήθηκε πολύ κοντά σε θέσεις της κεντροδεξιάς, επί εποχής Κώστα Σημίτη. Από εκεί και πέρα το ΠΑΣΟΚ αυτήν την στιγμή βρίσκεται σε μια μεγάλη κρίση, φυσιογνωμίας, στρατηγικής, κρίση προσανατολισμού, εάν θα πρέπει να σταθεί προς τα αριστερά, ή να συνεχίσει την ίδια εάν θέλετε λογική που διαμορφώθηκε, αυτό του έχει δημιουργήσει πολλά εσωτερικά προβλήματα, θα έλεγε κανείς, και σ΄ αυτήν την κατάσταση βρισκόμαστε σήμερα.
Και από την άλλη μεριά η ΝΔ ακριβώς επειδή κυβερνά πάνω από τέσσερα χρόνια περίπου, αρχίζει να δέχεται και αυτή τα πλήγματα της πολιτικής φθοράς που έχει ένα κόμμα το οποίο κυβερνά.
Ν. Βάνης: Δεν ξέρω εάν είδατε την δημοσκόπηση για την διαφθορά;;
Χ. Βερναρδάκης: Ήταν για θέματα διαφάνειας.
Ν. Βάνης: Που μας κατατάσσει στην πρώτη θέση στην Ευρώπη σε θέματα διαφθοράς. Θέλω να μας πείτε εσείς σαν καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, και πολύ έμπειρος σε θέματα δημοσκοπήσεων, πόσο υψηλά είναι η διαφθορά στην Ελλάδα;;
Χ. Βερναρδάκης: Κατ΄ αρχήν δεν είναι δημοσκόπηση. Είναι μια έκθεση η οποία βασίζεται σε πραγματικά στοιχεία, σε ελεγκτές δημόσιας διοίκησης σε καταγραφές που γίνονται, δεν πρόκειται απλώς για δημοσκόπηση είναι κάτι περισσότερο.
Ν. Βάνης: Δηλαδή πρόκειται για καταγεγραμμένα πραγματικά στοιχεία.
Χ. Βερναρδάκης: Κοιτάξτε η διαφθορά στην Ελλάδα είναι πολύ μεγάλη, αυτό είναι γεγονός, βρίσκεται σε κατώτερες βαθμίδες, υπάρχει μια διαφθορά που έχει διαχυθεί στο σύνολο της κοινωνίας. Αυτό που οφείλεται;; Κατά την γνώμη μου εάν θέλετε η διαφθορά κατ΄ αρχήν είναι οικονομικό μέγεθος. Δεν πρέπει να το βλέπει κανείς με όρους ηθικής, έχει να κάνει με την ηθική των ανθρώπων, αλλά το πρωτεύον είναι ότι πρόκειται περί ενός οικονομικού μεγέθους.
Δηλαδή όταν π.χ το κράτος δεν λειτουργεί σωστά ο πολίτης αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει πλαγίους τρόπους, ώστε να εξυπηρετηθεί, αυτό είναι δεδομένο. Δηλαδή στην ουσία δείχνει εάν θέλετε την δυσλειτουργία του κράτους. Ας το πάρουμε πολύ απλά π.χ η διαφθορά στην υγεία, όταν οι παρεχόμενες υπηρεσίες της δημόσιας υγείας δεν είναι υψηλές, όταν αρρωστήσει κάποιος άνθρωπος αισθάνεται πολλές φορές και ο ίδιος υποχρεωμένος να κινηθεί δια της πλαγίας οδού, εάν και τις περισσότερες φορές εκβιάζεται. Άρα η διαφθορά είναι θέμα πολιτικό.
Το άλλο μεγάλο θέμα για την διαφθορά είναι οικονομικό μέγεθος. Εάν σκεφθεί κανείς το πόσο χρήμα χάνεται σ΄ αυτές τις συναλλαγές, καταλαβαίνει κανείς ότι το χρήμα αυτό στερείται από τις κοινωνικές δαπάνες, από τις παροχές υγείας, παιδείας, κοινωνικής ασφάλισης, και ούτω καθ΄ εξής.
Πρόκειται δηλαδή για μια κατάσταση η οποία δημιουργεί πολλά προβλήματα στην κατανομή του παραγόμενου οικονομικού προϊόντος στην χώρα.
Ν. Βάνης: Κατά πόσον κύριε καθηγητά οι ανεξάρτητες αρχές μας έχουν βοηθήσει, ναι, ή όχι.
Χ. Βερναρδάκης: Τώρα σ΄ αυτό δεν μπορώ να σας απαντήσω, δεν είμαι αρμόδιος, δεν έχω παρακολουθήσει το θέμα.
Ν. Βάνης: Μήπως έχει γίνει κάποια δημοσκόπηση για το θέμα των ανεξάρτητων αρχών;;
Χ. Βερναρδάκης: Απ΄ όσο γνωρίζω για τι θέμα αυτό δεν έχει γίνει κάποια δημοσκόπηση, εάν και αυτό το οποίο λέτε θα είχε ενδιαφέρον. Δεν είναι όλες οι ανεξάρτητες αρχές ίδιες. Προφανώς υπάρχουν κάποιες που προσπαθούν , άλλες που δεν λειτουργούν και τόσο καλά. Αλλά νομίζω το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι ανεξάρτητες αρχές είναι ένα μέσο στο οποίο περισσότερο μπορεί να προσφύγει κανείς , δεν έχει κανονιστική αξία.
Το πρόβλημα είναι οι αρμοδιότητες που έχουν οι ανεξάρτητες αρχές. Κατά πόσο μπορούν πράγματι οι αποφάσεις, και οι ρυθμίσεις τους είναι δεσμευτικές για την δημόσια διοίκηση, και εκεί πέρα δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Άρα στην ουσία κανείς μπορεί δύσκολα να έχει αποτέλεσμα. Αυτό είναι ένα πρόβλημα σε σχέση με τις ανεξάρτητες αρχές. Παρ΄ όλα αυτά όμως δεν νομίζω ότι η συνολική τους εικόνα είναι αρνητική.
Βεβαίως κάθε αρχή είναι και διαφορετική. Διαφορετική είναι η αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων, διαφορετικό το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό συμβούλιο, διαφορετική η αρχή ενέργειας, έχουν διαφορετικές αρμοδιότητες. Διαφορετικό είναι το ΑΣΕΠ, δεν μπορεί να τις βάζουμε όλες στον ίδιο παρανομαστή.
Ν. Βάνης: Τώρα θέλω να σας ρωτήσω και κάτι που αφορά το Ευρωσύνταγμα, ή Ευρωσυνθήκη που πρόσφατα ψήφισε η βουλή μας. Ενώ στην Ιρλανδία καταψηφίστηκε. Θα βοηθήσει λοιπόν το Ευρωσύνταγμα την Ελλάδα σαν κράτος, ή όλα τα πάνε στο Ευρωκυβερνείο, δηλαδή τις Βρυξέλες απ΄ όπου θα διευθύνονται όλα;; Με το Ευρωσύνταγμα παραχωρούμε τα δικαιώματα μας, εάν είναι σωστός αυτός ο όρος, ή εάν πάμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα υπάρχει καλύτερη μεταχείριση των πολιτών, απ΄ ότι υπάρχει σήμερα στο πολιτικό μας σύστημα;;
Χ. Βερναρδάκης: Αυτά ρυθμίζονται. Υπάρχουν αντικείμενα τα οποία πράγματι παραχωρούνται στις Βρυξέλες, και είναι αντικείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχουν και άλλα αιτήματα τα οποία δεν εκχωρούνται, αφορούν τις Εθνικές νομοθεσίες, και τις Εθνικές κυβερνήσεις.
Πολλές φορές όταν κάποιος θέλει να αποφύγει τις πολιτικές του ευθύνες, λέει ότι είναι πολιτική των Βρυξελών, ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά στην ουσία δεν είναι έτσι. Από την άλλη το Ευρωσύνταγμα κινείται σε μια λογική στο να ελαχιστοποιήσει πάρα πολύ τις Ελληνικές νομοθεσίες, κυρίως στο ζήτημα του κοινωνικού κράτους, του κράτους πρόνοιας.
Το Ευρωσύνταγμα διαπνέεται από την λογική που θέλει να δώσει θεσμικές ελευθερίες στις επιχειρήσεις, και στην διακίνηση των κεφαλαίων εις βάρος των δικαιωμάτων των εργασιακών, ή των πολιτικών πολλές φορές, ή των δικαιωμάτων των χαμηλόμισθων, και ούτε καθ΄ εξής. Απ΄ αυτήν την άποψη είναι προβληματικό το Ευρωσύνταγμα. Επίσης προβληματικό είναι το γεγονός ότι πολλές κυβερνήσεις διαλέγουν να το ψηφίσουν στα μουλωχτά που λέμε, παρά να το θέσουν στην διαδικασία της κρίσης της λαϊκής κυριαρχίας.
Και εδώ τίθεται ένα θέμα κατά πόσο ένα σύνταγμα, δηλαδή ένας καταστατικός χάρτης που ρυθμίζει τους κανόνες της ζωής μας, δεν πρέπει να ψηφίζεται από τους ενημερωμένους πολίτες, αλλά θα πρέπει να γίνεται πίσω από τις κουρτίνες, χωρίς να συμμετέχουν οι πολίτες. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα και αφορά την Ευρώπη.
Ν. Βάνης: Μια και είστε ακαδημαϊκός, θέλω να σας ρωτήσω, πόσο καλά είναι σήμερα τα πανεπιστήμια, και γενικότερα η παιδεία μας;;
Χ. Βερναρδάκης: Γενικά είναι γεγονός ότι συνολικά η παιδεία μας δεν είναι καλή. Εάν η χρηματοδότηση δεν είναι σοβαρή υπάρχει πρόβλημα. Είναι βέβαιο ότι δεν μπορείς να κάνεις πανεπιστημιακή έρευνα, να έχεις καλές συνθήκες εργασίας, καλές υποδομές, δεν μπορείς να έχεις δαπάνη κατά κεφαλήν ανά φοιτητή τόσο χαμηλή, όσο είναι στην Ελλάδα, αυτό είναι δεδομένο.
Το πρόβλημα ωστόσο δεν εντοπίζεται τόσο στα πανεπιστήμια, όσο στις άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης. Τα πανεπιστήμια σε σχέση με τις αντικειμενικές συνθήκες, λειτουργούν αναλογικά πολύ καλύτερα και μάλιστα υπάρχουν και πάρα πολλές και καλές σχολές στην Ελλάδα. Μιλώ γενικά, δεν αφορούν όλα τα τμήματα, και όλες τις σχολές. Αλλά το συνολικό έργο το οποίο παράγεται στα δημόσια πανεπιστήμια μας είναι αντιστρόφως ανάλογο των υποδομών και παροχών που έχουν από το κράτος.
Είναι πολύ καλύτερο το έργο το οποίο παράγεται. Από την άλλη μεριά το μεγάλο πρόβλημα της παιδείας δεν είναι τόσο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που βεβαίως και αυτή έχει τα προβλήματα της, όσο στις χαμηλότερες βαθμίδες. Δηλαδή δεν μπορεί κανένα πανεπιστήμιο, κανένας πανεπιστημιακός, και κανένα πρόγραμμα σπουδών να διορθώσει τα πράγματα, το ανθρώπινο δυναμικό, δηλαδή οι φοιτητές που δέχεται είναι αποτέλεσμα του δημοτικού, του γυμνασίου, του λυκείου, δεν είναι σχετικά υψηλού επιπέδου.
Νομίζω λοιπόν ότι το μεγάλο πρόβλημα βρίσκεται στις χαμηλότερες βαθμίδες εκπαίδευσης πάντοτε σχετικά με την τριτοβάθμια, χωρίς να σημαίνει, ότι δεν έχει και αυτή τα δικά της προβλήματα, και βεβαίως δεν υπάρχουν κακοί καθηγητές.
Η μεγάλη διεύρυνση και πολλές φορές η πολιτική για τα πανεπιστήμια δημιούργησε κακά αποτελέσματα. Δηλαδή τμήματα έχουν διασπαστεί σ΄ όλη την Ελλάδα, από πόλη σε πόλη, και αυτό το πράγμα προφανώς για να στελεχωθεί, είχε ως αποτέλεσμα να ρίξει τα κριτήρια της αξιολόγησης των διδασκόντων. Αυτά είναι υπαρκτά, δεν είναι όλα τα πανεπιστήμια και τα τμήματα σε καλή κατάσταση.Ξαναλέω αναλογικά με το έργο το οποίο παράγει στην Ελλάδα η ανώτατη εκπαίδευση είναι πολύ καλύτερο σε σχέση με τις συνθήκες που λειτουργούν.
Ν. Βάνης: Τώρα υπάρχει και το θέμα της αναγνώρισης των πτυχίων από τις λεγόμενες ιδιωτικές σχολές.
Χ. Βερναρδάκης: Νομίζω ότι αυτό είναι η θρυαλλίδα της διάλυσης της δημόσιας εκπαίδευσης, και πολλών περιφερειακών πανεπιστημίων. Κατ΄ αρχήν έχουμε την άποψη ότι το πανεπιστήμιο είναι μια παραγωγή καταρτιζομένων και όχι εκπαιδευομένων, είναι εντελώς διαφορετικό π.χ κάποιος να βιδώνει μια βίδα, και όχι να έχει μια γενική παιδεία, για να μπορεί να κινηθεί στην αγορά εργασίας με άλλους όρους.
Εφόσον το κόστος είναι μεγάλο, και μπορεί να ανταπεξέλθει δίνοντας κάποια πράγματα όταν θα πάρει το πτυχίο από τα (ΚΕΣ), κάποια χρήματα πολύ λιγότερα, αυτό όπως καταλαβαίνετε θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση των παραγώμενων προϊόντων της δημόσιας πανεπιστιμιακής εκπαίδευσης, της ανώτατης γενικά. Αυτή λοιπόν η απόφαση είναι θρυαλίδα του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Και βεβαίως όταν δεν υπάρχει και μια πολιτική να ρυθμίσει τι ακριβώς θα είναι αυτό το προϊόν των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών. Δεν γνωρίζουμε δηλαδή τον τρόπο που αξιολογούνται, που στελεχώνονται, και ούτω καθ΄εξής.
Ν. Βάνης: Θα ήθελα να σας ρωτήσω πως βλέπετε στην Αμερική το φαινόμενο Ομπάμα, που δεν τον είχαν καν για φαβορί, θα άλλαξει η πολιτική της Αμερικής;;
Χ. Βερναρδάκης: Δεν τον είχαν παλαιότερα ως φαβορί. Στο εσωτερικό σίγουρα θα υπάρχε ένας άνεμος αλλαγής, σε ότι αφορά την οικονομία τους, τα δικαιώματα, το κράτος πρόνοιας. Νομίζω ότι ο Ομπάμα είναι ένας άνεμος φιλελεύθερης αλλαγής που η Αμερική τον έχει ανάγκη, μετά από την σκληρή στρατοκρατική τελευταία δεκαετία.
Τώρα στην εξωρερική πολιτική, εκεί να σας πω την αλήθεια δεν γνωρίζω, γιατί αυτό είναι κάπως πιο λεπτό θέμα, στο τι θα αλλάξει στην εξωτερική πολιτική. Πάντως είναι βέβαιο γιατί δέν είναι μόνο ο Ομπάμα, είναι και ότι κουβαλά μαζί του, έναν άλλον αέρα Αμερικανών, νεότερης ηλικίας, άλλων απόψεων, πιο φρέσκων, πιο δημοκρατικών,οπωσδήποτε πιο φιλελευθέρων.
Νομίζω δε ότι ίσως και στην εξωτερική πολιτική να έχει τις επιδράσεις του, και μακάρι να έχει, διότι ακριβώς η Αμερική είναι μια μεγάλη δημοκρατική χώρα. Η Αμερική δεν είναι κακή, αυτή που γνωρίζουμε εμείς. Είναι μια χώρα που έχει τεράστια παράδοση στην επιστήμη, στην φιλοσοφία, σε πάρα πολλά πράγματα.
Ν. Βάνης: Και έχουν πάρει και πολλά κύριε Βερναρδάκη από την Αρχαία Ελλάδα.
Χ. Βερναρδάκης: Ναι, ακριβώς έτσι είναι όπως τα λέτε. Η Αμερική έχει τεράστιες δυναμικές. Δεν είναι μια χώρα κακών ανθρώπων, είναι χώρα και ανθρώπων με μεγάλη ευαισθησία, με μεγάλες προοπτικές, και βεβαίως η ανθρωπότητα έχει ανάγκη από μια Δημοκρατική Αμερική.
Ν. Βάνης: Πως βλέπετε τον Κ. Καραμανλή τον νεότερο, σ΄ αυτά τα χρόνια της διακυβέρνησης της ΝΔ, και δει για θέματα εξωτερικής πολιτικής, γιατί πολλές φορές βλέπουμε ότι εξαρτόμαστε από την Αμερική.
Χ. Βερναρδάκης: Δεν είμαι ειδικός να σας απαντήσω. Έχω την αίσθηση ότι ο Κ. Καραμανλής ο νεότερος έχε μια λογική το να κινηθεί περισσότερο αδέσμευτα από πάσης φύσεως εξαρτήσεις. Η στάση που κράτησε στο σχέδιο Ανάν, στο θέμα της διένεξης με τα Σκόπια, έδειξε την δυνατότητα να κινηθεί η Ελληνική Εξωτερική πολιτική σ΄ ένα πλαίσιο πολύ μεγαλύτερης ευελιξίας από δεδομένες εξαρτήσεις. Από εκει και πέρα βεβαίως είναι ένα θέμα το οποίο δεν το γνωρίζω πολύ καλά.
Ν. Βάνης: Πιστεύετε ότι θα υπάρξει κάποιος άλλος αρχηγός που να μπορέσει να διεκδικήσει την πρωθυπουργία, εκτός των οικογενειών Καραμανλή, Παπανδρέου, Μητσοτάκη. Βλέπουμε τον Τσίπρα,νομίζεται ότι θα αντέξει και αυτός στο χρόνο;;
Χ. Βερναρδάκης: Γιατί να μην αντέξει, το θέμα είναι τι κάνουν τα μεγάλα κόμματα πάνω σ΄αυτό. Το θέμα κατά την γνώμη μου δεν είναι ο αρχηγός τους, αλλά οι πολιτικές τους, αυτό μένει να κριθεί. Δεν ξέρω κατά πόσο θα έχουν την δύναμη να αλλάξουν πολιτικές τα μεγάλα κόμματα. Είναι ένα θέμα που θα κριθεί στο χρόνο έτσι κι αλλιώς.
Αλλά εκεί κρίνονται τα κόμματα, κατά πόσο είναι αποτελεισματικά. Εάν δεν είναι αποτελεσματικά, εάν δεν μπορούν να εγγυηθούν στοιχειώδη πράγματα της καθημερινότητας των ανθρώπων, στην υγεία, στην ασφάλεια τους, στην πρόσβαση τους σε δημόσια αγαθά, στα δικαιώματα τους, δηλαδή εάν δνε είναι χρήσιμα ως προς αυτα κυρίως τα μεγάλα κόμματα θα φθαρούν πάρα πολύ.
Ν. Βάνης: Κύριε Βερναρδάκη θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που δεχθήκατε να κάνουμε μια τόσο εποικιδομητική κουβέντα, και να σας ευχηθώ καλό καλοκαίρι.
Χ. Βερναρδάκης: Σας ευχαριστώ και εγώ που με καλέσατε, νάστε καλά.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
O Χρ.Βερναρδάκης (1961) είναι Λέκτορας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Στις 18 Ιουνίου 2008 εξελέγη στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) στο γνωστικό αντικείμενο “Πολιτική Ανάλυση: Κόμματα και πολιτική συμπεριφορά”.
Απόφοιτος το 1985 του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, έγινε κάτοχος του μεταπτυχιακού διπλώματος (D.E.A.) Πολιτικών Επιστημών από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Paris II) το 1987. Κατά την περίοδο 1987-1988 πραγματοποίησε επίσης μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολιτική Φιλοσοφία (Σορβόννη – Πανεπιστήμιο Paris I).
Η διδακτορική του διατριβή (1995) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών είχε ως αντικείμενο τα πολιτικά κόμματα της μεταπολίτευσης και την ενσωμάτωσή τους στο νομικό – πολιτικό πλαίσιο της μεταπολίτευσης.
Το 1993 ίδρυσε την εταιρεία δημοσκοπήσεων και κοινωνικών ερευνών VPRC, της οποίας παρέμεινε Πρόεδρος έως τον Νοέμβριο του 2004, αναλαμβάνοντας κατόπιν τη θέση του Επιστημονικού Συμβούλου. Ασχολείται ιδιαίτερα με τη θεωρία των πολιτικών κομμάτων, την πολιτική συμπεριφορά και την εκλογική-κοινωνική έρευνα.
Από το 2000 επιμελείται την έκδοση Η ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, η οποία περιλαμβάνει αναλύσεις πολιτικής επιστήμης και κοινωνιολογίας βασισμένες στα δεδομένα των ερευνών της VPRC, αλλά και άλλων ερευνητικών φορέων.
Από το 1984-1988 υπήρξε μέλος της Συντακτικής Ομάδας του μηνιαίου περιοδικού ΣΧΟΛΙΑΣΤΗΣ, ενώ κατά την περίοδο 1986-1990 μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού ΘΕΣΕΙΣ. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης (ΕΕΠΕ), ενώ τον Ιούνιο του 2008 εξελέγη μέλος του Διοικητικού της Συμβουλίου. Είναι, επίσης, μέλος του Συλλόγου Εταιρειών Δημοσκοπήσεων και Ερευνας Αγοράς (ΣΕΔΕΑ), καθώς και μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Γληνού.
Από τον Δεκέμβριο του 2006, τέλος, είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ενιαίου Φορέα Διδασκόντων της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης.
