* Οι «βόλτες» στα υπουργεία, οι παρεμβάσεις για το Σκοπιανό, οι πιέσεις για τα κολέγια, το ενδιαφέρον για τα εξοπλιστικά. ΝΤΑΝΙΕΛ ΣΠΕΚΧΑΡΝΤ
Ο αμερικανός διπλωμάτης από την πρώτη ημέρα που ήρθε στην Ελλάδα κατάφερε να κάνει αισθητή την παρουσία του
Α. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ – Α. ΡΑΒΑΝΟΣ
Σε μία από τις εκμυστηρεύσεις του λίγο μετά την άφιξή του στην Αθήνα από την «καυτή» Βαγδάτη ο νέος πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών Ντάνιελ Σπέκχαρντ είχε πει (σε ελεύθερη μετάφραση): «Δεν θέλω να γίνω πρωτοσέλιδο» (η φράση που είχε χρησιμοποιήσει στα αγγλικά ήταν «Ι don’t want to make headlines»).
Η εμφάνισή του όμως το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης στην έναρξη του συνεδρίου του ΠαΣοΚ υπό άλλες συνθήκες και σε άλλες εποχές θα ήταν πρωτοσέλιδο. Ηταν ο πρώτος αμερικανός πρεσβευτής που παρέστη στις εργασίες συνεδρίου του ΠαΣοΚ προκαλώντας ευρύτερες συζητήσεις, ακόμη και στους κόλπους της αξιωματικής αντιπολίτευσης. «Αλλα πολιτικά ήθη και έθιμα» σημείωσε πρώην υπουργός που επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα.
Ο κ. Σπέκχαρντ, ο οποίος συμπληρώνει σήμερα ακριβώς τέσσερις μήνες μετά την άφιξή του στην Αθήνα, τον περασμένο Νοέμβριο, άφησε στην άκρη τη μελέτη των φακέλων που είχαν ετοιμάσει οι αρμόδιοι στη Βασιλίσσης Σοφίας και ακολουθεί «άλλα ήθη και έθιμα». Ο επικοινωνιακός κ. Σπέκχαρντ ήταν να μη βγει από το… καβούκι του, αρχίζοντας εσχάτως σειρά επισκέψεων σε πολλά υπουργεία, μεταξύ άλλων τα Αμυνας, Εμπορικής Ναυτιλίας και Πολιτισμού, συζητώντας για όλα τα θέματα που αφορούν την αμερικανική πλευρά, αλλά και προσκαλώντας τους υπουργούς ή ακόμη και υφυπουργούς στις ΗΠΑ!
Από την πρώτη ημέρα που ήλθε στην Ελλάδα ο κ. Ντάνιελ Σπέκχαρντ φρόντισε να κάνει αισθητή την παρουσία του. Προτού καν επιδώσει τα διαπιστευτήριά του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κ. Παπούλια, τον περασμένο Νοέμβριο, επισκέφθηκε τη Θράκη και παρέστη στην τελετή για τα εγκαίνια του ελληνοτουρκικού αγωγού φυσικού αερίου τα οποία έκαναν οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας κκ. Κ. Καραμανλής και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η παρουσία του εκεί συνδυάστηκε και με την αυτόκλητη παρουσία στον Εβρο του αμερικανού υπουργού Ενέργειας κ. Σάμιουελ Μπόντμαν, που προκάλεσε τότε (στις 18 Νοεμβρίου) – έστω και παρασκηνιακά – τη δυσφορία του Μεγάρου Μαξίμου. Με τον δικό του τρόπο παρενέβη και σε ένα θέμα το οποίο αυτή την περίοδο καθορίζει, με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο, τις εξελίξεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο περιφερειακό της περιβάλλον. Το θέμα δεν είναι άλλο από το Σκοπιανό και την πρόσκληση της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (πΓΔΜ) για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Ο αμερικανός πρεσβευτής γνωρίζει αρκετά καλά τα θέματα που απασχολούν την Ελλάδα ήδη από την προηγούμενη θητεία του ως αναπληρωτή βοηθού Γενικού Γραμμετέα του ΝΑΤΟ με αρμοδιότητα την περιοχή της Μεσογείου, των Βαλκανίων, της Ανατολικής Ευρώπης και του χώρου της πρώην Σοβιετικής Ενωσης. Είναι όμως γνώστης και της κατάστασης στην πΓΔΜ. Και αυτό διότι κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Διεύθυνση Πολιτικού Σχεδιασμού της Συμμαχίας (2003-2005) είχε τιμηθεί με το «Βραβείο Δράσης» του ΝΑΤΟ στη διαχείριση κρίσεων εξαιτίας του ρόλου που διαδραμάτισε στην εκτόνωση της κρίσης στα Σκόπια το 2001, όταν η χώρα έφθασε στα πρόθυρα γενικευμένου εμφυλίου πολέμου μεταξύ Σλαβομακεδόνων και Αλβανών.
* Η κίνηση που έγινε πρωτοσέλιδο
Η κίνηση Σπέκχαρντ που προκάλεσε την περισσότερη συζήτηση από τότε που ήρθε στην Αθήνα και σε ορισμένες στιγμές «δαιμονοποιήθηκε» από διάφορες πλευρές ήταν όταν ο ένοικος της Παναγή Κυριακού αποφάσισε πριν από λίγες εβδομάδες να δεχθεί στην πρεσβευτική κατοικία δημοσιογράφους από επτά εφημερίδες. Εκεί η συζήτηση ήταν ελεύθερη, αλλά, όπως ήταν αναμενόμενο, περιεστράφη κυρίως γύρω από το Σκοπιανό. Και κάποια στιγμή ο κ. Σπέκχαρντ αναφέρθηκε στην πιθανότητα να χρειαστεί να αναβαθμιστεί ο διάλογος Αθηνών – Σκοπίων σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο, πιθανότατα μεταξύ υπουργών Εξωτερικών και σε μεταγενέστερη φάση μεταξύ πρωθυπουργών.
Εξάλλου είναι γνωστή η τάση της αμερικανικής διπλωματίας να πιέζει αντιμαχόμενες πλευρές να καθήσουν ακόμη και με το… ζόρι γύρω από ένα τραπέζι ώστε η ίδια είτε να ασκήσει τον αποφασιστικό επιδιαιτητικό ρόλο της στις διαπραγματεύσεις είτε να πιέσει τα μέρη να τα βρουν, έστω και για τους τύπους. Και κρίνοντας από την απροκάλυπτη παρέμβαση της αμερικανίδας μόνιμης αντιπροσώπου στο ΝΑΤΟ Βικτόρια Νιούλαντ την Πέμπτη στις Βρυξέλλες, η οποία «εκβίασε» συνάντηση της υπουργού Εξωτερικών κυρίας Ντόρας Μπακογιάννη με τον σκοπιανό πρωθυπουργό Νίκολα Γκρουέφσκι, η αναφορά Σπέκχαρντ δεν ήταν τόσο… τυχαία.
Ο αμερικανός πρεσβευτής δεν φανταζόταν μάλλον ότι η αποστροφή του αυτή θα προκαλούσε τόσο θόρυβο ώστε την επόμενη ημέρα θα γινόταν πρωτοσέλιδο και θα ανάγκαζε την πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών σε διευκρινιστική δήλωση ότι, πέραν της διαδικασίας υπό τον προσωπικό απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, «δεν έχουμε προτείνει καμία άλλη συνάντηση». Διπλωματικές πηγές αναφέρουν μάλιστα ότι η συγκεκριμένη κίνηση Σπέκχαρντ επανέφερε στο προσκήνιο το φάντασμα της έξαρσης του αντιαμερικανισμού. Για τον λόγο αυτόν έγιναν και επαφές με το υπουργείο Εξωτερικών προκειμένου να παραμείνουν χαμηλά οι τόνοι.
* Η συνάντηση με την κυρία Μπακογιάννη
Βέβαια λίγες ημέρες αργότερα ο κ. Σπέκχαρντ επανήλθε στο προσκήνιο. Αυτή τη φορά ήταν η, πλήρης συμβολισμών, παρά τα αντιθέτως διαρρέοντα, επίσκεψή του στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου συνάντησε την κυρία Μπακογιάννη λίγες μόλις ώρες μετά την αναχώρηση από την Αθήνα του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γιαπ ντε Χοπ Σέφερ και εν όψει των συνομιλιών των διαπραγματευτών Ελλάδας και Σκοπίων στη Νέα Υόρκη. Επισήμως η συνάντηση περιορίστηκε σε τυπική ενημέρωση. Ωστόσο η σπουδή του αμερικανού πρέσβη να συναντήσει την κυρία Μπακογιάννη εκείνη την ημέρα δεν πέρασε απαρατήρητη…
Στις αρχές του έτους, την παραμονή των Θεοφανίων, ο κ. Σπέκχαρντ πέρασε την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου, συναντήθηκε με τον Πρωθυπουργό και συνομίλησε για μία ώρα και είκοσι λεπτά για όλα τα θέματα που αφορούν τις ελληνοαμερικανικές οικονομικές σχέσεις, το ενεργειακό ζήτημα, το θέμα του Κοσσυφοπεδίου και της πΓΔΜ, το Κυπριακό και το θέμα των κολεγίων. Ο κ. Σπέκχαρντ έθεσε το θέμα της διεύρυνσης των διμερών οικονομικών σχέσεων, με έμφαση στην ανάπτυξη των αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα.
Για το θέμα των κολεγίων ο κ. Σπέκχαρντ έκανε «ποδαρικό» το 2008 με επίσκεψή του στον υπουργό Παιδείας κ. Ευρ. Στυλιανίδη, τον οποίο και πιέζει για να πετύχει την αναγνώριση των πτυχίων των παραρτημάτων πανεπιστημίων τους στην Ελλάδα.
* Ενδιαφέρον για τις επενδύσεις
Από τον υπουργό Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφη ζήτησε βοήθεια για να γίνουν αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα και έθεσε και το ζήτημα των κοινών επενδυτικών δραστηριοτήτων σε βαλκανικές χώρες. Με κάθε ευκαιρία ζητεί ισότιμη μεταχείριση των αμερικανικών επιχειρήσεων στους διαγωνισμούς του ελληνικού Δημοσίου Πριν από μία εβδομάδα συναντήθηκε και με τον υπουργό Πολιτισμού κ. Μ. Λιάπη, με τον οποίο συζήτησαν τη συνεργασία Ελλάδας και ΗΠΑ στον τομέα του πολιτισμού.
Προ ημερών επισκέφθηκε και τον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Γ. Βουλγαράκη, με τον οποίο συζήτησε τις διμερείς ναυτιλιακές σχέσεις και τη συνεργασία των δύο χωρών στο πλαίσιο του ΙΜΟ. Οποτε βρίσκει ευκαιρία τονίζει ότι θα καταργηθεί η βίζα για τις ΗΠΑ, όπως έκανε και πρόσφατα με την επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη, όπου συναντήθηκε με τον δήμαρχο κ. Β. Παπαγεωργόπουλο και τον υπουργό Μακεδονίας – Θράκης κ. Μ. Τζίμα.
Η «αδυναμία» στο υπουργείο Αμυνας
Ο κ. Σπέκχαρντ δείχνει ιδιαίτερη «αδυναμία» στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, το οποίο επισκέφθηκε πρόσφατα δύο φορές σε διάστημα τριών ημερών και συνομίλησε επί μακρόν με τον υπουργό κ. Ευ. Μεϊμαράκη. Τα αιτήματά του πολλά και εκεί, που τέθηκαν με αφορμή και την επικείμενη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Ο κ. Σπέκχαρντ ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση να προσφέρει στην πολυεθνική δύναμη του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν δύο μεταγωγικά ελικόπτερα, τεθωρακισμένα άρματα μεταφοράς προσωπικού και να προχωρήσει στην αποστολή στρατιωτικών ομάδων εκπαιδευτών, οι οποίοι βεβαίως θα κινούνται σε όλη τη χώρα και όχι μόνο στην Καμπούλ, όπου ήδη βρίσκεται με ασφάλεια η ελληνική ειρηνευτική στρατιωτική δύναμη. Και δεν ήταν μόνο αυτό.
Ο κ. Σπέκχαρντ ρώτησε και για το Κοσσυφοπέδιο και για τις κινήσεις της Αθήνας και το Σκοπιανό. Στο στόχαστρο του αμερικανού πρεσβευτή βρίσκονται και οι ελληνοαμερικανικές αμυντικές συνομιλίες (γνωστές και ως high level), οι οποίες θα διεξαχθούν τις προσεχείς εβδομάδες στην Ουάσιγκτον. Στις συνομιλίες αυτές οι Αμερικανοί αναμένεται να θέσουν θέματα που έχουν άμεση σχέση με τη στρατιωτική τους παρουσία στη χώρα μας, στα Βαλκάνια και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», ανάμεσα στα θέματα που θα θέσουν οι Αμερικανοί είναι η επέκταση της προβλήτας για τον ελλιμενισμό πυρηνοκίνητων σκαφών στη Σούδα και η δημιουργία ζώνης ασφαλείας γύρω από τη βάση, η χρησιμοποίηση του ναυτικού νοσοκομείου στην Κρήτη κτλ. Στις ελληνοαμερικανικές συνομιλίες high level τη χώρα μας θα εκπροσωπήσει ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας κ. Ι. Πλακιωτάκης, ο οποίος προτίθεται να θέσει κυρίως πολιτικά θέματα, στήριξης δηλαδή των εθνικών θεμάτων.
πηγή;Το ΒΗΜΑ, 16/03/2008
