Το παρακάτω νομοσχέδιο για την παιδεία της Ρωσικής Ομοσπονδίας, προτείνεται να μελετηθεί από όλους τους εκάστοτε Υπ. Παιδείας της Ελλάδος, με τα διάφορα έκτροπα νομοσχέδια τους , με τελευταίο το «σχέδιο Αθήνα», αφού πρώτα δίχασαν σε όλα τα επίπεδα την εκπαίδευσης, σιγά -σιγά και οργανωμένα κατέστρεψαν την ελληνική δημόσια παιδεία ,τα γράμματα και τον πολιτισμό.
Ο νέος νόμος για τη Παιδεία στη Ρωσία, που θα αντικαταστήσει το νόμο του 1992, αποδείχθηκε το πιο πολυσυζητημένο και σύνθετο νομοσχέδιο των τελευταίων χρόνων. Κομβικά σημεία του νόμου συνιστούν η συνένωση όλων των σταδίων της εκπαίδευσης και η εισαγωγή σύγχρονων πρακτικών μάθησης.
Στις 30 Δεκεμβρίου 2012, ο πρόεδρος της Ρωσίας υπέγραψε το νέο νόμο για την Παιδεία, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Σεπτεμβρίου του 2013.
Μέχρι σήμερα ήταν σε ισχύ ο νόμος του 92 και αυτός του 96 για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Ωστόσο, με τον καιρό ενσωματώνονταν ολοένα και περισσότερες τροποποιήσεις οι οποίες εισήγαγαν νέους κανόνες καταργώντας παλαιότερους με αποτέλεσμα τη δυσλειτουργία του σχετικού νόμου.
Έτσι, προέκυψε η ανάγκη του νέου νόμου που συνενώνει όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης και συνυπολογίζει τα δεδομένα της σύγχρονης εποχής.
Η αρχική μορφή του νέου νομοσχεδίου όταν δόθηκε το 2010 για αξιολόγηση στους δημόσιους και κοινωνικούς φορείς, συγκέντρωσε τότε τα πυρά από την κοινότητα των ειδικών του χώρου. Η σημερινή εκδοχή του είναι η 7η κατά σειρά, ενώ στο τελικό κείμενο του νόμου ορίστηκαν και οι κανόνες αμοιβών των παιδαγωγών, οι οποίες δεν πρέπει να είναι χαμηλότερες από το μέσο μισθολογικό όριο της εκάστοτε περιφέρειας, καθώς και τα ειδικά επιδόματα για τους δασκάλους των αγροτικών σχολείων, όπως και το ύψος των υποτροφιών και το χαμηλό αντίτιμο στις φοιτητικές λέσχες
Αντιτιθέμενες απόψεις
Σχετικά: Yψηλές επιδόσεις στην Εκπαίδευση
Οι πολέμιοι του νόμου εξακολουθούν να θεωρούν ακατάλληλο το νέο νόμο, υποστηρίζοντας ότι διαθέτει περισσότερο χαρακτήρα διακήρυξης και πως στην πραγματικότητα είναι ελλιπής. Ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής σε θέματα παιδείας, Ολέγκ Σμόλιν, επισημαίνει ότι οι σημαντικές αποφάσεις αφήνονται στην κρίση των εκπροσώπων των περιφερειακών αρχών, στους κατά τόπους Δήμους, τους κυβερνητικούς φορείς και τους εκπροσώπους του υπουργείου Παιδείας. Όπως αναφέρει υπάρχουν πάνω από 150 σημεία που παραπέμπουν σε διάφορους αξιωματούχους, εξουσιοδοτώντας τους ουσιαστικά να αποφασίζουν αυτοί.
Από την άλλη, οι εμπειρογνώμονες που διάκεινται πιο θετικά στο νέο νόμο, υποστηρίζουν ότι πρωτίστως δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη της παιδείας και ότι πλέον πολλά θα εξαρτηθούν από τους εμπλεκόμενους στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ο Εφίμ Ρατσέβσκι, μέλος του Δημόσιου επιμελητηρίου και διευθυντής του Κέντρου εκπαίδευσης «Τσαρίτσινο» αρ. 548 της Μόσχας, υπογραμμίζει ότι «ο νόμος επιτρέπει την ανάπτυξη μέσα από καινοτόμες μεθόδους, δημιουργεί ίσους όρους για όλα τα παιδιά στη Ρωσία από το ξεκίνημα της εκπαίδευσης, δίνει τη δυνατότητα για προσφορά ποιοτικής εκπαίδευσης, ανεξάρτητα από την ονομασία του σχολείου ή το καθεστώς του ΑΕΙ».
Εκκλησιαστική –εκπαιδευτική συνύπαρξη
Ορισμένα σημαντικά θέματα ωστόσο δεν έχουν επιλυθεί από τον νόμο. Για παράδειγμα, το ζήτημα του διαχωρισμού του σχολείου από την εκκλησία, όπως ορίζει το σύνταγμα. Ο νόμος επιτρέπει στις σπουδαιότερες θρησκείες να συμμετέχουν στον καταρτισμό των προγραμμάτων και βοηθημάτων του μαθήματος:«Αρχές των θρησκευτικών πολιτισμών και της κοσμικής ηθικής», το οποίο υποκαθιστά τη θρησκευτική διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Προηγουμένως, αυτό γινόταν στα πλαίσιο νομοθετική πράξης, δηλαδή με εντολή του υπουργείου Παιδείας.
Ο νέος νόμος καταγράφει την εικόνα του εκπαιδευτικού συστήματος σε όλα τα επίπεδά του, από το προσχολικό στάδιο ως τη μεταπτυχιακή πρακτική και το διδακτορικό. Ο Εφίμ Ρατσέβσκι θεωρεί ότι η προσχολική παιδεία κατέστη τμήμα της συνολικής εκπαίδευσης, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό, επειδή προβλέπεται η φυσική συνέχεια των εκπαιδευτικών μεθοδολογιών, ένα πεδίο στο οποίο η Ρωσία υστερούσε από τα όσα ισχύουν στον υπόλοιπο κόσμο.
Για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας εισάγονται υποχρεωτικά πρότυπα εκπαίδευσης, ενώ η ίδια η διαδικασία χωρίζεται σε δύο μέρη, την εκπαίδευση και την αποχώρηση με εποπτεία. Οι υπηρεσίες της εποπτείας συγχρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό και από εισφορές των γονέων, ενώ τα εκπαιδευτικά προγράμματα χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου από το κράτος.
Σύγχρονες μορφές διδασκαλίας
Σχετικά: Μάθημα στο σπίτι
Σπουδαίες είναι οι καινοτομίες στο σχολικό επίπεδο. Νομιμοποιήθηκαν τα μαθήματα κατ’ οίκον, η εκπαίδευση δια αλληλογραφίας και η διαδικτυακή συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Η Ιρίνα Αμπάνκινα, διευθύντρια του Ινστιτούτου Ανάπτυξης της Εκπαίδευσης, αναφέρει ότι η συνεργασία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μέσω του διαδικτύου είναι πολύ σημαντική για τα σχολεία των απομακρυσμένων περιοχών, όσο και για εκείνα που βρίσκονται στο κέντρο κάποιας περιφέρειας. Ενώ ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι οι σχετικές δαπάνες θα καλύπτονται ξεχωριστά.
Θεσμοθετείται επίσης το δικαίωμα ολοκληρωμένης εκπαίδευσης στα κανονικά σχολεία για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Και ακόμη, εισάγεται μια εντελώς νέα πρακτική για τον χώρο της ρωσικής εκπαίδευσης, όπως η ευθύνη για τις κακές επιδόσεις και για την παροχή εκπαίδευσης κακής ποιότητας.
«Επιτέλους προβλέπεται η υποχρέωση για τους μαθητές να αντιμετωπίζουν με τη δέουσα σοβαρότητα τις υποχρεώσεις τους, καθώς ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα διαγραφής τους, ενώ ορίζει και το ποιός φέρει την ευθύνη ώστε τα παιδιά να τα πηγαίνουν καλά στα μαθήματά τους», αναφέρει η Αμπάνκινα. Για όλες εκείνες τις γνώσεις που ο μαθητής επιθυμεί να λάβει πέραν του καθιερωμένου σχολικού προγράμματος, το σχολείο έχει το δικαίωμα να παίρνει επιπλέον αμοιβή. Πάντως, το υποχρεωτικό πρόγραμμα παραμένει ιδιαίτερα ευρύ και έτσι αυτό δεν σημαίνει κατάργηση της δωρεάν παιδείας που προσφέρει.
Εγγυημένη χρηματοδότηση
Ριζικές είναι οι αλλαγές και όσον αφορά τα οικονομικά μοντέλα. Σχετικά με το θέμα αυτό, η Αμπάνκινα ανέφερε ότι: «Τα σχολεία μπορούν να χρηματοδοτούνται από τον ομοσπονδιακό ή τον δημοτικό προϋπολογισμό, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα για διάφορα σχήματα χρηματοδότησης. Η διαφοροποίηση ανά περίπτωση περιγράφεται στο νόμο πολύ λεπτομερώς.
Για παράδειγμα, τα αγροτικά σχολεία, όπως και εκείνα με λίγους μαθητές, χρηματοδοτούνται βάσει διαφορετικών προβλέψεων αλλά υπάρχει ένα ελάχιστο σταθερό όριο χρηματοδότησης, το οποίο είναι εγγυημένο και θα προσφέρει σίγουρα τη δυνατότητα υλοποίησης του πρότυπου εκπαιδευτικού προγράμματος».
Πρόκειται για μια σημαντική μεταρρύθμιση, καθώς πριν από μερικά χρόνια είχε εισαχθεί ένα σύστημα χρηματοδότησης σύμφωνα με το οποίο το κράτος διέθετε χρήματα σε ένα σχολείο ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών του, και τότε τα αγροτικά σχολεία με λίγους μαθητές ήταν υποχρεωμένα να διακόπτουν τη λειτουργία τους.
Ο νέος νόμος, πέραν του ότι εγγυάται το ελάχιστο σταθερό όριο χρηματοδότησης, παράλληλα δεν επιτρέπει να κλείσει το σχολείο σε κάποιο χωριό χωρίς τη συγκατάθεση των τοπικών κοινοτικών αρχών.
Μέση εκπαίδευση και ΑΕΙ
Η μέση επαγγελματική εκπαίδευση έγινε ακόμη πιο προσιτή, καθώς οποιοσδήποτε επιθυμεί να εισαχθεί σε κάποια από τις σχολές της, μπορεί να το κάνει χωρίς εισαγωγικές εξετάσεις.
Το σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης παραμένει ως έχει. Η δομή της που υφίσταται εδώ και αρκετά χρόνια στα ρωσικά ΑΕΙ, δηλαδή οι πτυχιακές σπουδές, η ειδικότητα και το μεταπτυχιακό, επικυρώθηκε πλέον και επισήμως. Οι αρχικές πτυχιακές σπουδές θα διαρκούν τέσσερα χρόνια, και το μεταπτυχιακό ακόμη δύο.
Για όσους έχουν σκοπό να συνεχίσουν τις σπουδές τους μετά το ΑΕΙ, θα εμφανιστεί ένα νέο επίπεδο που θα ονομάζεται «Προετοιμασία στελεχών ανώτατης κατάρτισης», η οποία θα καλύπτει τα προγράμματα επιπρόσθετης επαγγελματικής κατάρτισης και πρακτικής, καθώς και την προετοιμασία του προσωπικού επιστημονικής-παιδαγωγικής καθοδήγησης
RBTH
