Γιάννης Σταματίου, ένας… <Σπόρος >..στα μπουζούκια ξετρέλανε το Σαν Φρανσίσκο της δεκαετίας του ’70 και οι πενιές του εξακολουθούν να «λένε» ιστορίες και στη σημερινή Αθήνα.”..Το ομολογώ. Δεν ξέρω πώς ακριβώς να το πω: Λαϊκό τραγούδι ή ροκ εν ρολ. Λάουντζ και λάτιν ή κινηματογραφικό θέμα με δράση; Όλα αυτά και άλλα τόσα. Όλα πάνω στο μπουζούκι. Τόσα που σε κάνουν να αναρωτιέσαι. Πού κρύβουν αυτή τη μουσική στην Ελλάδα; Δεν την κρύβουν. Εμείς μέσα στις κορόνες του σύγχρονου πενταγράμμου κρυβόμαστε από αυτήν (καλά να πάθουμε).
Ο Γιάννης Σταματίου, ο Σπόρος, είναι εδώ, για να σε κάνει να τσιμπιέσαι. Όχι, δεν ακούς λάθος. Είναι αλήθεια. Από εδώ ίσαμε το Λας Βέγκας, από το Σαν Φρανσίσκο ώς τα Πετράλωνα (στο «Χαμάμ» όπου εμφανιζόταν μέχρι πρόσφατα). Σολίστας και δεξιοτέχνης του μπουζουκιού, με μια ολοζώντανη «χολιγουντιανού» τύπου παραγωγή να εξελίσσεται στα δάχτυλά του, ο Σπόρος έχει ιστορία όσο και ένα εντυπωσιακό σε αξία, χαμηλό σε τόνους μουσικό παρόν.
Με τον Γιάννη Σταματίου μαζί, για παράδειγμα, ο Έλβις Πρίσλεϊ δοκίμασε να παίξει μπουζούκι και ο Νατ Κινγκ Κόουλ πήγαινε στις πρόβες που έκανε για να τον ακούσει. Και αν νομίζει κανείς πως ο Σπόρος έχει μείνει εκεί – όσο θεόρατα κι αν είναι όλα αυτά -, γελιέται… Ειρήσθω, απλώς, εν παρόδω.
Όταν έφυγε για την Αμερική, τότε, ήταν ήδη φτασμένος εδώ. Έπαιζε στου «Τζίμι του Χοντρού», στην Αχαρνών, με μεγάλα ονόματα και όχι μόνο εκεί. «H αλήθεια είναι πως στρώσαμε τραπέζια και τα βρήκαν έτοιμα», λέει, «μα αν έχουν ψυχή σήμερα, ας βγάλουν μια βραδιά χωρίς να παίξουν παλιό λαϊκό τραγούδι». Αλήθεια δεν είναι; Ήταν άλλα χρόνια τότε. «Δούλευα τη νύχτα στα μαγαζιά, αλλά το πρωί στις 8 η ώρα ήμουν στο στούντιο. Πληρωνόμασταν με το κομμάτι.
…Αν γινόταν λάθος και το άκουγα, ήμουν ο πρώτος που έλεγε να σταματήσουμε. Έδινα δυο-τρεις ανοιχτές στο μπουζούκι και το κόβαμε και ξαναπιάναμε από την αρχή. Καμιά φορά περνούσε η ώρα και δεν είχαμε γραμμοφωνήσει κανένα τραγούδι. Είχε πάει 4 το απόγευμα, γυρνούσαμε σπίτι, γιατί στις 9 πιάναμε δουλειά στο μαγαζί..».
Το 1950 ο «Σπόρος» έβγαλε τον πρώτο του δίσκο, το «Έλα, σήκω, χόρεψέ το» (ήδη από το 1947 είχε αρχίσει να παίζει). Θα περνούσαν ακόμη τέσσερα χρόνια για να διαβεί ο Έλβις Πρίσλεϊ το κατώφλι της Sun Records και να ηχογραφήσει το πρώτο κομμάτι του. Ο Σάμι Ντέιβις Τζούνιορ τότε τού έδινε συγχαρητήρια, ο Φρανκ Σινάτρα και ο Ντιν Μάρτιν τον παρακολουθούσαν με προσοχή.
«Οι άνθρωποι αυτοί», λέει, «με το μέγεθος και την αξία που είχαν ήταν απλοί και ταπεινοί, δεν είχαν τουπέ». Ο Ρέι Τσαρλς, ο οποίος στο Μπρόντγουεϊ Θίατερ στο Όκλαντ τον φιλοξένησε στο δικό του καμαρίνι, άγγιζε τα χέρια του και του ζητούσε να του πει από πού ερχόταν αυτή η μελωδία.
Όλα άρχισαν από ένα… σκουπόξυλο. Έπαιρνε, πιτσιρικάς, τη σκούπα της μητέρας του, της έδενε επάνω σύρματα από αυτά που άπλωναν τα ρούχα, κι έκανε πως έπαιζε. «Έπαιζε κιθάρα ο πατέρας μου. Όχι επαγγελματικά, αυτοκινητιστής ήταν. Αλλά ήταν γλεντζές. Πάντα υπήρχε όργανο στο σπίτι. Παρότι δεν ήθελε να γίνω μουσικός, εγώ άφησα το σχολείο. Εκεί στη γειτονιά όπου ήμουν στους Καλογήρους, Βουλιαγμένης, στον Αϊ-Γιάννη έκανα παρέα με μουσικούς, όπως τον Δημήτρη τον Ευσταθίου, τον Σπύρο τον Ευσταθίου, τον Στέλιο τον Μακριδάκη, τον Παναγή τον Μενεξή, τον Θέμη Ρούση – και τους ζήλευα. M’ έπαιρναν μαζί τους τα βράδια σε ταβερνούλες και ακομπανιάριζα. Ώσπου κατάφερα και πήρα ένα μπουζούκι, ένα φτηνό».
Δεν υπήρχε περίπτωση να σταματήσει εκεί. Αν τα μπουζούκια που βλέπω γύρω μου μιλούσαν, θα είχαν να πουν πολλά. Αυτές τις μέρες, πάντως, έχει πάρει θέση στα ράφια των δισκοπωλείων, είναι ένα ακόμη CD του Γιάννη Σταματίου. Το «Όταν παίζουνε τ’ αστέρια» (που κυκλοφορεί με την ετικέτα του «Καθρέφτη») είναι η ζωντανή ηχογράφηση μιας συναυλίας του, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, στο Σαν Φρανσίσκο. Τέσσερις μουσικοί επί σκηνής, μπροστά σε 5.000 θεατές. Με τραγούδια, αλλά και ορχηστρικά κομμάτια στο πρόγραμμα.
Λάτρης των λάτιν «Ποτέ, από μικρός κιόλας, δεν μου άρεσε να είμαι περιορισμένος στο λαϊκό τραγούδι. Το λαϊκό τραγούδι αρχίζει από το 10 και φτάνει στο 40, η μουσική όμως αρχίζει από το μηδέν και δεν τελειώνει πουθενά», λέει παραστατικά ο Γιάννης Σταματίου και συμπληρώνει πόσο αγαπάει τα λάτιν. «Κατά βάθος είμαι Δυτικός μουσικός, δεν είμαι Ανατολίτης. Όπως επίσης δεν μου αρέσει η λέξη ρεμπέτης. Δεν υπάρχει ρεμπέτικο τραγούδι, υπάρχει μικρασιάτικο τραγούδι, που δεν έχει μπουζούκια, δημοτικό και ελαφρό.
Έχει το τραγούδι μπουζούκι; Είναι λαϊκό. Το ρεμπέτικο ήταν μια συνταγή των δημοσιογράφων που την έβγαλαν από το ’65 και μετά. Δεν τη δέχομαι τη λέξη, παρότι την έχουν χρησιμοποιήσει πολύ καθώς “καθόταν” στιχουργικά».
πηγή:τα Νέα, iKypros
