δικηγόρος και μέλος του δικηγορικού συλλόγου Θεσ/νίκης, στην εκπομπή “Ραδιοξυπνήματα” (22/5/2206) με τον δημοσιογράφο Νίκο Βάνη, για να μιλήσουμε νομικά θέματα, αλλά κυρίως για το Ποντιακό – γενοκτονία και τα συνακόλουθα του.
Νίκος Βάνης: Έχουμε μαζί μας έναν καταξιωμένο και άξιο δικηγόρο της πόλης μας. Καλημέρα σας κύριε Τσομίδη, τι κάνετε, είστε καλά;;
Ευστάθιος Τσομίδης: Καλημέρα, είμαι καλά, ευχαριστώ πολύ.
Ν. Βάνης: Επ΄ ευκαιρία της απεργίας, ή εάν θέλετε καλύτερα της αποχής σας από τις δικαστικές αίθουσες, διαβάσω εδώ ότι η δικαιοσύνη είναι άκαμπτη, και διαμαρτύρεστε εσείς οι δικηγόροι για τις εξοντωτικές ποινές που επιβάλλονται από τους δικαστές.
Ε. Τσομίδης: Αυτό είναι μια διαπίστωση η οποία έγινε όχι μόνο από την ολομέλεια των δικηγορικών συλλόγων της χώρας, αλλά με την αρχή του δικαστικού έτους τον Σεπτέμβριο έχει επισημανθεί και από τον πρόεδρο του Αρείου Πάγου με εγκύκλιο του προς τους τακτικούς δικαστές.
Πιστεύω δε ότι είναι και διαπίστωση του κάθε Έλληνα πολίτη ο οποίος τυχαίνει αυτό το διάστημα να βρίσκεται ως κατηγορούμενος στα δικαστήρια.
Είναι γεγονός μετά το ξέσπασμα αυτών των σκανδάλων εντός εισαγωγικών, ή παραδικαστικών κυκλωμάτων πάλι εντός εισαγωγικών, υπάρχει μια σκλήρυνση των δικαστών. Προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση επιβάλλοντας πιο σκληρές ποινές απ΄ ότι συνήθως συμβαίνουσες μέχρι πριν την εμφάνιση αυτών των φαινομένων.
Και φυσικά είναι γεγονός ότι αυτό δεν μπορεί να είναι ανεκτό από το σύνολο των δικηγόρων, γι΄ αυτό και προχωράμε σε 24ωρη αποχή, όχι απεργία, γιατί εμείς δεν μπορούμε να απεργούμε, απέχουμε από τα καθήκοντα μας.
Ν. Βάνης: Καθημερινά στα δικαστήρια τα πινάκια είναι πάρα πολλά. Εσείς οι νομικοί της Θεσ/νίκης, αλλά και της ευρύτερης Ελλάδος προσπαθείτε να δικάσετε από την μια αίθουσα στην άλλη. Πόσο δύσκολο είναι αυτό για ένα νομικό λειτουργό – δικηγόρο;;;
Ε. Τσομίδης: Είναι πραγματικά δύσκολο, γιατί μην ξεχνάμε ιδίως τα θέματα των ποινικών με τις πρωτοκλήσεις τελευταία του κώδικα ποινικής δικονομίας δεν μπορούμε σήμερα ακόμη, και αυτό είναι ένα θέμα της απόχης μας, να μην συνεχίσουμε την δίκη μετά την δεύτερη ημέρα, κάτι το οποίο ζητάμε να καταργηθεί.
Όπως επίσης ζητάμε να καταργηθεί το γεγονός ότι θα έπρεπε να ανασταλλεί η συζήτηση της δίκης εντός δεκαπενθημέρου. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τυχαίνει την ίδια ημέρα, ή την επομένη να υπάρχει επίσης ένα σοβαρό δικαστήριο κάπου αλλού και να μην μπορούμε να καλύψουμε τους εντολείς μας, διότι είμαστε δεσμευμένοι από το γεγονός ότι συνεχίζεται μια δίκη από την προηγούμενη ημέρα.
Είναι καθημερινό φαινόμενο στις αίθουσες των δικαστηρίων και φυσικά έχει εξοντώσει όλους τους συναδέλφους, και τους διαδίκους οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να έρχονται και να ξανάρχονται στο δικαστήριο.
Δεν είναι σωστός ο τρόπος με τον οποίον ρυθμίστηκε αυτό το θέμα. Θεωρώ ότι πρέπει να αλλάξει, πρέπει να δοθεί η ευχέρεια και πάλι στο δικαστή να μπορεί να δώσει αναβολή περισσότερη της μιας, κρίνοντας ανάλογα με τα πραγματικά γεγονότα τα οποία επικαλούνται οι διάδικοι για να πάρουν την αναβολή.
Ν. Βάνης: Θέλω να σας ρωτήσω εάν προχωρούν τα έργα που αφορούν το δικαστικό μέγαρο, και εάν ισχύει αυτό που έμαθα πρόσφατα ότι η Εθνική τράπεζα των δικαστηρίων ήταν να φύγει, όμως τελικά ο διοικητής το σκέφτηκε καλύτερα και ανακάλεσε αυτήν την απόφαση.
Ε. Τσομίδης: Είναι γεγονός και μάλιστα έχω γράψει και μια επιστολή προς τον σύλλογο για το θέμα που αφορά στην Εθνική τράπεζα που στεγάζεται μέσα από το δικαστικό μέγαρο, αλλά τελικά ρυθμίστηκε.
Αυτό όμως από μόνο του δεν σημαίνει ότι ρυθμίστηκαν όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε καθημερινά στο δικαστικό μέγαρο, και θα ήταν και τερατώδες να μπορούμε να πούμε ότι μπορούν να λυθούν εν μία νυχτί. Και αυτό γιατί υπάρχει ένας μεγάλος υπερπληθωρισμός όχι μόνο δικηγόρων, που εγώ θεωρώ ότι οι δικηγόροι δεν είναι πάρα πολλοί, γιατί το αντικείμενο είναι πάρα πολύ μεγάλο.
Θεωρώ όμως ότι το δικαστικό μέγαρο από μόνο του δεν αρκεί πλέον να καλύψει τις ανάγκες μιας σύγχρονης δικαιοσύνης στην πόλη της Θεσ/νίκης, η οποία ας μην ξεχνάμε ότι έχει περάσει το 1.000.000. Εάν σκεφτείτε ότι το Εφετείο της Θεσ/νίκης καλύπτει και άλλους νομούς, καταλαβαίνετε ότι το κτίριο είναι πολύ μικρό. Χρειάζεται μια επέκταση, ή η κατασκευή ενός καινούργιου, είναι κάτι ζητούμενο.
Φυσικά σε άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα των δικηγόρων, γίνονται βήματα, αλλά είναι πάρα πολύ αργά, σε σύγκριση με το έργο των προβλημάτων που υπάρχουν και θα υπάρχουν.
Ν. Βάνης: Μια και πρόσφατα είχαμε την ημέρα της γενοκτονίας των Ποντίων, αλλά δεν μπορούσαμε να σας έχουμε στο Ραδιόφωνο για να μιλήσουμε για την γενοκτονία και για το νομικό πλαίσιο που αφορά στην Συνθήκη της Λοζάνης, αλλά και το θέμα των αποζημιώσεων των Ελλήνων της Ανατολής.
Η πολιτεία μέχρι τώρα έκανε τα στραβά μάτια, αλλά υπάρχουν πολλές πιέσεις απ΄ όλα τα Ποντιακά Σωματεία και άρχισαν να γίνονται κάποια βήματα. Επειδή εσείς είστε γνώστης του θέματος και κατάγεστε από Ποντιακή οικογένεια, θα ήθελα να μας δώσετε τα φώτα σας ως νομικός.
Ε. Τσομίδης: Κατ΄ αρχήν πριν φτάσουμε στο θέμα των αποζημιώσεων και όλων αυτών που πολύ σωστά είπατε, πρέπει να καθίσουμε να αναλύσουμε σοβαρά αυτό που ακούσαμε την Παρασκευή για την λεγόμενη διεθνοποίηση της αναγνώρισης της γενοκτονίας . Αυτό είναι ένα θέμα πολύ σημαντικό, αλλά θεωρώ ότι μέχρι στιγμής δεν έχει τεθεί από νομική άποψη.
Ενώ έχουμε όλα τα ιστορικά πλέον στοιχεία για να θεμελιώσουμε την γενοκτονία, δεν έχουμε προβεί σε κάποια σοβαρή επιστημονική συζήτηση παγκόσμια, και αυτό πρέπει να το κάνουν οι ομοσπονδίες των Ποντιακών Σωματείων και οι άλλοι φορείς του οργανωμένου Ποντιακού χώρου. Δηλαδή να συγκαλέσουν ένα παγκόσμιο συνέδριο έτσι ώστε να συζητηθεί κα να οροθετηθεί τι ακριβώς εννοούμε με την λέξη γενοκτονία των Ποντίων.
Και το λέω αυτό γιατί η έννοια γενοκτονία είναι μεταγενέστερη νομικά, μετά το 1945, ενώ όλα αυτά συνέβησαν πολύ πριν το 1922. Άρα τίθεται ένα θέμα, αυτό που λέμε αναδρομικότητα των νόμων στο διεθνές δίκαιο.
Ένα άλλο θέμα το οποίο πρέπει να συζητήσουμε και να δούμε την συνέχεια του Τουρκικού κράτους, και αυτό δεν είναι λυμένο όσον αφορά την Τουρκία. Πρέπει ακόμα να συζητήσουμε αυτό που είναι σήμερα το κύριο επιχείρημα της Τουρκίας, δηλαδή υπάρχει ενιαία εντολή για την διάπραξη αυτών των γενοκτόνων πράξεων.
Ν. Βάνης: Πάντως κύριε Τσομίδη δεν υπάρχει θέμα παραγραφής.
Ε. Τσομίδης: Και αυτό κύριε Βάνη είναι σωστό που λέτε εάν υπάρχει θέμα παραγραφής ή όχι.
Ν. Βάνης: Εάν προσφύγουν στα Ηνωμένα Έθνη διότι παλαιότερα το είχαν πράξει και η απάντηση που πήραν από τα Ενωμένα Έθνη ήταν ότι δεν υπάρχει θέμα παραγραφής. Άρα ισχύει διότι εφόσον έχει αναγνωριστεί η γενοκτονία των Εβραίων το 1944 σημαίνει ότι δεν τίθεται θέμα παραγραφής.
Ε. Τσομίδης: Συμφωνώ, και πολύ σωστά εκθέτεται το γεγονός ότι το 1948 λύθηκαν κα αυτά τα προβλήματα, αλλά εγώ τονίζω και επισημαίνω ότι ο οργανωμένος Ποντιακός Ελληνισμός σε επίπεδο ιστορικής έρευνας έχει θεμελιώσει όλα αυτά τα θέματα.
Δηλαδή στις βιβλιογραφίες του κυρίου Τσιρκινίδη, του κυρίου Φωτιάδη, του κυρίου Νεπεκίδη, του κυρίου Ανθενίδη, υπάρχουν τα ντοκουμέντα για να μπορεί να θεμελιωθεί αυτό που λέμε γενοκτονία, σε νομικό όμως επίπεδο δεν υπάρχουν αυτά. Δυστυχώς αυτό που ακούω και άκουσα και προχθές μια συγνώμη της Τουρκία είναι το μεγαλύτερο λάθος. Φυσικά δεν πρέπει να αρκούμεθα σε μια συγνώμη. Η συγνώμη αυτή την στιγμή είναι ότι χειρότερο εάν υποθεί και μείνουμε σ΄ αυτό.
Όπως δεν συμφωνώ και με την δήλωση του Πρωθυπουργού ότι η ιστορία έχει γραφεί, διότι είναι μια διφορούμενη δήλωση. Βεβαίως έχει γραφεί, το θέμα όμως είναι πως έχει γραφεί. Κυρίως θα μείνουμε μόνο σ΄ αυτό;; Εν όψει του γεγονότος ότι η Τουρκία σε λίγα χρόνια καλώς ή κακώς, κατά την γνώμη μου καλώς, θα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ως εκ τούτου και μόνο με το δεδομένο του Ευρωπαϊκού κεκτημένου, υπάρχουν θέματα που ξεκινούν από την αναγνώριση της γενοκτονίας κα φτάνουν μέχρι και κληρονομικά, ιδιοκτησιακά καθεστώτα, που θα μπορεί να έχει ο κάθε Έλληνας Πόντιος ή Μικρασιάτης απέναντι στην σημερινή Τουρκία. Γι΄ αυτό θεωρώ ότι πρέπει αυτή η συζήτηση να ξεκινήσει.
Ν. Βάνης: Κύριε Τσομίδη ισχύει το λογότυπο μεταξύ του Ε. Βενιζέλου και του Κεμάλ Ατατούρκ “δεν σας δίνουμε τίποτα, δεν μιλάτε καθόλου, αλλά εμείς διεκδικούμε σύμφωνα με την συνθήκη της Λοζάνης ισχυριζόμενοι ότι υπάρχει μειονότητα στην Θράκη”.
Ε. Τσομίδης: Δεν πιστεύω ότι υπήρξε κάτι τέτοιο στην ιστορική στιχομυθία, δεν το έχω δει πουθενά καταγεγραμμένο, μόνο σαν ιστορικό ανέκδοτο μπορεί να το δεχθώ, το έχω ακούσει και εγώ.
Το θέμα όμως είναι ότι δεν μπορούμε να μείνουμε στην συνθήκη της Λοζάνης, διότι στις μέρες μας υπάρχει η Ευρωπαϊκή Ένωση, και μάλιστα η Τουρκία κάποια στιγμή θα γίνει μέλος αυτής της Ένωσης. Γιατί λοιπόν να μην εκμεταλλευτούμε, εντός εισαγωγικών, και να μην χρησιμοποιήσουμε από την νομική φαρέτρα όλα που μας δίνει το ίδιο το Ευρωπαϊκό δίκαιο.
Μάλιστα γιατί να μην είμαστε εμείς που θα πρωταγωνιστήσουμε σ΄ όλα αυτά, αλλά και να βάλουμε μέσα από τις διαδικασίες της Ένωσης τα άλλα κράτη που είναι εκ ίσου ευαίσθητα όπως η Γαλλία, τα οποία θέτουν την Τουρκία έναντι των ευθυνών της, των ιστορικών, απέναντι στους Ποντίους και τους Μικρασιάτες και όλους τους υπόλοιπους που κατέσφαξε.
Ν. Βάνης: Θέλω λίγο να πάμε στο ιστορικό σημείο της γενοκτονίας, μια και εσείς είστε από τους καλούς μελετητές του ξεριζωμού των Ποντίων.
Ε. Τσομίδης: Αυτό που πρέπει να πούμε κύριε Βάνη ότι 353.000 Πόντιοι έχασαν τις ζωές τους.
Ν. Βάνης: Μιλάμε δε για εύρωστους ανθρώπους, διότι σ΄ αυτούς στηριζόταν η οικονομία του Πόντου.
Ε. Τσομίδης: Όχι απλά εύρωστους, και όχι μόνο του Πόντου. Ο Κεμάλ δεν το έκανε τυχαία. Προχώρησε σ΄ αυτήν την γενοκτονία, διότι ας μην ξεχνάμε ότι οι Έλληνες την περίοδο ακόμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν κύριοι μεταπράτες, και έμποροι. Ως εκ τούτου ο Κεμάλ έπρεπε να εξοντώσει αυτούς, για να μπορέσει να φτιάξει μια καινούργια Τουρκική αστική τάξη. Γι΄ αυτό και έγιναν αυτά που έγιναν.
Όπως ισχύει το ίδιο και με τους Αρμενίους, μόνο που εκεί υπήρξε και ένα άλλο στοιχείο το οποίο εμάς δεν μας αφορά. Αυτοί λοιπόν οι άνθρωπο σφαγιάστηκαν, κατακρεουργήθηκαν, εξευτελίστηκαν, υπέστησαν τα δεινά από μια συγκεκριμένη εντολή που δόθηκε. Μάλιστα 1.000.000 πρόσφυγες πιθανόν ήλθαν στην μητέρα Ελλάδα τότε.
Το ερώτημα ξέρετε ποιο είναι 1.000.000 ήλθε, 353.000 σφαγιάστηκαν, οι υπόλοιποι που πήγαν;;; Φυσικά οι Έλληνες και οι Πόντιοι στον χώρο της Τουρκίας ήταν πολύ περισσότεροι. Αυτοί είναι οι σημερινοί κρυπτοχριστιανοί, οι κρυπτοέλληνες.
Ν. Βάνης: Ένα ιστορικό βιβλίο που διάβασα λέει ότι: “Πολλοί Πόντιοι είχαν και τράπεζες”. Όλα αυτά όμως περιήλθαν εις την Τουρκικό δημόσιο. Αντιθέτως βλέπουμε ότι η μειονότητα της Θράκης να διεκδικεί.
Ε. Τσομίδης: Κατ΄ αρχήν όταν λέμε για μειονότητα εμείς αναγνωρίζουμε μόνο την θρησκευτική μειονότητα. Όπως και στην Τουρκία υπάρχει μια δική μας μειονότητα στην Κωνσταντινούπολη. Ως εκ τούτου δεν μπορούμε να το θέσουμε στα πλαίσια της συνθήκης της Λοζάνης. Μπορούμε όλα αυτά να τα θέσουμε στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού κεκτημένου. Γι΄ αυτό εγώ επιμένω ότι είναι προς όφελος των Ελλήνων και τον Ποντίων να μπει η Τουρκία στην Ευρώπη. Θεωρώ ότι μέσα από το Ευρωπαϊκό κεκτημένο και το Ευρωπαϊκό δίκαιο, θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε ατομικά και συνολικά όλα αυτά τα οποία μας ανήκουν.
Ν. Βάνης: Οι Ποντιακοί σύλλογοι όλα αυτά τα χρόνια έχουν πιέσει την πολιτεία;; Ανέκαθεν είχαμε Υπουργούς και βουλευτές Ποντίους, αλλά δυστυχώς δεν έπραξαν τα ανάλογα.
Ε. Τσομίδης: Εγώ ήμουνα μέχρι το 2004 μέλος του Πανελλήνιας Ομοσπονδίας των Ποντίων και ως εκ τούτου δεχόμουν την κριτική και τα λάθη τα οποία κάναμε στην Ομοσπονδία. Εδώ και δύο όμως χρόνια είμαι εκτός, αλλά αυτό δεν μου δίνει το δικαίωμα να κάνω την κριτική μου καλοπροαίρετη.
Θεωρώ ότι η ηγεσία του Ποντιακού Ελληνισμού αυτήν την στιγμή είναι σε λάθος προσανατολισμό. Όσο επιμένει να μιλά μόνο για μια συγνώμη, μόνο για μια θολή αναγνώριση, και διεθνοποίηση της γενοκτονίας δεν βρίσκεται σε σωστό δρόμο. Άμεση προτεραιότητα πρέπει να είναι η στοιχειοθέτηση της νομικής βάσεως αυτής της διεκδίκησης, ώστε να μπορούν να μας πάρουν σοβαρά όταν πηγαίνουμε στα διάφορα διεθνή φόρα. Διαφορετικά ματαιοπονούμε και γινόμαστε και περίγελοι.
Όσον δε αφορά σ΄ αυτό που είπατε εάν έπραξαν όσα θα έπρεπε, θεωρώ ότι ούτε εγώ, ούτε κανένας Πόντιος μέχρι στιγμής πρέπει να είναι δικαιωμένος μ΄ αυτό το ελάχιστο, δηλαδή την αναγνώριση της 19ης Μαΐου, ως μέρα μνήμης της γενοκτονίας. Η προσπάθεια θα πρέπει να συνεχιστεί, και ας ελπίσουμε ότι σύντομα σε καμιά δεκαριά χρόνια θα έχουμε πετύχει και την διεθνοποίηση της αναγνώρισης της γενοκτονίας.
Ν. Βάνης: Πρόσφατα είδα κάποιο ντοκιμαντέρ το οποίο αναφερόταν στην Τραπεζούντα, στο θέμα του θρησκεύματος, και ότι κάποιες εκκλησίες θα έπρεπε να αναστυλωθούν. Απ΄ ότι δε γνωρίζω και η συνθήκη της Λοζάνης συμπεριλαμβάνει τον όρο ότι οι εκκλησίες θα πρέπει να αναστυλωθούν και όχι να γκρεμιστούν. Η δε Τουρκία δεν τηρεί τίποτα απ΄ όλα αυτά που δεσμεύτηκε να κάνει.
Ε. Τσομίδης: Συμφωνώ, μόνο που και η Ελλάδα δεν τα τηρεί, δηλαδή τα τζαμιά εδώ δεν είναι ότι καλύτερο.
Ν. Βάνης: Νομίζω ότι εδώ στην Ελλάδα έχουμε περίπου στα 800 τζαμιά.
Ε. Τσομίδης: Δεν έχει σημασία αυτό. Εγώ δεν μιλώ ότι θα πρέπει να λειτουργήσουν και τα 800 τζαμιά. Μην ξεχνάτε ότι εδώ στην Εγνατία ένα κτίριο το οποίο δεν είναι λατρευτικός χώρος των Μουσουλμάνων, αλλά έχει ιστορική αξία είναι δέκα χρόνια κλειστό, πριν δε από δέκα χρόνια λειτουργούσε ως κινηματογράφος πορνό. Χωρίς να αποδέχομαι ότι υπάρχει αμοιβαιότητα, γιατί δεν υπάρχει σ΄ αυτές τις διεθνείς συνθήκες, θα πρέπει ο καθένας από μόνος του να κάνει ανεξαρτήτως του τι κάνει ο άλλος σαν κράτος. Αλλά και εμείς δεν είμαστε ότι καλύτερο, όσον αφορά αυτά τα θέματα.
Ν. Βάνης: Η εκκλησία μας στην Αλβανία κύριε Τσομίδη και ο ίδιος ο Αναστάσιος έχει χρηματοδοτήσει τζαμιά στην Βοσνία.
Ε. Τσομίδης: Ναι είναι σωστό αυτό που λέτε. Ο φωτισμένος Αναστάσιος, διότι πρόκειται περί ενός φωτισμένου ιεράρχη ο οποίος μπορεί να δει το όλον της ορθοδοξίας μέσα στο σύγχρονο κράτος, έχει χρηματοδοτήσει όχι μόνο τζαμιά, αλλά και Μουσουλμανικά σχολεία, νοσοκομεία και τα πάντα. Αυτό δείχνει αυτό που λέμε η αγάπη του ορθοδόξου χριστιανού.
Ας μην ξεχνάμε ιστορικά οι Μουσουλμάνοι και οι χριστιανοί δεν ήταν πάντα εχθροί, μπορώ να πω ότι λιγότερες φορές ήταν εχθροί. Άλλο εάν υπήρχαν οι φανατικοί φονταμενταλιστές οι οποίοι προσπάθησαν να εκμεταλλευθούν τις αντιθέσεις, ή τις διαφορές αυτών των δύο θρησκειών. Κατά βάθος δεν είμαστε εχθροί.
Ν. Βάνης: Θέλω να σας ρωτήσω εάν γνωρίζεται, τι σημαίνει η λέξη Ατατούρκ. Ε. Τσομίδης: Σημαίνει πατέρας του Έθνους.
Ν. Βάνης: Μπράβο, βλέπω ότι είστε πολύ ενημερωμένος κύριε Τσομίδη, και χαίρομαι όταν μιλώ με τόσο πεφωτισμένο νομικό.
Ε. Τσομίδης: Κύριε Βάνη υπάρχουν και πάρα πολλοί άλλοι δεν είμαι ο μοναδικός.
Ν. Βάνης: Θλίβομαι όμως όταν βλέπω Ποντίους που δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους.
Ε. Τσομίδης: Αυτό είναι ίδιον της φυλής των Ελλήνων, και όχι μόνο των Ποντίων. Οι Έλληνες ποτέ δεν ήταν ενωμένοι. Ως εκ τούτου το ίδιο ισχύει και για τους Ποντίους. Εμένα δεν με ενοχλεί αυτό, εκείνο όμως που με ενοχλεί είναι στο να υπάρχει διάσταση σε πρόσωπα και όχι σε θέσεις, Γιατί όταν υπάρχουν διαφορετικές θέσεις με επιχειρήματα σίγουρα θα έλθει και η σύνθεση.
Εδώ όμως καταγράφεται μια διάσταση μόνο μεταξύ προσώπων και αυτό είναι χειρότερο, δηλαδή ποιος θα είναι ο πρώτος. Εμένα αυτό δεν μ΄ενδιαφέρει, αλλά μ΄ενδιαφέρουν όλα αυτά τα οποία διεκδικούμε τόσα χρόνια κάποια στιγμή να γίνουν πραγματικότητα.
Ν. Βάνης: Και κάτι τελευταίο που θέλω να ρωτήσω και είναι νομικό. Βλέπω εκ μέρους του δικηγορικού συλλόγου και του προέδρου κυρίου Γαρούφα, αλλά και της αντιπολίτευσης να γίνεται αγώνας. Δεν βλέπω όμως να δίνονται λύσεις σε θέματα όπως αυτό των νέων δικηγόρων.
Ε. Τσομίδης: Εγώ κύριε Βάνη θα σας πω το εξής: Δεν μπορώ να κάνω αυτόν τον διαχωρισμό, δεν τον κατανοώ, τι σημαίνει νέος και παλιός δικηγόρος. Θεωρώ όμως ότι αυτήν την στιγμή πρέπει να συζητήσουμε ως δικηγόροι ποιος είναι ο κοινωνικός μας ρόλος σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία που ζούμε.
Δυστυχώς ούτε ο κώδικας περί δικηγόρων, αλλά ούτε και η ολομέλεια των δικηγορικών συλλόγων που συνεδριάζει τακτικά δεν έχει θέση τέτοια θέματα. Προσπαθούμε να δούμε την έννοια δικηγόρος με τα μάτια του 1950 -1970. Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Εάν θέλουμε πραγματικά να συζητήσουμε γι΄ αυτόν τον ρόλο, υπάρχουν πολλές προτάσεις οι οποίες είναι χρήσιμες, παραγωγικές, άμεσα εφαρμοστές, και μάλιστα χωρίς οικονομικό κόστος.
Ως εκ τούτου μήπως θα πρέπει να σοβαρευτούμε, να συζητήσουμε δηλαδή μήπως θα πρέπει να παράγουμε δικηγόρους ανειδίκευτους, ραγιάδες υπαλλήλους, αυτό είναι το πρόβλημα, διότι δυστυχώς σήμερα αυτό κάνουμε.
Είδατε τι συζήτηση έγινε για το που και εάν θα γίνει ένα Μουσουλμανικό τέμενος στην Αθήνα και δεν καταλαίνω την οργή, ή αν θέλετε την ένσταση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Όταν η ίδια κάνει προσπάθειες και πολύ σωστά να ανοίξουν οι εκκλησίες στην Αλβανία και όπου αλλού. Άρα δεν μπορεί να έχουμε δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Το να χαϊδεύουμε τα αυτιά των νέων συναδέλφων, λέγοντας τους ότι ξέρετε πρέπει να εξασφαλίσετε ένα μισθό, αυτά είναι αντίθετα με την λογική της δικηγορίας, δηλαδή ένας δικηγόρος δεν μπορεί να είναι υπάλληλος ενός άλλου δικηγόρου. Γιατί δεν χρηματοδοτούμε την δημιουργία εταιρειών νομικών;; Το να κάνεις μια νομική εταιρεία αυτήν την στιγμή χρειάζεται τεράστια δαπάνη.
Ν. Βάνης: Γιατί εδώ στην Ελλάδα κύριε Τσομίδη δεν γίνονται τέτοιες εταιρείες όπως υπάρχουν στο εξωτερικό.
Ε. Τσομίδης: Στην Ελλάδα υπάρχουν τέτοιες εταιρείες στον Πειραιά εδώ και 20 χρόνια και ασχολούνται με τα ναυτιλιακά θέματα. Στην Θεσ/νίκη δεν υπάρχουν, εάν εξαιρέσετε 4-5 εταιρείες οι οποίες είναι μικρού μεγέθους συγκριτικά με αυτό που λέμε στην Ευρώπη δικηγορική εταιρεία. Υπάρχει συστέγαση, υπάρχει συνεργασία, αλλά δεν υπάρχουν εταιρείες. Υπάρχουν προβλήματα χώρου, φορολογικά και χιλιάδες άλλα τέτοια που πρέπει να λυθούν.
Ν. Βάνης: Επίσης νομίζω ότι δεν υπάρχουν δικηγόροι που να ασχολούνται αποκλειστικά με ένα αντικείμενο.
Ε. Τσομίδης: Αυτό είναι το μεγάλο βάσανο της δικηγορίας.
Ν. Βάνης: Με αυτές τις εταιρείες πιστεύω ότι θα λυθεί αυτό το θέμα.
Ε. Τσομίδης: Βεβαίως και θα λυθεί.
Ν. Βάνης: Κύριε Τσομίδη θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για όσα κατατοπιστικά μας είπατε και ειδικά για το Ποντιακό ζήτημα, το οποίο όμως δεν το εξαντλήσαμε, γι΄ αυτό θα σας παρακαλέσω να το συζητήσουμε μια άλλη φορά.
Ε. Τσομίδης: Μετά χαράς όποτε θέλετε. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, καλή σας μέρα.
