ΕΡΩΤΗΣΗ Προς τους Υπουργούς: Εξωτερικών, κ. Σταύρο Δήμα Οικονομικών, κ. Ευάγγελο Βενιζέλο
ΘΕΜΑ: Εξορθολογισμός της εθνικής πολιτικής για τους Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς
Μέσα από την άσκηση της αναπτυξιακής διπλωματίας, η Ελλάδα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και δράσεις στα πλαίσια των Στόχων της Χιλιετίας και των προτεραιοτήτων της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας (D.A.C.) του Ο.Ο.Σ.Α. και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η χώρα μας διαθέτει το 0,17% του ΑΕΕ της σε αναπτυξιακές δράσεις στις χώρες που σύμφωνα με τον κατάλογο της D.A.C., είναι και οι λιγότερο ανεπτυγμένες του πλανήτη.
Το ποσό αυτό, πέρα από την διμερή (κυβέρνηση προς κυβέρνηση) και πολυμερή (μέσω Διεθνών Οργανισμών) διάθεσή του, διατίθεται και μέσω της Κοινωνίας των Πολιτών με προγράμματα που εκτελούν ελληνικές ΜΚΟ στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Η κοινωνία των πολιτών δραστηριοποιούμενη στο πλαίσιο της αναπτυξιακής προσπάθειας της χώρας μας, ιδίως μέσα από την συμμετοχή των πολιτών σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), έχει δώσει σημαντικά δείγματα γραφής και σε πολλές περιπτώσεις πρωτοστάτησε για την προώθηση λύσεων που ήταν αναγκαίες για την βελτίωση των συνθηκών που επικρατούσαν σε πολλούς τομείς, από την υγεία και το περιβάλλον, μέχρι την παιδεία και τις κοινωνικές υποδομές.
Αρμόδια για τον συντονισμό της αναπτυξιακής βοήθειας που παρέχει η Ελλάδα είναι η Γενική Διεύθυνση Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ – Hellenic Aid) του ΥΠΕΞ, η οποία ως φορέας σχεδιασμού και διαμόρφωσης της αναπτυξιακή στρατηγικής, είναι αρμόδια μεταξύ άλλων για τη διαχείριση όλων των προβλεπόμενων πιστώσεων του κρατικού προϋπολογισμού σχετικά με την αναπτυξιακή βοήθεια και για την συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και των ΜΚΟ.
Συγκεκριμένα, οι ΜΚΟ που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στο πλαίσιο των προγραμμάτων Αναπτυξιακής Συνεργασίας του ΥΠΕΞ, πρέπει να είναι εγγεγραμμένες στο Ειδικό Μητρώο ΜΚΟ της ΥΔΑΣ. Ωστόσο, η σχέση του Ελληνικού Δημοσίου με τις ΜΚΟ, κυρίως σε ό,τι αφορά την χρηματοδότηση των τελευταίων, έχει σημαδευτεί από περιπτώσεις αδιαφάνειας, απουσίας εποπτείας και ελέγχου και σε ορίσμενες περίπτωσεις ακόμα και από την προσχηματική λειτουργία ΜΚΟ είτε με σκοπούς των οποίων η σημασία είναι τουλάχιστον συζητήσιμη, είτε ΜΚΟ χωρίς καμία ουσιαστική δράση για την επίτευξη του σκοπού δημιουργίας τους.
Οι περιπτώσεις αυτές οδήγησαν εύλογα σε έλλειψη αξιοπιστίας και σε αμφισβήτηση από την πλευρά των πολιτών. Δεδομένης, μάλιστα, της παρούσας οικονομικής συγκυρίας, το πρόβλημα έχει άμεσες επιπτώσεις στην ανάγκη για χρηστή διαχείριση του δημοσίου χρήματος
Το θέμα έχει ήδη απασχολήσει την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής εδώ και αρκετό καιρό, στα πλαίσια της οποίας ο τότε αρμόδιος υφυπουργός, κ. Κουβέλης, είχε διαβεβαιώσει για την ολοκλήρωση του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου μέχρι τον περασμένο Απρίλιο, αλλά και για την επανεξέταση και τον αξιολογικό έλεγχο του μητρώου ΜΚΟ της ΥΔΑΣ.
Ήδη με απόφαση του Υφυπουργού Εξωτερικών Δ. Δόλλη στις 1/9/2011 συστήθηκε «Επιτροπή Εκκαθάρισης των Ανοιχτών Προγραμμάτων της ΥΔΑΣ», ακολουθώντας την από 25η Ιουλίου απόφαση του ιδίου «περί επικέντρωσης της Υπηρεσίας Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας στην εκκαθάριση των εκκρεμούντων προγραμμάτων ΜΚΟ από το 2002 ως το 2010».
Ενόψει των παραπάνω, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το έργο της Επιτροπής Εκκαθάρισης των Ανοιχτών Προγραμμάτων της ΥΔΑΣ και ποιο είναι το ποσό που αναμένεται να εξοικονομηθεί από αυτή την εκκαθάριση;
2. Ποιο είναι το ύψος των χρηματοδοτήσεων που δόθηκαν στα πλαίσια της διεθνούς αναπτυξιακής δράσης της χώρας μας σε προγράμματα που θα εκτελούντο από ελληνικές ΜΚΟ;
3. Πόσες και ποιες είναι οι εγγεγραμμένες στο Ειδικό Μητρώο ΜΚΟ που χρηματοδοτήθηκαν για την υλοποίηση προγραμμάτων διεθνούς αναπτυξιακής συνεργασίας και ποιο ήταν το αποτέλεσμα των προγραμμάτων αυτών;
4. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η επανεξέταση του μητρώου των ΜΚΟ, πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί και ποιες είναι οι περιπτώσεις ΜΚΟ που χρηματοδοτήθηκαν για την υλοποιήση προγραμμάτων τα οποία δεν ολοκληρώθηκαν;
5. Σε ποιες ενέργειες θα προβεί η κυβέρνηση προκειμένου να επιστραφούν στο Δημόσιο χρηματοδοτήσεις που δόθηκαν σε ΜΚΟ που είτε στερούνται κάποιου συγκεκριμένου και υλοποιήσιμου στόχου, είτε δεν έχουν πραγματοποιήσει ουσιαστική δράση για την υλοποίηση κάποιου θεμιτού σκοπού;
6. Πότε θα ολοκληρωθεί η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την συνεργασία του Δημοσίου με τους ΜΚΟ προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της διαφάνειας, της αποτελεσματικότητας και της βιωσιμότητας, και ειδικότερα προκειμένου να υλοποιηθεί:
ο σαφής ορισμός τομέων δράσης και θεματολογίας για αυτή την συνεργασία, ο αποτελεσματικός έλεγχος σκοπιμότητας μιας τέτοιας συνεργασίας στο πλαίσιο συγκεκριμένων στρατηγικών προτεραιότητων, η αποτελεσματική εποπτεία και αξιολόγηση των προγραμμάτων και η διαφάνεια των χρηματοδοτήσεων μέσω ξεκάθαρων ορισμών και διαδικασιών για τον νομικό και διοικητικό προσδιορισμό των ΜΚΟ, για την πιστοποίηση τους και την επιλογή τους για την αποτελεσματική υλοποίηση βιώσιμων προγραμμάτων, η αυστηροποίηση των προϋποθέσεων εγγραφής των ΜΚΟ στο Ειδικό Μητρώο;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Kαϊλή Ευδοξία
Βούρος Γιάννης
Γερανίδης Βασίλης
Γιαννακοπούλου Κωνσταντίνα
Κεφαλίδου Δημητρίου Χαρούλα
Κουρουμπλής Παναγιώτης
Κωνσταντινόπουλος Οδυσσέας
Λιντζέρης Δημήτρης
Μερεντίτη Αθανασία
Σκραφνάκη Μαρία
