Άρθρο Γιάννη Μαγκριώτη
«Το παιχνίδι τελείωσε», είπε το Φθινόπωρο του 2009 ο Όλι Ρεν για την Ελλάδα. Το Φθινόπωρο του 2012, το παιχνίδι τελειώνει και για την Ευρωζώνη. Μπορεί η Ελλάδα να είχε και να έχει τα περισσότερα προβλήματα, μπορεί να ήταν ο αδύναμος κρίκος της Ευρωζώνης, μπορεί να ήταν ο πρώτος και εύκολος στόχος των κερδοσκόπων, η συνέχεια όμως έδειξε ότι υπάρχουν και άλλοι αδύναμοι κρίκοι, ότι το πρόβλημα της Ευρωζώνης είναι συστημικό και την αφορά στο σύνολό της.
Γι’ αυτό δεν αρκούν μόνο τα πακέτα λιτότητας και οι μεταρρυθμίσεις. Χρειάζεται το κοινό νόμισμα να συνδεθεί με την πολιτική και οικονομική ενοποίηση της Ε.Ε και ιδιαίτερα της Ευρωζώνης.
Οι εμπνευστές του Μάαστριχτ ούτε μπορούσαν, ούτε ίσως ήθελαν να δουν, τι θα συνέβαινε 20 χρόνια μετά από την συμφωνία για την ΟΝΕ και το κοινό νόμισμα.
Σίγουρα δεν θα μπορούσαν να εκτιμήσουν ότι το χρηματιστικό και κερδοσκοπικό κεφαλαίο θα επικρατούσε πλήρως στο παραγωγικό, ότι οι χώρες χαμηλού κόστους θα αποδιάρθρωναν τον παραγωγικό ιστό των ανεπτυγμένων χωρών και ότι οι οικονομίες της Ευρωζώνης θα παρουσίαζαν εκρηκτικές δημοσιονομικές και αναπτυξιακές αποκλίσεις.
Οι Γερμανοί πρέπει να στηρίξουν περισσότερο, με τα πλεονάσματά τους την Ευρωζώνη, οι Γάλλοι όμως πρέπει να ξεχάσουν το ΟΧΙ που είπαν στο δημοψήφισμα για την επικύρωση του Ευρωπαϊκού Συντάγματος το 2003, με το οποίο έβαλαν φραγμό στην πολιτική και οικονομική ενοποίηση της Ε.Ε.
Ο γαλλογερμανικός άξονας για να είναι δημιουργικός, πρέπει να υπηρετεί τους κοινούς ευρωπαϊκούς στόχους.
Το Φθινόπωρο είναι ο οριακός χρόνος της Ευρωζώνης. Οι επιθέσεις των κερδοσκοπικών αγορών θα είναι μαζικές και δεν θα σταματούν από ημίμετρα και προσωρινές λύσεις. Θα σταματήσουν μόνο όταν δεν θα μπορούν να κερδοσκοπούν και αυτό είναι ευθύνη της Ευρωζώνης.
Εάν υπάρξει αυτός ο στρατηγικός επαναπροσδιορισμός της Ευρωζώνης, τότε θα αλλάξει και η στάση της απέναντι στην Ελλάδα. Γι’ αυτό πρώτιστο καθήκον της κυβέρνησης, όλων των κομμάτων, των εκπροσώπων των κοινωνικών φορέων, των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, είναι η προβολή αυτού του αιτήματος, χωρίς αφορισμούς και θεωρίες συνωμοσιών.
Αυτό όμως απαιτεί, να ξεπεράσουν όλοι στην Ελλάδα τους τακτικισμούς και τον λαϊκισμό. Απαιτεί στρατηγική συμφωνία πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων και όχι κοντόφθαλμες επιλογές, επικοινωνιακά πυροτεχνήματα και αποσπασματικές κινήσεις.
Τα 11,4 δις που έχουν ως στόχο να σταθεροποιήσουν σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια, για την μείωση του δημόσιου χρέους, τόσο σε απόλυτο μέγεθος, όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ, δεν μπορεί να προέλθουν μόνο από την μείωση δαπανών του δημοσίου, για πολλούς λόγους. Δεν μπορεί, γιατί ο σχεδιασμός τους έγινε με βάση την εκτίμηση ότι η ύφεση θα ήταν οριακή το 2012, όπως και το πρωτογενές έλλειμμα.
Η υπόθεση αυτή έχει ήδη ριζικά ανατραπεί. Συνεπώς, κάθε επιλογή πρόσθετης μείωσης δημοσίων δαπανών, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της, τις κοινωνικές επιπτώσεις, αλλά και την πρόσθετη και παρατεταμένη ύφεση που θα δημιουργεί. Γι’ αυτό τα 11,4 δις θα πρέπει να μοιραστούν μεταξύ του περιορισμού των δημοσίων δαπανών και της ανάπτυξης.
Αυτό απαιτεί ένα νέο τετραετές πρόγραμμα, για την ελληνική οικονομία, συμφωνημένο μεταξύ Ελλάδας και Τρόικας.
Τον Σεπτέμβρη, στη νέα διαπραγμάτευση, θα πρέπει να δεσμευτούμε για τις αλλαγές και τον χρόνο υλοποίησης, που με δική μας ευθύνη θα πραγματοποιήσουμε, γιατί μόνο έτσι θα είμαστε αξιόπιστοι και αποτελεσματικοί σε αυτά που πρέπει να ζητήσουμε από τους εταίρους μας:
• Την επιμήκυνση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής.
• Την διαγραφή τουλάχιστον 50 δις δημοσίου χρέους, από αυτό που διακρατεί ο δημόσιος τομέας της Ευρωζώνης.
• Πρόσθετους αναπτυξιακούς πόρους.
Στην Ελλάδα πρέπει να:
• χτίσουμε τάχιστα το κράτος που θα εμπιστευόμαστε και θα μας εμπιστεύεται.
• ανεβάσουμε όλοι πολύ πιο ψηλά τον πήχη των απαιτήσεων από τους εαυτούς μας, γιατί δεν μπορούμε να διεκδικούμε μόνο δικαιώματα από τους άλλους.
Αυτό απαιτεί ειλικρινή δημόσιο διάλογο κομμάτων και κοινωνικών εταίρων.
Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν να συμφωνούν και να συμμετέχουν. Το απόθεμα των αντοχών και του χρόνου τελειώνει.
Πρέπει να υπάρξουν συνολικές αποφάσεις που θα δημιουργούν βεβαιότητες στους Έλληνες πολίτες, παραγωγούς εργαζόμενους και καταναλωτές, στην Ε.Ε, στις αγορές, γιατί εάν η αβεβαιότητα ψαλιδίζει την ελπίδα, η παρατεταμένη αβεβαιότητα την σκοτώνει.
Τον Σεπτέμβρη πρέπει να υπάρξει πολιτική και ψυχολογική αναστροφή, για να υπάρξει προοπτική.
