Έρευνα-ρεπορτάζ Ο δημοσιογράφος Νίκος Βάνης…
Το Μετρό Θεσσαλονίκης το μεγαλύτερο σκάνδαλο της Μεταπολίτευσης μιλάμε για τρία χιλιόμετρα, που ξεκίνησε το 1986 επί δημαρχίας Σωτήρη Κούβελα και έχουν πέραση 16 πρωθυπουργοί..
Η πρώτη απόπειρα κατασκευής μετρό στη Θεσσαλονίκης ξεκίνησε το 1986 επί δημαρχίας Σωτήρη Κούβελα.
Το σχέδιο περιελάμβανε την χάραξη του υπόγειου σιδηροδρόμου κάτω από το οδόστρωμα τηςΕγνατίας, στο τμήμα μεταξύ της Καυταντζόγλου και Πλατείας Δημοκρατίας.
Η κατασκευή ξεκίνησε από το τμήμα μεταξύ Πλατείας Σιντριβανίου και της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων με την μέθοδο της εκσκαφής του εδάφους και της κατασκευής σήραγγας με τοποθέτηση μεταλλικών δοκών και οπλισμένου σκυροδέματος . Τρία χρόνια μετά το έργο σκεπάστηκε και εγκαταλείφθηκε.
Η κατασκευή αυτή που ονομάστηκε από τους Θεσσαλονικείς «τρύπα του Κούβελα», κρίθηκε άσκοπη από το νέο σχεδιασμό του μετρο. Λόγω της ύπαρξης της σήραγγας όμως αυξήθηκε η στάθμη των υδάτων στα θεμέλια της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ στα οποία εντοπίστηκε σκουριά. Από τότε ως σήμερα λειτουργούν καθημερινά αντλίες που απομακρύνουν τα νερά.
Αλλά φαίνεται αυτή δεν είναι η μόνη αρνητική επίπτωση. Η μοίρα της τρύπας του Κούβελα φαίνεται ότι ακολουθεί και την δεύτερη απόπειρα δημιουργίας Μετρο στη Θεσσαλονίκη.
Για την κατασκευή της βασική γραμμής του μετρό 9,6 χλμ. με 13 σταθμούς και αμαξοστάσιο στην Πυλαία η δημοπράτηση, έγινε το 2006 με οριστικό ανάδοχο την κοινοπραξία ΑΕΓΕΚ IMPREGILO-ANSALDO T.S.F.-SELI-ANSALDOBREDA με φορέα κατασκευής την ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. και προϋπολογισμό 1,052 δισ. €.
Στις 7 Απριλίου 2006 υπεγράφη η σύμβαση και οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου υπολογιζόταν αρχικά στα 6,5 χρόνια με ολοκλήρωση του έργου τον Οκτώβριο του 2012.
Τον Νοέμβριο του 2011 με δελτίο Τύπου του Υπουργείου Υποδομών, μετετέθη η ολοκλήρωση των εργασιών για το 2015.
Τον Ιούνιο του 2012 ανακοινώθηκε η παράταση της παράδοσης του έργου στον συμβατικό χρόνο ολοκλήρωσης του έργου τον Νοέμβριο του 2016.
Τους δυο Μετροπόντικες τους χάρισαν ΑΚΤΩΡ που η άξια τους ξεπερνάει τα 2,000,000,000 ευρό το μετρό Θεσσαλονίκης το χρηματοδοτεί η ευρωπαϊκή τράπεζα η δυο Μετροπόντικες έγιναν περιουσιακό στοιχείο της ΑΚΤΩΡ τόσο απλά.
Αλλα τρία χρόνια πρόσθεσαν στις προηγούμενες εκτιμήσεις τους για την αποπεράτωση της βασικής γραμμής οι εργαζόμενοι του μετρό.
Επιστημονικές αμφιβολίες για το κυβερνητικό εγχείρημα Άγγελου Χανιώτη, καθηγητή στη Σχολή Ιστορικών Μελετών του Ινστιτούτου Προηγμένων Σπουδών του Πρίνστον
Ο έλληνας καθηγητής παρουσιάζει εκτενώς τα πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα: «Το 2008, στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, τη συμβασιλεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν την κεντρική διασταύρωση της πόλης, που χρονολογείται από τον 4ο έως τον 9ο αιώνα μ.Χ., σε μια εκπληκτικά καλή κατάσταση.
Στο ανασκαφικό πεδίο των 1.500 τ.μ. που ανακαλύφθηκε κατά τις εργασίες κατασκευής του Μετρό, υπάρχει δρόμος μήκους 77 μέτρων στρωμένος με μαρμάρινες πλάκες, μνημειακή πύλη με πυλώνες άνω των δύο μέτρων, πλατεία και απομεινάρια κτηρίων οικονομικών δραστηριοτήτων, μεταξύ των οποίων εργαστηρίων χρυσοχοΐας (…) Αυτή η κεντρική οδός, που οδηγούσε από τη Χρυσή Πύλη δυτικά, περνούσε από την Αψίδα του Γαλερίου και οδηγούσε στην Κασσανδρεωτική Πύλη στα ανατολικά, ήταν παράλληλη της Εγνατίας Οδού, η οποία συνέδεε την Αδριατική με την Κωνσταντινούπολη».
Ο Άγγελος Χανιώτης σε άλλο σημείου του άρθρου εκφράζει σειρά αμφιβολιών. «(…) Εάν οι αρχαιότητες επιβιώσουν με ασφάλεια της απόσπασης, η επανατοποθέτησή τους πιθανότατα θα ακυρωθεί με διάφορα προσχήματα (κόστος, ασφάλεια, διακοπή λειτουργίας της γραμμής του μετρό κλπ). Ακόμη κι αν ήταν δυνατή η μερική επιστροφή, τότε ο χώρος δεν θα πληρούσε πλέον την απαίτηση γνησιότητας των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Η επιτάχυνση των κατασκευαστικών εργασιών του Μετρό, στην οποία ελπίζει η κυβέρνηση είναι παραπλανητική.
Εάν αφαιρεθούν τα μνημεία, θα πρέπει να γίνει νέα ανασκαφή, καθώς υπάρχουν κι άλλα αρχαιολογικά στρώματα κάτω από το υπάρχον συγκρότημα, βάθους τουλάχιστον τριών μέτρων με αρχαιολογικά ευρήματα χιλιάδων χρόνων (…) Η σημερινή υπ. Πολιτισμού, η οποία ήταν υπεύθυνη και το 2013 ως διευθύντρια του υπουργείου, δεν έχει επισκεφθεί ποτέ τον ανασκαφικό χώρο.
Η απόσπαση θα προκαλέσει επίσης άυλη ζημιά. Η αξιοπιστία του ελληνικού κράτους ως προστάτη της πολιτιστικής του κληρονομιάς θα κλονιστεί.
Ποιος θα πάρει τότε στα σοβαρά τις προσπάθειες για επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα;».
Τέλος ο Άγγελος Χανιώτης υπενθυμίζει ότι το έργο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία βάσει καταστατικού, «λαμβάνει υπόψη οικολογικούς και πολιτιστικούς παράγοντες» ωστόσο «δεν ενημερώθηκε ποτέ για την αρχαιολογική ανακάλυψη». Επίσης, όπως παρατηρεί, «το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης αψηφά τις αρχές της πρωτοβουλίας New European Bauhaus που ξεκίνησε πρόσφατα από την Κομισιόν, το οποίο νοείται ως γέφυρα μεταξύ της επιστήμης και της τεχνολογίας από τη μια πλευρά και της τέχνης και του πολιτισμού από την άλλη». Κλείνοντας, εκτιμά ότι «η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα πρέπει να δουν τον σταθμό του Μετρό στην γεμάτη ιστορία γη της Θεσσαλονίκης ως πρόκληση γι’ αυτόν τον επιθυμητό συγκερασμό τεχνολογίας και πολιτισμού.»
Το μετρό Θεσσαλονίκη ο προϋπολογισμό 12,052 δισ. €.
οι πρωθυπουργοί που περάσαν όλοι είχαν υποσχεθεί για μετρό σε Θεσσαλονίκη είναι.
1980 ● 1981
Γεώργιος Ράλλης
1981 ● 1989
Ανδρέας Παπανδρέου
1989 ● 1989
Τζαννής Τζαννετάκης
1989 ● 1989 (υπηρεσιακός)
Ιωάννης Γρίβας
1989 ● 1990
Ξενοφών Ζολώτας
1990 ● 1993
Κωνσταντίνος Μητσοτάκης
1993 ● 1996
Ανδρέας Παπανδρέου
1996 ● 2004
Κωνσταντίνος Σημίτης
2004 ● 2009
Κωνσταντίνος Α. Καραμανλής
2009 ● 2011
Γιώργος Α. Παπανδρέου
2011 ● 2012
Λουκάς Παπαδήμος
2012 ● 2012 (υπηρεσιακός)
Παναγιώτης Πικραμμένος
2012 ● 2015
Αντώνης Σαμαράς
2015 ● 2019
Αλέξης Τσίπρας
2015 ● 2015 (υπηρεσιακή)
Βασιλική Θάνου
2019 ● σήμερα
Κυριάκος Μητσοτάκης
2020 ●2021 σήμερα
