Νίκος Μάρτης -Πρώην Υπουργός
Το 1958, ενώ στα πλαίσια του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (ΟΕΟΣ) διεξάγονταν συζητήσεις για τη δημιουργία μιας ευρύτερης Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ), που θα περιλαμβάνει και τις χώρες της ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ, έγινε με απόφαση του Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, που διέθετε το γνωστό του πολιτικό ένστικτο, η πρώτη κρίσιμη και ορθή επιλογή.
Χωρίς απώλεια χρόνου, άρχισε διερευνητικές επαφές με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), διότι ήδη αποτελούσε μια ολοκληρωμένη μορφή ευρωπαϊκής οικονομικής ένωσης, με ευρύτερους πολιτικούς στόχους και εξυπηρετούσε καλύτερα τα εθνικά μας συμφέροντα. Αποδείχθηκε και στην πράξη εύστοχη η επιλογή του Έλληνα Πρωθυπουργού.
Στις 20.11.1959 υπεγράφη στη Νορβηγία, στα πλαίσια της ΕΖΕΣ, Συμφωνία με 7 χώρες, ήτοι Μεγ. Βρετανία, Δανία, Σουηδία, Νορβηγία, Αυστρία, Ελβετία και Πορτογαλία.
Η Συμφωνία για μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου, εκάλυπτε μόνο βιομηχανικά προϊόντα, ενώ η ΕΟΚ ανεφέρετο σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας. Από τις χώρες αυτές, η Μεγ. Βρετανία, η Πορτογαλία και η Δανία επεδίωξαν πολύ αργότερα την ένταξη τους στην ΕΟΚ και οι υπόλοιπες συνεχώς τα τελευταία χρόνια βολιδοσκοπούν συνεργασία με ένταξη.
Διερευνητικές επαφές Ελλάδος – ΕΟΚ άρχισαν στις Βρυξέλλες τα τέλη του 1978, δηλαδή το πρώτο έτος λειτουργίας της ΕΟΚ και τον Ιούνιο του 1959 επισκέφτηκαν την Ελλάδα ο Walter Hallstein και ο Robert Marjolis και ο Jean Rey.
Τον Ιούλιο του 1959 έγινε δεκτό στις Βρυξέλλες το αίτημα της Ελλάδας γιά ένταξη στην ΕΟΚ, με κριτήρια καθαρά πολιτικά και άρχισαν επίπονες διαπραγματεύσεις με επικεφαλής της Ελληνικής Αντιπροσωπείας τον Ιώαννη Πεσμαζόγλου. Πολλές δυσκολίες παρακάμφθηκαν με προσωπικές παρεμβάσεις του Πρωθυπουργού.
Την 9η Ιουλίου 1961 υπογράφθηκε στην Αθήνα η Συμφωνία Σύνδεσης. Ήταν η στενότερη μορφή που δημιούργησε ποτέ η ΕΟΚ, με οποιαδήποτε τρίτη χώρα. Ο Πρωθυπουργός είπε ότι οι Έλληνες θα μάθουν να κολυμπούν.
Την ημέρα της υπογραφής της Συμφωνίας, ο Πρωθυπουργός τόνισε μεταξύ άλλων:
«Στη συνείδηση των Ελλήνων η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα δεν αποτελεί απλώς μια οικονομική κοινοπραξία, αλλά οντότητα με ευρύτερη πολιτική αποστολή και σημασία. Εάν πρώτοι επιδιώξαμε τη σύνδεσή μας με την ΕΟΚ, το πράξαμε εμπνεόμενοι από την πίστη ότι η οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης θα οδηγήσει στην ουσιαστική ευρωπαϊκή ενότητα και δι’ αυτής εις στην ενίσχυση της δημοκρατίας και της ειρήνης σε ολόκληρο τον κόσμο».
Και προσέθεσε ότι στη Ρώμη ετέθη ο θεμέλιος λίθος της Νέας Ευρώπης.
Επιτρέψετε να πω, χωρίς να υπερτιμώ της σημασίας της χώρας μας, ότι και σήμερα στην Αθήνα σημειώνεται ένα γεγονός, το οποίο συμβάλλει ουσιωδώς στη στερέωση του οικοδομήματος, το οποίο θεμελιώθηκε στη Ρώμη.
Σήμερα η Ελλάδα, χώρα διανύουσα το κρίσιμο στάδιο της ανάπτυξης της, εισέρχεται στην οικογένεια των οικονομικά ισχυρών χωρών, τις οποίες εκπροσωπείτε. Το γεγονός αυτό διευρύνει το χαρακτήρα της Κοινότητας και αποδεικνύει αίσθημα ευθύνης των οικονομικά ισχυρών χωρών έναντι των προβλημάτων της εποχής μας.
Πιστεύουμε ότι θα έλθει η στιγμή που η Ευρώπη θα περιλάβει στους κόλπους της όλους ανεξαιρέτως τους ελεύθερους ευρωπαϊκούς λαούς. Μια ενιαία και ισχυρή Ευρώπη θα αποτελέσει εγγύηση όχι μόνο για την δική της επιβίωση, αλλά και για την επικράτηση της ελευθερίας στον κόσμο.
Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ τώρα, 50 χρόνια μετά το όραμα του αείμνηστου Κωνσταντίνου Καραμανλή διακήρυξε στο Συνέδριο του Χριστιανικού Κόμματος, ότι «Στόχος πλέον είναι η πολιτική ένωση της Ευρώπης» και κατέστησε σαφές ότι η Γερμανία θα χρειαστεί να υποβληθεί σε επιπλέον θυσίες υπέρ της Ευρώπης (Εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011, σελ. 7).
Στη Βουλή, πλην της Αριστεράς, όλα τα κόμματα ετάχθησαν υπέρ της Συμφωνίας η οποία άρχισε την 1η Νοεμβρίου 1962.
Τον Ιούλιο 1974 ο τότε Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, με Υπόμνημα του επαναδραστηριοποίησε τη Συμφωνία Συνδέσεως.
Την 17.9.1974 το Συμβούλιο ανταποκρίθηκε, με την υπογραφή και της επεκτάσεως της Συμφωνίας στην Αγγλία, Δανία και Ισλανδία. Το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΟΚ έθεσε όρους απαράδεκτους. Νομίζω ότι έθεταν ως θέμα και την εκκρεμότητα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Την 31.1.1976 ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής κάλεσε στο πολιτικό γραφείο του όλους τους Πρέσβεις της ΕΟΚ και δήλωσε ότι ούτε επιθυμεί ούτε μπορεί να εκβιάσει την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ κατά τρόπο που θίγει την αξιοπρέπεια του Έθνους.
Την 9η Οκτωβρίου 1976 το Συμβούλιο Υπουργών στης ΕΟΚ αποφάσισε ομοφώνα για την αποδοχή της αιτήσεως της Ελλάδας.
Η επίσημη έναρξη διαπραγματεύσεων έγινε την 27 Ιουλίου 1976.
Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο Παναγιώτης Παπαληγούρας. Την 25.7.1977 τερματίστηκαν οι διαπραγματεύσεις και το 1981 έγινε η εισδοχή της Ελλάδας στην ΕΟΚ, η οποία ΕΟΚ το 1992 μετεξελίχθηκε στην σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) Στην ΕΟΚ και αργότερα στην ΕΕ επιδίωξαν να γίνουν μέλη όλοι οι λαοί των χωρών που αποσπάστηκαν από τη Σοβιετική Ένωση.
Μόνο το ΚΚΕ θέλει να αποσπαστεί η Ελλάδα από την ΕΟΚ και την ΕΕ. Οι οπαδοί του ΚΚΕ δεν διερωτώνται γιατί όλοι οι λαοί των τέως κομμουνιστικών χωρών της Ευρώπης, επιδιώκουν σήμερα να ενταχθούν στην ΕΕ;
Εάν συνεπώς το ΚΚΕ δεν είχε αποσπαστεί από τη Σοβιετική Ένωση, όταν η Σοβιετική Ένωση κατέρρευσε, οι οπαδοί του ΚΚΕ θα ευθυγραμμίζονταν με τους κομμουνιστές των άλλων κομμουνιστικών χωρών.
Νίκος Μάρτης
Πρώην Υπουργός
