Του Παναγιώτη Ευαγγελόπουλου*
Επιτρέψτε μου να σας ξεδιπλώσω μια πολύ σύντομη αναφορά των μελετών μου με αφορμή την Εθνική μας Εορτή.
Πλήθος ξένων διαπρεπών ιστορικών αποδεικνύουν με το έργο τους την συνέχεια και την ενότητα του Ελληνισμού ένεκα της μακραίωνης ιστορίας μας που κρατάμε ζωντανή μέσα από τα έπη μας αλλά και τις τραγωδίες μας για 3000 χρόνια.
Δεν χρειάζεται λοιπόν ο καλόπιστος και αγαθός ερευνητής της αλήθειας και ο ελευθερόφρων πολίτης να διαβάσει μόνο Παπαρρηγόπουλο για να καταλήξει σ’ αυτό.
Ένας από τους πιο επιφανείς είναι ο George Finlay. Ο γενικός τίτλος των επτά τόμων του συνολικού έργου του Finlay είναι “A History of Greece from its Conquest by the Romans to the Present Time, B.C. 146 to A.D. 1864”.
Ο Finlay στο κολοσσιαίο έργο του υποστηρίζει το ιδιαίτερο, το αδιαίρετο και το συνεχές της φυλής των Ελλήνων που τους κάνει να ξεχωρίζουν, να καλλιεργούν και να αναπτύσσουν τον πολιτισμό τους με κύριο εργαλείο την γλώσσα τους σε ένα ασύλληπτο χρονικό μήκος 3000 χρόνων.
Αν διαβάσει κανείς την λογοτεχνία, την ιστοριογραφία και την δοκιμιογραφία από το Βυζάντιο αλλά και μετά την άλωση σε όλη την διάρκεια της τουρκοκρατίας θα δει ότι υπάρχει πέρα για πέρα Ελληνική Εθνική συνείδηση και ταυτότητα.
Τα κείμενα είναι τόσα πολλά και από τόσους πολλούς και διαφορετικούς λογοτέχνες, ιστορικούς και στοχαστές σε όλο το μήκος της περιόδου που σίγουρα αποδείχνει Ελληνική Εθνική Συνείδηση
Ο Ελληνισμός ουδέποτε ηττήθηκε και ουδέποτε εξαφανίστηκε πολιτιστικά.
Η αρραγής συνέχεια του και η αρραγής ενότητα του είναι εκπληκτική!!!
Δεν είναι τυχαίο ότι παγκόσμιου διαμετρήματος Έλληνες ποιητές όπως ο Σεφέρης και ο Ελύτης υπερασπίστηκαν την συνέχεια του Ελληνισμού σε όλο τους το έργο.
Όπως λέει ο Ελύτης
“Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε,
μπήκαμε μες στα όλα και περάσαμε.
Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα
παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα.”
Ο Μακρυγιάννης το είπε πιο διαφορετικά στον Δερυγνί
“ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θερία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε, τρώνε από μας και μένει και μαγιά”.
Ο Σεφέρης τα είπε όλα στην ομιλία του απονομής του Νόμπελ.
Αλλά να ήταν μόνον αυτά.
Τα Ελληνικά γράμματα είναι το όπλο του Ελληνισμού από τα αρχαία μέχρι τα σύγχρονα.
Ι
δού λοιπόν πως έγινε το πέρασμα από το αρχαίο στο νέο.
Τους δύο πρώτους αιώνες με την εδραίωση του χριστιανισμού στην βυζαντινή αυτοκρατορία ο όρος Έλληνας υποχωρεί διότι συνδέεται με τον εθνικό ειδωλολάτρη.
Όμως αυτό δεν κρατά για πολύ και αλλάζει δραματικά υπέρ της Ελληνικής Εθνικής ταυτότητας των υπηκόων του βυζαντίου.
Από το έτος 629 μΧ. ο μέγας, Καππαδόκης στην καταγωγή, αυτοκράτορας Ηράκλειος, επέβαλε την ελληνική γλώσσα.
Τότε εξελληνίσθηκαν και οι ονομασίες των κρατικών τιτλούχων (π.χ. ο Imperator έγινε Αυτοκράτωρ και Βασιλεύς).
Από τότε και μέχρι το 1453 δεν υπάρχει ούτε νομοθεσία ούτε ιστορικό χρονικό ούτε οτιδήποτε άλλο φιλολογικό ή φιλοσοφικό ή θεολογικό κείμενο που να έχει γραφεί σε κάποια άλλη γλώσσα στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Ο Ελληνισμός ανθίζει ξανά σε μία νέα σύνθεση Ελληνοχριστιανικού πολιτισμού και ουσιαστικά από τότε μπαίνουν τα θεμέλια του Νέου Ελληνισμού.
Ομοιότητες καταπληκτικές με τον σύγχρονο Ελληνισμό, στα ονόματα, στην παράδοση, στη μουσική, στους χορούς, στη λογοτεχνία, στα ήθη και έθιμα που από κάτω τους κρύβουν αρχαίες Ελληνικές παγανιστικές λατρείες που μεταμορφώνονται σε χριστιανικές τελετουργίες. Εικόνες, Θεία Λειτουργία, Εορτές Αγίων, Λιτανείες και Πανηγύρια όλα κατά πιστή παράδοση των τελετουργιών των Αρχαίων Ελλήνων.
Γι’ αυτό και οι ιστορικοί σε μία σπάνια γι’ αυτούς συντριπτική ομοφωνία, την νέα πια Ελληνική αυτοκρατορία που γεννιέται μέσα από την παλιά Ρωμαϊκή που πεθαίνει, την ονομάζουν με το Ελληνικότατο, Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Οι ιστορικοί με αυτήν την ονομασία σηματοδοτούν την Ελληνικότητα της Κωνσταντινούπολης ως συνέχεια της πρωταρχικής Ελληνικής αποικίας του Βυζαντίου.
Οι Βυζαντινοί είναι ο θεμέλιος λίθος των Νέων Ελλήνων, στη θρησκεία, στη γλώσσα, στα ήθη και στα έθιμα.
Παντού.
Όσον αφορά τα τελευταία χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, έχω να επισημάνω ότι μετά την κατάκτηση της Πόλης από τους Φράγκους το 1204, ιδρύθηκε μια καθαρά και συνειδητά ελληνική Αυτοκρατορία εκείνη της Νικαίας. Χαρακτηριστικά, ο φιλόσοφος-βασιλιάς Θεόδωρος Β’, εγκρατής γνώστης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης και εγγονός του ιδρυτή της Αυτοκρατορίας της Νικαίας Θεόδωρου Α’, ισχυριζόταν:
“Μάνα μου η Ανατολή και πρόγονοί μου οι Έλληνες”.
“Ημείς Έλληνες εσμέν” βροντοφώναξε ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος!!!
Δεν είναι λοιπόν μόνον ο Γεμιστός Πλήθων αλλά όλοι όσοι γράφουν κάτι την βυζαντινή περίοδο από τα ιστορικά μέχρι τα κοινωνικά δρώμενα.
Όσον αφορά για την τουρκοκρατία η Ελληνική συνείδηση μεγεθύνεται και γιγαντώνεται αμέσως μετά την άλωση μέχρι και το ξέσπασμα της Ελληνικής επανάστασης του ‘21.
Δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς διότι δεν υπάρχει ιστορικός αυτοματισμός γέννησης εθνικής συνείδησης στιγμιαία ή σε μικρό χρονικό διάστημα.
Εάν κάποιος κάνει τον κόπο και καταφύγει στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης θα δει μία πολύ τελευταία έκδοση του που επιμελείται ο μεγάλος δάσκαλος Εμμανουήλ Κριαράς.
Είναι το Ανακάλημα της Κωνσταντινούπολης που γράφτηκε σχεδόν αμέσως μετά την άλωση.
Αλλά επαναλαμβάνω δεν είναι μόνον αυτά αλλά όλα τα στοιχεία που οι ιστορικοί αποκαλούν πραγματολογικό υλικό που όχι μόνον συνηγορούν αλλά και αποδεικνύουν την συνέχεια του Ελληνισμού από τα αρχαία μέχρι τα σύγχρονα.
Μια άλλη πολύ καλή δουλειά είναι «Από τον ύστερο Μεσαίωνα ως τον 18ο αιώνα. Εισαγωγή στα παλιότερα κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας» του Γ. Κεχαγιόγλου.
Μια άλλη εξαίρετη δουλειά είναι το πολύτομο και καταπληκτικό έργο του Φ. Κουκουλέ “Βυζαντινών βίος και πολιτισμός” ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗ το 1991.
Και πλήθος άλλων…
Την σύνδεση του αρχαίου με τον νέο Ελληνισμό δεν μπορούμε να την κατανοήσουμε αν δεν μαθητεύσουμε στο Βυζάντιο!!!
Η τουρκοκρατία που ακολούθησε παρά την πρωτόγονη βαρβαρότητα της, δεν αφάνισε τον Ελληνισμό αλλά εξ αιτίας της άσβεστης δύναμης του οδήγησε στην Εθνική Παλιγγενεσία!!!
Χρόνια Πολλά για το άσβεστο Έθνος των Ελλήνων!
*O Παναγιώτης Ευαγγελόπουλος είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
“A History of Greece from its Conquest by the Romans to the Present Time, B.C. 146 to A.D. 1864”,George Finlay.
*Ο Τζορτζ Φίνλεϊ ( 1799 – 1875), ήταν Βρετανός ιστορικός,Σκωτικής καταγωγής και φιλέλληνας. Γεννήθηκε στο Φάβερσαμ του Κεντ και σπούδασε νομικά στη Γλασκώβη.
Το 1821 πήγε στο Γκέτινγκεν για να συνεχίσει τις σπουδές του. Ωστόσο το βαθύ ενδιαφέρον του για τον αγώνα ανεξαρτησίας των Ελλήνων τον κέρδισε και εγκατέλειψε τις σπουδές του το 1823 για να επισκεφθεί την Ελλάδα. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους έφθασε στην Κεφαλονιά, όπου τον υποδέχθηκε ο Λόρδος Βύρων.
Λίγο αργότερα αποβιβάστηκε στον Πύργο, όπου αφιερώθηκε για δεκατέσσερεις μήνες στην εκμάθηση της γλώσσας, της ιστορίας και των αρχαιοτήτων.
πηγές:
syntiritikoi
wikipedia
