στην εκπομπή “Ελληνικό Φαινόμενο” με τον δημοσιογράφο Νίκο Βάνη. Μας μιλά για τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών και για την μάστιγα της πειρατείας των CD.
Ν. Βάνης: Κυρία Καζά θα θέλαμε και από εσάς ένα σχόλιο για την άρνηση του κυρίου Γλέζου προς τον Αντώνη Ρέμο, για το τραγούδι του που το συμπεριέλαβε στο CD.
Έχει το δικαίωμα η δισκογραφική εταιρεία και ο καλλιτέχνης κατ΄ επέκταση να χρησιμοποιεί το τραγούδι ενός συνθέτη;;
Τ. Καζά: Να διευκρινίσουμε το εξής για να γίνει κατανοητό το θέμα στην σωστή του διάσταση. Το πνευματικό έργο όπως είναι το τραγούδι, έχει δύο δικαιώματα. Το ένα είναι το περιουσιακό, και το άλλο το ηθικό. Εάν το περιουσιακό εκχωρηθεί σε μια εταιρεία όπως είναι η ΑΕΠΙ, ή ένας άλλος φορέας, το δικαίωμα αυτό θα το ασκεί αυτός ο φορέας και μόνον.
Θα δίνει τις περιουσιακές άδειες προκειμένου το έργο να γίνει CD, ή να παιχθεί σε ένα κέντρο διασκέδασης, ή δε μια ταινία, ή σε ένα θεατρικό έργο.Η άδεια του περιουσιακού δικαιώματος δεν έχει σχέση με το ηθικό δικαίωμα που έχει ο δημιουργός, το κρατάει για τον εαυτό του, και μπορεί να προσβάλλει στην συνέχεια το CD, ή όποια εκτέλεση γίνει με βάσει την άδεια του περιουσιακού , εάν το ηθικό του δικαίωμα προσβάλλεται.
Και για να γίνω πιο συγκεκριμένη η ΑΕΠΙ που έχει μέλος τον κύριο Γλέζο και χιλιάδες άλλους δημιουργούς, παίρνει αυτό το δικαίωμα από τους δημιουργούς και δίνει τις άδειες σε όλες τις δισκογραφικές εταιρείες. Επομένως τα CD αυτά είναι νόμιμα, και βγαίνουν με τις άδειες της ΑΕΠΙ.
Όταν όμως η εκτέλεση δεν αρέσει στον δημιουργό μπορεί με βάσει το ηθικό του δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί, να πει αυτό, ή εκείνο, δεν μου αρέσει, και εάν αυτά είναι ικανά σε κάποιο δικαστήριο να δικαιολογηθούν, και να πείσουν το δικαστήριο, ότι εδώ κάτι δεν έγινε καλό, που προσβάλλει τον δημιουργό, τότε μπορεί να το σταματήσει.
Αυτό όμως το δικαίωμα δεν έχει καμιά σχέση με τις άδειες που δίνει η ΑΕΠΙ. Η ΑΕΠΙ και κάθε άλλος οργανισμός συλλογικής διαχείρισης, από τον νόμο έχει το δικαίωμα να μην δώσει άδεια σε όποιον την ζητάει, εκτός και εάν έχει κανένα πολύ σοβαρό λόγο, δηλαδή αυτός που θα την ζητήσει να είναι πειρατής. Η άδεια δε της ΑΕΠΙ δίνεται προς την εκτέλεση.
Όταν δώσει την άδεια στις δισκογραφικές εταιρείες δεν ξέρει ούτε ποιος θα τραγουδήσει, ούτε ποια θα είναι η ορχήστρα, ούτε πως θα γίνει η εκτέλεση από τους μουσικούς, ούτε πως θα είναι το εξώφυλλο του CD. Επίσης απαγορεύεται από την ΑΕΠΙ να εκφέρει καλλιτεχνική γνώμη.
Δίνει λοιπόν το δικαίωμα για να κυκλοφορήσει το CD, και εάν δεν είναι καλό, είτε από την φωνή του καλλιτέχνη, είτε από την ενορχήστρωση, έρχεται ο συνθέτης με το ηθικό του δικαίωμα που του δίνει ο νόμος να διαμαρτυρηθεί, και να ασκήσει τα δικαιώματα του. Αυτό το δικαίωμα είναι εντελώς προσωπικό, γι΄ αυτό και έχουμε περιπτώσεις στην ΑΕΠΙ όπου με την συγκεκριμένη εκτέλεση ενώ ο ένας δημιουργός διαμαρτύρεται γιατί προσβάλλεται το δικαίωμα, ενώ ο άλλος είναι ικανοποιημένος.
Ένα CD έχει 12, ή 15 τραγούδια, αυτά τραγούδια έχουν 15 συνθέτες και 15 στιχουργούς, δηλαδή σε σύνολο έχουμε 50 δημιουργούς. Το συγκεκριμένο CD έχει 12 ή 15 δημιουργούς, απ΄ αυτούς μόνο ο κύριος Γλέζος διαμαρτυρήθηκε, για να πούμε ότι το CD ή ήταν κακό, ή η ερμηνεία εξ αντικειμένου.
Ν. Βάνης: Ποια είναι η άποψη σας για την πειρατεία των CDs;; Τι κάνει η ΑΕΠΙ, η αστυνομία και κατ΄ επέκταση το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης;;
Τ. Καζά: Το θέμα αυτό είναι πάρα πολύ σοβαρό, τόσο πολύ που κανείς εάν δεν είναι μέσα στα πράγματα δεν μπορεί να το αντιληφθεί. Εδώ θα πρέπει να ξεχωρίσουμε δύο κατηγορίες πειρατικών ηχογραφήσεων.
Η μια είναι αυτή που γίνεται οργανωμένη και έρχονται μεγάλες ποσότητες από εργοστάσια του εξωτερικού, και η άλλη είναι σε καθημερινή βάση από έναν φοιτητή, ή μαθητή που αναπαράγει για δική του προσωπική χρήση.
Το πρόβλημα δεν είναι ο έγχρωμος με τα 500 CD που πουλάει στο δρόμο. Το πρόβλημα είναι ποιος δίνει την παραγγελία στο εργοστάσιο. Αυτός θα πρέπει να είναι μέσα στο χώρο, να ξέρει καλά τα πράγματα, να διαθέτει πολλά χρήματα για να μπορεί να διακινεί ένα τόσο μεγάλο εμπόρευμα.
Θέλω να σας αναφέρω συγκεκριμένα σε ένα τελωνείο της Αττικής πιάστηκε ένα κοντέινερ με εκατοντάδες χιλιάδες CD. Αυτό το πειρατικό εμπόριο πρέπει να χτυπηθεί από την ρίζα, και όχι να πιάνουμε τον έγχρωμο που πουλάει τα CD, για να μην αναγκαστεί να κλέψει.
Η πειρατεία δεν μπορεί να εξοντωθεί μόνο από την ΑΕΠΙ, όσα κεφάλαια και αν διαθέτει, που διαθέτει δεκάδες εκατομμύρια, γιατί έχει ειδικό τμήμα με δικηγόρους που ασχολούνται με το θέμα αυτό. Ξεφεύγει πλέον από την ιδιωτική πρωτοβουλία, θέλει την συνεργασία και τους κράτους.
Όπως ξέρετε οι απώλειες είναι 60 δις τον χρόνο. Από τους δημιουργούς, το ΙΚΑ, από τον φόρο εισοδήματος, από τις εταιρείες. Είναι μεγάλα τα ποσά που διαφεύγουν. Επίσης εκτός από την βοήθεια του κράτους θέλει μεθόδευση και συνεργασία.
Εμείς είχαμε προτείνει πρώτον να μπει η κρατική ταινία, όπως στα ποτά και τα τσιγάρα, και δεύτερον αντί να περιμένουμε την ποινή, όπως ισχύει για τα παρκόμετρα που όταν είσαι παραβάτης, πληρώνεις εκείνη την στιγμή, αυτό είναι που πονάει. Αυτά τα δύο μέτρα που προτείναμε δεν εισακούστηκαν. Επίσης μεγάλο ρόλο στην πειρατεία παίζει η νέα τεχνολογία.
Ν. Βάνης: Κυρία Καζά σας ευχαριστώ πάρα πολύ εύχομαι να τα ξαναπούμε και στο μέλλον.
