Ως έναρξη της Αρμενικής Γενοκτονίας συμβολικά θεωρείται η 24η Απριλίου του 1915, όταν η ηγεσία της Αρμενικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης φυλακίστηκε και εκατοντάδες Αρμένιοι της Πόλης απαγχονίστηκαν.
Ανατριχιαστικό είναι το άρθρο που δημοσίευσε στη βρετανική εφημερίδα όπου εργάζεται, την «Independent», ο φημισμένος δημοσιογράφος – ρεπόρτερ, Ρόμπερτ Φισκ, για την αρμενική γενοκτονία.
Όσο και να προσπαθήσει κανείς να το αποδώσει, η εμπειρία της ανάγνωσής του από την πρωτογενή πηγή, όσοι διαβάζουν αγγλικά, τουλάχιστον επιβάλλεται:
Καθώς ο τελευταίος Αρμένιος επιζών και μάρτυρας της αρμενικής γενοκτονίας του 1915, όπου 1,5 εκατ. Αρμένιοι σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους, οι Αρμένιοι προσπαθούν να βρουν τρόπους διατήρησης της ιστορικής μνήμης, ακολουθώντας την πρακτική που ακολούθησαν οι Ισραηλινοί για τα θύματα του Ολοκαυτώματος.
Φυσικά υπάρχουν τα έγγραφα, οι φωτογραφίες, οι καταγεγραμμένες μαρτυρίες των επιζώντων. Όμως αυτό δεν τους αρκεί.
Οι Ισραηλινοί χαρακτηρίζουν την αρμενική γενοκτονία από τους Τούρκους Ολοκαύτωμα και χρησιμοποιούν τον ίδιο όρο, Σόα, για να την χαρακτηρίσουν.
Οι δύο γενοκτονίες έχουν πολλά κοινά στοιχεία. Και στις δύο περιπτώσεις τα θύματα, υποτίθεται, ότι πήγαιναν να μετεγκατασταθούν.
Οι Αρμένιοι σφαγιάστηκαν από ειδικά τουρκικά αποσπάσματα, όπως και οι Εβραίοι από τα διαβόητα Einsatzkommandos των SS. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά και στις δύο περιπτώσεις, δολοφονήθηκαν, βιάστηκαν, αφέθηκαν να λιμοκτονήσουν.
Όπως και οι Γερμανοί, οι Τούρκοι στρατιώτες φωτογραφίζονταν, σε πολλές περιπτώσεις, περήφανοι, ενώπιον των νεκρών θυμάτων τους.
Και οι δύο λαοί πήγαν προς τον θάνατο με σιδηροδρομικά βαγόνια, προορισμένα για ζώα, στοιβαγμένοι κατά δεκάδες σε αυτά, υποφέροντας από την πείνα, την δίψα και την έλλειψη χώρου. Πολλοί πέθαναν κατά τη μεταφορά.
Οι Εβραίοι δολοφονήθηκαν κατά χιλιάδες στους θαλάμους αερίων.
Οι Τούρκοι χρησιμοποίησαν αυτοσχέδιους θαλάμους αερίων, βάζοντας τους Αρμένιους, κατά εκατοντάδες σε σπηλιές και ανάβοντας φωτιές στις εισόδους τους, ώστε οι έγκλειστοι εντός να πεθάνουν από ασφυξία – την ίδια μέθοδο χρησιμοποίησαν και κατά των Ελλήνων, τους χρόνους της Τουρκοκρατίας.
Όλο οι Αρμένιοι επιζώντες θυμόταν, με τρόμο, τους βιασμούς, τις δολοφονίες, μπροστά στα μάτια τους, των συζύγων, των μανάδων, των αδελφών τους. Μια Αρμένισα θυμόταν, μέχρι την τελευταία της στιγμή, πως οι Τούρκοι άρπαζαν μικρά παιδιά, τα στοίβαζαν και τα έκαιγαν ζωντανά. Άλλα παιδιά κλείστηκαν σε ιδρύματα, χωρίς τροφή, φτάνοντας στο σημείο, για να επιζήσουν, να τρώγουν τα νεκρά παιδιά.
Ένα ακόμα κοινό μεταξύ της αρμενικής και της εβραϊκής γενοκτονίας είναι ότι και οι δύο σχεδιάστηκαν από Γερμανούς.
Το σχέδιο εθνοκάθαρσης που έθεσαν οι Τούρκοι σε εφαρμογή ήταν έμπνευσης του Γερμανού στρατηγού και στρατιωτικού συμβούλου στον στρατό τους Λίμαν φον Ζάντερς.
Οι ίδιο δε Γερμανοί, κατώτεροι αξιωματικοί το 1915, ήταν οι ανώτατοι του 1941-45 που σφάγιασαν εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίους.
Όλα αυτά τα κοινά οδήγησαν τελικά Αρμένιους και Ισραηλινούς να συνεργαστούν επί του κοινού σκοπού διατήρησης της ιστορικής μνήμης.
Έτσι οι Αρμένιοι σκοπεύουν να δημιουργήσουν και αυτοί έναν κατάλογο των Δικαίων των Εθνών, τιμώντας τον καθένα που βοήθησε τότε τους συμπατριώτες τους, ανεξαρτήτως θρησκεύματος, ή εθνικότητας, γιατί υπήρξαν ακόμα και Τούρκοι που δεν άντεξαν τόση βαρβαρότητα και με κίνδυνο της ζωής τους έσωσαν Αρμένιους.
Μια τέτοια κίνηση θα προκαλούσε προβλήματα στην Τουρκία, η οποία εξακολουθεί να αρνείται την γενοκτονία των Αρμενίων, καθώς στον κατάλογο των Δίκαιων των Εθνών θα περιλαμβάνονταν και πολλοί Τούρκοι.
Ως έναρξη της Αρμενικής Γενοκτονίας συμβολικά θεωρείται η 24η Απριλίου του 1915[, όταν η ηγεσία της Αρμενικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης φυλακίστηκε και εκατοντάδες Αρμένιοι της Πόλης απαγχονίστηκαν.
Μέχρι το 2010, 23 κράτη και η ΕΕ είχαν αναγνωρίσει επισήμως τα γεγονότα ως γενοκτονία των Αρμενίων,
Η Γενοκτονία των Αρμενίων πραγματοποιήθηκε παράλληλα και με τον ίδιο τρόπο με γενοκτονίες σε βάρος και άλλων χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλ. των Ελλήνων του Πόντου και των Ασσυρίων (Νεστοριανών χριστιανών)
