Μπαράζ πτωχεύσεων και λουκέτων σε οικοδομικές εταιρείες, τηλεπικοινωνίες, βιομηχανία και συνεταιρισμούς
Ζ. ΤΣΩΛΗΣ- Οι Ελληνες έχουν αρχίσει να αισθάνονται τις «φλόγες» της πιστωτικής κρίσης, που καίνε πλέον την πραγματική οικονομία. Παρ’ ότι οι ελληνικές τράπεζες αντέχουν ακόμη – και αν συμβεί κάτι, θα ενταχθούν στο πρόγραμμα κρατικής σωτηρίας -, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις είναι έτοιμες να βάλουν λουκέτο καθώς η κατανάλωση υποχωρεί και το κόστος του χρήματος ανεβαίνει.
Μετά την κατασκευαστική Betanet των αδελφών Ζαβλιάρη, η οποία κατέρρευσε και η μετοχή της ετέθη σε καθεστώς επιτήρησης στο Χρηματιστήριο (έχασε 86% από την αρχή του χρόνου), τα πρώτα καταστροφικά σημάδια φάνηκαν ήδη και στη Βόρεια Ελλάδα, όπου τρεις οικοδομικές εταιρείες κατασκευής συγκροτημάτων κατοικιών στη Θεσσαλονίκη πτώχευσαν αφήνοντας μεγάλα χρέη σε τράπεζες.
Την ίδια ώρα κλειστά παραμένουν τα εργοστάσια του ομίλου Λαναρά στη Θράκη. Περιμένουν την κρατική εγγύηση για να λειτουργήσουν με μειωμένο προσωπικό. Οι 1.100 εργαζόμενοι βρίσκονται στον δρόμο απλήρωτοι και ελπίζουν ότι αύριο ο ΟΑΕΔ θα τους καταβάλει «επίδομα φτώχειας».
Στη Θεσσαλονίκη το πλήγμα από την κρίση είναι μεγάλο καθώς προ μηνός έκλεισαν το εργοστάσιο της Siemens, το οποίο απασχολούσε 430 εργαζομένους, η κρατική Βιαμύλ, που απασχολούσε 85 εργαζομένους, ενώ και η κρατική ΕΛΒΟ με συνεταίρο (49%) τον όμιλο Μυτιληναίου καρκινοβατεί. Το προσωπικό περιορίστηκε ήδη στο μισό (750 εργαζόμενοι).
* Ακριβό το χρήμα
Οπως σχολιάζουν έγκυροι αναλυτές, το δράμα είναι ότι η κρίση και η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά έχουν δημιουργήσει ασφυκτικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις και όποιος ήταν αδύναμος και εκτεθειμένος σε χρέη οδηγείται στην καταστροφή. Το κόστος του χρήματος έχει αυξηθεί κατά 30% στα επιχειρηματικά δάνεια και στα κεφάλαια κίνησης που είναι ευθέως συνδεδεμένα με το Euribor, ενώ οι τράπεζες αμυνόμενες είναι προσεκτικές στις χορηγήσεις τους και στις «ασφάλειες» που ζητούν έναντι κινδύνων.
Και πώς να μην είναι όταν το εννεάμηνο (Ιανουάριος – Σεπτέμβριος) οι ακάλυπτες επιταγές εκτινάχθηκαν στο ποσό των 950 εκατ. ευρώ (από περίπου 830 εκατ. πέρυσι). Σύμφωνα με πληροφορίες, από τραπεζικούς κύκλους σε δεινή θέση είναι η κλωστοϋφαντουργία Επίλεκτος των αδελφών Δοντά, από τις παλαιότερες στον κλάδο, με καθετοποιημένη παραγωγή (η μετοχή της έπεσε 62%), και η Βιοκαρπέτ των αδελφών Καντόνια, οι οποίοι έχουν αναζητήσει πολλές διεξόδους από την κρίση στο αλουμίνιο και στην πληροφορική (η μετοχή της έχασε 50%).
Από τον αγροτικό κλάδο υπερχρεωμένες είναι τα Εκκοκκιστήρια Καφαντάρη και τα εκκοκκιστήρια Παπακώστα – Παλαιολόγου στη Θεσσαλία. Επίσης τεράστιο πρόβλημα έχει η συνεταιριστική Ελαιουργική, το οποίο μεγεθύνεται καθώς κατέρρευσαν οι τιμές παραγωγού στο ελαιόλαδο – έπεσαν στα 2,60 ευρώ το λίτρο. Οι φήμες επιμένουν ότι χωρίς κρατική στήριξη δεν θα μπορέσει να επιβιώσει.
Η κρίση όμως διαχέεται και σε άλλους κλάδους. Οι «μικροί» των τηλεπικοινωνιών πιεζόμενοι από τον γερμανικό πλέον ΟΤΕ κλείνουν. Η Altec Telecoms υπέβαλε αίτηση πτώχευσης, ενώ έχει ήδη βάλει λουκέτο η ΛΑΝΕΤ και εκεί οδηγείται και η Teledome.
Στη βιομηχανία συρρικνώνεται η παραγωγή, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της Ideal Standard, που έκλεισε τη μονάδα παραγωγής στην Εύβοια και διατήρησε μόνο το εμπορικό τμήμα, το οποίο θα τροφοδοτεί την αγορά με προϊόντα εκ Βουλγαρίας.
Στον χώρο των εκδόσεων παραδοσιακή οικονομική εφημερίδα αντιμετωπίζει έντονο πρόβλημα ρευστότητας, παρά τις κινήσεις σωτηρίας από την ιδιοκτησία της.
Στον κατασκευαστικό κλάδο και δεδομένων των μεγάλων καθυστερήσεων στις πληρωμές από το Δημόσιο οι μικρότερες τεχνικές εταιρείες αναζητούν στηρίγματα στους μεγάλους ομίλους.
Για το επόμενο διάστημα το υπουργείο Οικονομίας και η Τράπεζα της Ελλάδος περιμένουν κάμψη της κατανάλωσης (ιδιωτικής και δημόσιας) που συμμετέχει στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 80%. Ηδη από το καλοκαίρι (στοιχεία Αυγούστου) καταγράφεται πτώση των λιανικών πωλήσεων ακόμη και στα τρόφιμα (μείωση 2,5%) για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο.
Η κρίση έχει πλήξει και τον κλάδο του αυτοκινήτου. Το τελευταίο δίμηνο οι πωλήσεις έχουν υποχωρήσει πάνω από 20%. Οι ελπίδες είναι στις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Στο ιδιωτικό κομμάτι η οικοδομή, που αποτελεί την «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας, έχει ήδη βυθιστεί κατά 18% (25% στην Αττική), δεδομένου ότι κόπηκαν απότομα τα φθηνά στεγαστικά δάνεια.
* Απαισιοδοξία
Υπό αυτές τις συνθήκες οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που φαίνεται να υιοθετεί τώρα η κυβέρνηση για υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης στο 2% το 2009 και αύξηση της ανεργίας στο 8,3% (από 7%) μοιάζουν πλέον αισιόδοξες. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ δικαίως προέβλεψε: «Ερχονται δύσκολοι καιροί για την οικονομία.
Η χρηματοπιστωτική κρίση έφερε πιο κοντά την ύφεση».
Ο κ. Γ. Αλογοσκούφης μιλάει στο «Βήμα»
«Εγγυόμαστε όλες τις καταθέσεις»
Πρόσθετα μέτρα με αρχή την εγγύηση του 100% των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες που κλυδωνίζονται, τη διάθεση αυξημένων πόρων για ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις και την καταβολή επιδόματος θέρμανσης στα φτωχά νοικοκυριά – κατά βάση σε ανέργους και συνταξιούχους – ενεργοποιεί ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης προκειμένου να αποτραπεί η ύφεση. Μιλώντας στο «Βήμα» για τα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης – την οποία χαρακτηρίζει «πρωτοφανή» για τα μεταπολεμικά χρόνια – τονίζει τα εξής:
«Την Τετάρτη ανακοινώσαμε αναλυτικό σχέδιο για τη θωράκιση της οικονομίας με στόχο να μετριασθούν όσο το δυνατόν οι επιπτώσεις από τη διεθνή κρίση στους Ελληνες. Το σχέδιο προβλέπει εναλλακτικούς τρόπους για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών με ποσό που φθάνει τα 28 δισ. ευρώ ως το τέλος του 2009. Αποτελεί ασπίδα προστασίας για την πραγματική οικονομία για τρεις λόγους:
πρώτον, οι τράπεζες θα έχουν επαρκή κεφάλαια για να δίνουν δάνεια στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις·
δεύτερον, θα μειώνονται τα διατραπεζικά επιτόκια και ταυτόχρονα τα επιτόκια για τα δάνεια που χορηγούν οι τράπεζες στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις. Αντίστοιχα θα αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που έχουν δανεισθεί ενισχύοντας τη ζήτηση για επενδύσεις και κατανάλωση.
Τρίτον, το τραπεζικό σύστημα θα λειτουργεί ομαλά. Στόχος μας είναι να μετριασθούν όσο το δυνατόν οι επιπτώσεις από τη διεθνή κρίση στους πολίτες και ιδιαίτερα για τους οικονομικά ασθενέστερους.
Για να γίνει αυτό ενεργοποιούμε το Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής, το Ταμείο κατά της Φτώχειας, με συγκεκριμένα μέτρα ανακούφισης των συμπολιτών μας που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Η αρχή θα γίνει με τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης».
– Οι επιπτώσεις της κρίσης στην πραγματική οικονομία είναι μεγάλες.
«Η πραγματική οικονομία στην Ελλάδα άντεξε ως σήμερα καλύτερα από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες στη διεθνή οικονομική αναταραχή, που διαρκεί εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο. Με τον προϋπολογισμό του 2009 παίρνουμε πρωτοβουλίες για να στηρίξουμε την ανάπτυξη σε μια χρονιά που θα είναι πολύ δύσκολη διεθνώς. Επιταχύνουμε το 2009 την υλοποίηση των έργων με Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα τα οποία ωριμάζουν. Ηδη έχουν εγκριθεί από την αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή έργα με συμπράξεις συνολικού ύψους 5,7 δισ. ευρώ.
Θα υπάρχει επίσης μια πολύ σημαντική αναπτυξιακή ώθηση από τον επενδυτικό νόμο, ο οποίος προβλέπει γενναιόδωρα κίνητρα για τις επιχειρήσεις. Με τις δράσεις αυτές επιδιώκουμε να έχουμε και το 2009 ικανοποιητική ανάπτυξη της οικονομίας».
– Αναζητείτε πρόσθετα μέτρα κατά της κρίσης;
«Κινούμαστε με βάση ένα συνολικό σχέδιο προκειμένου να θωρακίσουμε την οικονομία όσο το δυνατόν περισσότερο από τις επιπτώσεις της πρωτοφανούς για τα μεταπολεμικά χρονικά κρίσης. Μόλις φάνηκαν οι πρώτες ανησυχητικές ενδείξεις κινδύνων για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δεσμευθήκαμε για την ασφάλεια των καταθέσεων σε όλες τις τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα.
Μετά και την απόφαση που λάβαμε στο Eco/Fin προχωρήσαμε στον πενταπλασιασμό από τις 20.000 ευρώ στις 100.000 ευρώ του ελάχιστου νομικά εγγυημένου ποσού για όλων των μορφών τις καταθέσεις. Τονίζω ότι ισχύει και η πολιτική μας δέσμευση για την εγγύηση του συνόλου των καταθέσεων. Παράλληλα με την εγγύηση των καταθέσεων προωθήσαμε μια σειρά μέτρα για την προστασία των δανειοληπτών (όπως η απαγόρευση των κατασχέσεων κατοικιών για χρέη ως 20.000 ευρώ), οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόσθετα βάρη και δυσκολίες για την εξυπηρέτηση των δανείων τους στη σημερινή δύσκολη συγκυρία».
πηγή;Το ΒΗΜΑ, 19/10/2008
