Καθώς μεγάλος αριθμός επιβατών αντιμετωπίζει συχνά προβλήματα στις αεροπορικές μεταφορές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια προσπάθεια να προστατεύσει και να καθιερώσει τα δικαιώματα των καταναλωτών που ταξιδεύουν αεροπορικώς έχει θέσει σε ισχύ, από τις 17 Φεβρουαρίου 2005, τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 261/2004, για τη θέσπιση κοινών κανόνων αποζημίωσης των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης, ματαίωσης ή μεγάλης καθυστέρησης της πτήσης. Αναλυτικότερα, οι καταναλωτές έχουν τα εξής δικαιώματα κατά περίπτωση:
ΑΡΝΗΣΗ ΕΠΙΒΙΒΑΣΗΣ: Σε περίπτωση που η αεροπορική εταιρεία εκτιμά ότι θα προβεί σε άρνηση επιβίβασης, πρέπει πρώτα να ζητήσει εθελοντές επιβάτες που είναι πρόθυμοι να παραχωρήσουν τη θέση τους έναντι ορισμένων παροχών. Εάν δεν βρεθούν εθελοντές ώστε να επιτραπεί σε όλους τους επιβάτες με κράτηση να ταξιδέψουν, τότε η αεροπορική εταιρεία μπορεί να αρνηθεί την επιβίβαση ορισμένων επιβατών πάρα τη θέληση τους.
Εάν υπάρξει άρνηση επιβίβασης παρά τη θέληση του, ο καταναλωτής δικαιούται αποζημίωσης: 250 E για πτήσεις έως και 1.500 χλμ
400E για πτήσεις άνω των 1.500 χλμ. εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για όλες τις άλλες πτήσεις μεταξύ 1.500 και 3.500 χλμ.
600E για όλες τις άλλες πτήσεις.
Ο επιβάτης έχει το δικαίωμα της επιλογής μεταξύ των ως άνω αποζημιώσεων, επιστροφής της τιμής του εισιτηρίου ή εναλλακτικής πτήσης. Επίσης, η εταιρεία οφείλει να προσφέρει στους επιβάτες δωρεάν γεύματα και αναψυκτικά, δωρεάν διαμονή στην περίπτωση που θα είναι αναγκαία η διανυκτέρευσή τους και δωρεάν μεταφορά στον τόπο διαμονής.
Τέλος, έχει την υποχρέωση να προσφέρει στον επιβάτη δύο δωρεάν τηλεφωνήματα, ή φαξ/τέλεξ, ή μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail).
ΜΑΤΑΙΩΣΗ ΠΤΗΣΗΣ :Στη περίπτωση ματαίωσης, ο καταναλωτής δικαιούται αποζημίωσης, ή επιστροφής της τιμής του εισιτηρίου, ή εναλλακτικής πτήσης και των παροχών που ορίζονται στην άρνηση επιβίβασης. Ο καταναλωτής χάνει το δικαίωμα αποζημίωσης εάν ο αερομεταφορέας τον έχει ειδοποιήσει για τη ματαίωση τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη αναχώρηση.
Επίσης, το δικαίωμα αποζημίωσης χάνεται εάν ο καταναλωτής έχει ενημερωθεί τουλάχιστον 1 ή 2 εβδομάδες πριν από τη προγραμματισμένη αναχώρηση και του δοθεί η δυνατότητα μεταφοράς με άλλη πτήση, η οποία δε θα αναχωρεί νωρίτερα των δύο ωρών πριν από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης και δεν θα φτάνει μετά το πέρας τεσσάρων ωρών από την προγραμματισμένη ώρα άφιξης.
Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που ο επιβάτης έχει ενημερωθεί για τη ματαίωση της πτήσης σε χρονικό διάστημα μικρότερο των επτά ημερών πριν την προγραμματισμένη αναχώρηση και του δοθεί η δυνατότητα μεταφοράς με άλλη πτήση, η οποία αναχωρεί όχι περισσότερο από μία ώρα νωρίτερα από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης και φτάνει στον τελικό προορισμό λιγότερο από δύο ώρες μετά την προγραμματισμένη ώρα άφιξης.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΟΤΙ: Χάνει το δικαίωμα αποζημίωσης εάν ο αερομεταφορέας μπορεί να αποδείξει ότι η ματαίωση οφείλεται σε έκτακτες περιστάσεις ή καταστάσεις ανωτέρας βίας (όπως π.χ. λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών, απεργίας εργαζομένων κ.α.), οι οποίες δεν ήταν δυνατόν να αποφευχθούν ακόμη κι αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα.
ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΠΤΗΣΗΣ: Όταν ο αερομεταφορέας έχει ενδείξεις ότι η πτήση θα έχει καθυστέρηση:
Πάνω από 2 ώρες για όλες τις πτήσεις έως 1500 χλμ. Τρεις ώρες και περισσότερο για πτήσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης άνω των 1500 χλμ. και για άλλους προορισμούς μεταξύ 1500 και 3500 χλμ.
Τέσσερις ώρες ή περισσότερο για όλες τις άλλες πτήσεις, Τότε, ο αερομεταφορέας οφείλει να παρέχει στους καταναλωτές δωρεάν γεύματα και αναψυκτικά για όσο χρόνο αυτοί περιμένουν, καθώς και δύο δωρεάν τηλεφωνήματα, ή φαξ/τέλεξ, ή μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e‑mail).
Όταν ο χρόνος αναχώρησης μετατεθεί για την επόμενη ημέρα ο καταναλωτής δικαιούται δωρεάν διαμονή και δωρεάν μεταφορά στον τόπο διαμονής. Στις περιπτώσεις που η καθυστέρηση υπερβεί τις 5 ώρες, ο καταναλωτής μπορεί να απαιτήσει από τον αερομεταφορέα την εντός 7 ημερών επιστροφή του αντιτίμου του εισιτηρίου για το μέρος ή τα μέρη του ταξιδιού που δεν πραγματοποιήθηκαν.
Αν ο επιβάτης ταξίδεψε, τότε δικαιούται την επιστροφή των χρημάτων του όταν η πτήση δεν εξυπηρέτησε κανένα σκοπό σε σχέση με το αρχικό του σχέδιο (και μπορεί να τεκμηριώσει και να αποδείξει στην εταιρεία το γεγονός αυτό) . Επίσης, ο επιβάτης πρέπει να έχει υπ΄ όψη του και τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 889/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στον οποίο γίνεται αναφορά στην ευθύνη του αερομεταφορέα και στο δικαίωμα αποζημίωσης των επιβατών για τις εξής περιπτώσεις :
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ, ΑΠΩΛΕΙΑΣ Η ΦΘΟΡΑΣ ΑΠΟΣΚΕΥΩΝ: Ο αερομεταφορέας είναι υπεύθυνος για τη καταστροφή, απώλεια ή φθορά αποσκευών. Εάν ο καταναλωτής έχει παραδώσει τις αποσκευές του κατά τον έλεγχο των εισιτηρίων, ο αερομεταφορέας είναι υπεύθυνος ακόμη και αν δεν ευθύνεται για την απώλεια, εκτός και αν η αποσκευή έφερε κάποιο ελάττωμα.
Στις περιπτώσεις που οι αποσκευές δεν έχουν παραδοθεί κατά τον έλεγχο των εισιτηρίων ο αερομεταφορέας καθίσταται υπεύθυνος μόνον εφόσον η ζημία οφείλεται σε υπαιτιότητα του.
ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗΣ ΑΠΟΣΚΕΥΩΝ :Σε αυτή τη περίπτωση, ο αερομεταφορές έχει την ευθύνη για τις ζημίες, εκτός εάν έλαβε όλα τα μέτρα για να αποφευχθεί η καθυστέρηση, ή έκανε ότι μπορούσε για να αποφευχθεί το γεγονός αυτό.
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΥ Η ΘΑΝΑΤΟΥ: Στις περιπτώσεις θανάτου ή τραυματισμού επιβάτη με υπαιτιότητα του αερομεταφορέα, δεν υπάρχει ανώτατο όριο ποσού για την αξίωση αποζημίωσης. Για αξίωση έως περίπου 120.000E, η εταιρεία δεν μπορεί να αμφισβητήσει το ποσό. Μπορεί να αντικρούσει την απαίτηση άνω του ποσού αυτού, εφόσον αποδειχθεί πως η βλάβη δεν οφείλεται σε αμέλεια ή υπαιτιότητα της εταιρείας.
ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΕΠΙΒΑΤΩΝ: κατά του αερομεταφορέα Στις περιπτώσεις φθοράς, καθυστέρησης, απώλειας ή καταστροφής αποσκευών, ο επιβάτης πρέπει να κάνει γραπτή καταγγελία το συντομότερο δυνατό. Στη περίπτωση φθοράς και εφ όσον ο επιβάτης έχει παραδώσει τις αποσκευές του κατά τον έλεγχο εισιτηρίων, οφείλει να υποβάλλει γραπτή καταγγελία εντός επτά ημερών.
Στην περίπτωση καθυστέρησης, η καταγγελία πρέπει να γίνει εντός είκοσι μιας ημερών. Και στις δύο περιπτώσεις, τα χρονικά όρια που ορίζονται από το κανονισμό και αναφέρθηκαν πιο πάνω για τις καταγγελίες των επιβατών, οριοθετούνται από την ημέρα κατά την οποία οι αποσκευές παρελήφθησαν από τον επιβάτη.
Οι επιβάτες μπορούν επίσης να υποβάλλουν αγωγή κατά του αερομεταφορέα, σε χρόνο ο οποίος είναι σε άμεση συνάρτηση με την ημερομηνία άφιξης του αεροσκάφους ή την ημερομηνία που το αεροσκάφος ήταν προγραμματισμένο να αφιχθεί. Ο κανονισμός ορίζει πως το χρονικό αυτό διάστημα για την κατάθεση της αγωγής αυτής δεν θα πρέπει να ξεπερνάειτα δύο έτη.
πηγή;Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή (ΕΚΚ) παρέχει πληροφορίες και συμβουλές σε καταναλωτές που πραγματοποιούν αγορές αγαθών και υπηρεσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή. Από την 1η Ιανουαρίου 2005 λειτουργεί στο κτίριο του Υπουργείο Ανάπτυξης στην Πλατεία Κάνιγγος, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Υπουργείου Ανάπτυξης.
