Στις 22 του ίδιου μηνός σώματα Κρητών εθελοντών ξεκίνησαν προς βορρά. Όταν έφτασαν έξω από το Βογατσικό οι κ<άτοικοι του βγήκαν και τους υποδέχθηκαν με ακράτητο ενθουσιασμό και έστησαν χορό που τον απεκάλησαν χορό της λευτεριάς, τον οποίο έσυρε πρώτος ο ιεροδιδάσκαλος Παπαδήμος Οικονόμου. Μετά το χορό ο ίδιος ανέπεμψε ευχαριστήρια δέηση στον ύψιστο, γιατί τους αξίωσε από πολυχρόνια σκλαβιά, να ιδούν και στον τόπο τους την ποθητή λευτεριά που την έφεραν γενναία παιδιά της Κρήτης.
Μετά το Βογατσικό οι Κρήτες εθελοντές ξεκίνησαν για άλλα χωριά της Καστοριάς. Κατά την πορεία τους όμως συνάντησαν τρεις ντόπιους αρχηγούς τον Ανδρέα Παναγιωτόπουλο από την Κλεισούρα, τον Στέφανο Γρηγορίου από το Μοναστήρι και τον Κούντουρα από τη Βλάστη. Και οι τρεις αυτοί παρουσιάσθηκαν στον Κατεχάκη και δήλωσαν ότι τίθενται στις διαταγές του. Ο Κατεχάκης αποδέχθηκε τη δήλωση τους.
Στο μεταξύ είχαν φθάσει στο Κωσταράζι και άλλα σώματα Κρητών εθελοντών, με αρχηγούς τον Βασίλη Πούλακα, Γιάννη Πούλακα και Οδυσσέα Μάντακα, από τους Λάκκους των Χανίων. Άλλος τότε κρητικός ο Ηλίας Δεληγιαννάκης από την Αργυρούπολη της Ρεθύμνης είχε μεταβεί με τον Γιάννη Μαυρογέννη στην Κορησσό της Καστοριάς να αφοπλίσουν τους Τούρκους κατοίκους της. Ενώ ο Μανώλης Νικολούδης πήγε στη Μηλίτσα για να αποκόψει τα σύρματα της τηλεγραφικής γραμμής ‘Αργούς Ορεστικού.
Στις 24 Οκτωβρίου, Τούρκοι στρατιώτες που επιβιβάστηκαν σε πλοιάρια στην Καστοριά ξεκίνησαν για το Μαυροχώρι για να προμηθευθούν τρόφιμα. Δεν πρόλαβαν όμως να κάμουν τις προμήθειες τους γιατί οι πυκνοί πυροβολισμοί του Σώματος Νικολούδη, που είχαν μεταβεί νωρίτερα στο χωρίο αυτό, τους ανάγκασαν να παραδοθούν.
Στις 25 Οκτωβρίου κάτοικοι της Βλάστης πληροφορήθηκαν το ατύχημα της 5ης Μεραρχίας από περιπλανόμενους Έλληνες στρατιώτες τους οποίους βρήκαν στις δασωμένες περιοχές του χωριού τους. Οι Βλατσιώτεςτη μέρα εκείνη βρέθηκαν σε δύσκολη θέση γιατί ο Ναζί μπέης από το Παληοχώρι, σημερινό Φούφα, είχε αποθρασυνθεί εξαιτίας του ατυχήματος της Μεραρχίας και ζήτησε από αυτούς να παραδώσουν τα όπλα τους. Οι Βλατσιώτες όμως έδωσαν την απάντηση πως τα όπλα είχαν παραδοθεί στον Ελληνικό στρατό.
Την ίδια μέρα 25 Οκτωβρίου, οι αρχηγοί των εθελοντικών σωμάτων Μακρής ή Δικόνυμος από τη Χαλλικράτη Σφακιών κι ο Γιάννης Καραβίτης από την Ανάπολη της ίδιας επαρχίας βρίσκονταν στην Κλεισούρα και πήραν εντολή να μεταβούν στη Βλάστη, οι Τούρκοι βρήκαν την ευκαιρία να μπουν στην Κλεισούρα και να την παραδώσουν στη φωτιά. Κάηκαν 112 σπίτια 38 καταστήματα και η εκκλησία του Αγ. Νικολάου.
Οι δύο αρχηγοί Μακρής και Καραβίτης προκειμένου να μεταβούν στο Βογατσικό όπως είχαν διαταχθεί κατάρτισαν αμυντικό σώμα από κατοίκους της. Όταν όμως έφευγαν πληροφορήθηκαν τη θλιβερή είδηση πως Τούρκοι ποιμένες σκότωσαν τον Έλληνα ανθυπολοχαγό Γεωργικόπουλο με έξη στρατιώτες του, που περιπλανιόνταν μετά το ατύχημα της 5ης Μεραρχίας τους ζήτησαν πληροφορίες για τη διαδρομή τους προς την Κοζάνη.
Στις 27 Οκτωβρίου συγκροτήθηκε στη Μηλίτσα της Καστοριάς στρατιωτικό συμβούλιο. Σ’ αυτό ο Κατεχάκης ανήγγειλε τη χαρμόσυνη είδηση της κατάληψης της θεσσαλονίκης από τον Ελληνικό στρατό. Κατόπι στο ατύχημα της 5ης Μεραρχίας και είπε πως ο εχθρός μετά την επιτυχία του εκείνη θα επιδιώξει με ισχυρές δυνάμεις να ανακαταλάβει τη Νεάπολη. Και όπως πρόβλεψε ο Κατεχάκης έτσι και έγινε.
Τουρκικός στρατός που είχε ξεκινήσει από την Καστοριά και από το ‘ Αργός Ορεστικό είχε την απόφαση να μην αφήσει ζωντανή κάθε ελληνική πνοή που θα συναντούσε κατά την πορεία του.
Ένα τμήμα αυτού του Τουρκικού στρατού ξεκόπηκε από την κυρία δύναμη και κατευθύνθηκε στο χωριό Αμπελόκηποι της Καστοριάς. Το χωριό αυτό υπεράσπιζε ο Βασίλης Πούλακας. Ένα άλλο τμήμα κατευθύνθηκε στη Μηλίτσα που την υπεράσπιζε ο Κρητικός Λεωνίδας Παπαμαλέκος από το Βόμο Αποκορώνου Χανίων.
Όταν όμως ήρθε η στιγμή που ο Βασίλης Πούλακας και ο Λεωνίδας Παπαμαλέκος μαζί με τους άνδρες τους ν’ αφήσουν τα δύο αυτό χωριά, έφυγαν με μάτια πλημμυρισμένα από δάκρυα. Γιατί στο μεν πρώτο χωριό άφησαν νεκρό τον Καραμανλάκη και οτο δεύτερο το σημαιοφόρο Μάρκο Βούρβαση.
Στις 29 Οκτωβρίου η τούρκικη δύναμη που ξεκίνησε από την Καστοριά και από το Αργός Ορεστικό σταμάτησε έξω από το Βογατσικό και ζήτησε από τους κατοίκους του την παράδοση του.
Στο Βογατσικό βρίσκονταν τις μέρες αυτές δύο ντόπιοι οπλαρχηγοί. Ο Γιώργος Μακρής από τα Γρεβενά κι ο καπετάν Λάζος Αποστολίδης από τη Λεύκη της Καστοριάς.
Οι Βογατσιώτες αφού συνεννοήθηκαν με τους οπλαρχηγούς πήραν την απόφαση να μην παραδώσουν το χωριό τους. Αλλά να προβάλουν αντίσταση και απομάκρυναν τα γυναικόπαιδα. Μπροστά στον όγκο του τούρκικου στρατού δεν μπορούσαν όμως να φέρουν αποτελέσματα και έφυγαν οι άνδρες εκεί που είχαν ασφαλισθεί τα γυναικόπαιδα τους.
Οι Τούρκοι μπήκαν στο Βογατσικό. Σκότωσαν δέκα περίπου από τους κατοίκους του και έβαλαν φωτιά απ’ την οποία ενενήντα περίπου σπίτια έγιναν στάχτη.
Στις 30 Οκτωβρίου Τούρκοι της Καστοριάς πήγαν στα χωριά Δισπηλιό, Αμπελόκηποι και Μηλίτσα και τα έκαψαν.
Στις 31 Οκτωβρίου ο Μανώλης Νικολούδης με γράμμα του προς τον Κατεχάκη ανέφερε ότι Τούρκικος στρατός ξεκίνησε από το ‘Αργός Ορεστικό για το Κωσταράζι. Ο Κατεχάκης διέταξε αμέσως τα Σώματα Γύπαρη, Παπαμαλέκου, Πούλακα και του καπετάν Στέφου να κινηθούν προς το Κωσταράζι. Όταν όμως οι αρχηγοί αυτοί αντίκρισαν τον πολυάριθμο εχθρικό στρατό, πήραν άλλη κατεύθυνση γιατί θεώρησαν ανώφελη αυτή την επέμβαση τους. Ο Ιων Δραγούμης, η σάλπιγγα του Ένοπλου Μακεδονικού Αγώνα, Όσο η ευγνωμοσύνη προς τους Μακεδονομάχους θα ζει στη μνήμη του
Ελληνισμού, ψηλά θα στέκει και το όνομα του Ιωνος Δραγούμη (18Ί78-1920), που διοργάνωσε τον αγώνα στη Μακεδονία, ετοίμασε το δρόμο στο συγγενή του (άνδρα της αδελφής του) Παύλο Μελά, και μετά τον ηρωικό θάνατο εκείνου (1904) προσπαθούσε να συνεγείρει την Ελληνική νεολαία με το μήνυμα: “αν τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει”. Πέρα από τη Μακεδονία, όλος ο Ελληνισμός .καταγωγή από το Βογατσικό της Καστοριάς, ο Ίων Δραγούμης άκουγε Από τη θέση αυτή και με τη συνεργασία του πατέρα του και του γαμπρού του Παύλου Μελά και του ιεροδιδάσκαλος Παπαδήμος Οικονόμου από το Βογατσικό της Καστοριάς
