Οι Ευρωπαίοι που κληρονομούν ακίνητη περιουσία σε άλλη χώρα της ΕΕ συχνά αντιμετωπίζουν διαδικαστικά και γραφειοκρατικά προβλήματα.
Όχι μόνο οι νόμοι κληρονομικής διαδοχής διαφέρουν από χώρα σε χώρα, αλλά και συχνά δεν είναι ξεκάθαρο ποιο νομικό σύστημα ισχύει σε κάθε περίπτωση. Η αντιμετώπιση μιας τέτοιας πολύπλοκης κατάστασης μπορεί να αποδειχτεί δαπανηρή και χρονοβόρα διαδικασία για τους κληρονόμους οι οποίοι πολλές φορές, απογοητευμένοι και εξαντλημένοι, αποποιούνται περιουσιακά στοιχεία που κληρονομούν σε άλλες χώρες.
Για το λόγο αυτό η Επιτροπή προτείνει την απλούστευση των διαδικασιών διασυνοριακής κληρονομικής διαδοχής ώστε οι πολίτες που ζουν στο εξωτερικό να μπορούν να επιλέγουν την εφαρμογή της νομοθεσίας της χώρας καταγωγής τους στις διαδικασίες αυτές.
Διαφορετικά, η μεταβίβαση όλων των περιουσιακών στοιχείων θα διέπεται από τη νομοθεσία του κράτους στο οποίο ζούσε ο αποθανών, ακόμη κι αν η περιουσία του περιλαμβάνει στοιχεία, κινητά και ακίνητα, που βρίσκονται σε άλλο κράτος μέλος.
Στόχος του μέτρου αυτού είναι να παύσουν να εκδίδουν τα δικαστήρια κρατών μελών αντικρουόμενες μεταξύ τους αποφάσεις για τα ίδια περιουσιακά στοιχεία.
Για κάθε υπόθεση κληρονομικής διαδοχής θα είναι αρμόδια μια και μόνο αρχή, είτε στη χώρα διαμονής είτε στη χώρα καταγωγής του κληροδότη.
Η Επιτροπή προτείνει επίσης τη θέσπιση κληρονομητηρίου που θα δίνει σε κληρονόμους και σε εκτελεστές διαθήκης τη δυνατότητα να αποδεικνύουν την ιδιότητά τους εύκολα σε άλλη χώρα, δεδομένου ότι σήμερα πολλά κράτη μέλη δεν αναγνωρίζουν τα έγγραφα κληρονομιάς που προέρχονται από άλλο κράτος μέλος. Κάθε χρόνο, οι νέες διασυνοριακές υποθέσεις κληρονομικής διαδοχής στην ΕΕ υπολογίζονται σε 450.000 και αφορούν περιουσιακά στοιχεία συνολικής αξίας περίπου 120 δις ευρώ.
Ο Επίτροπος Δικαιοσύνης Ζακ Μπαρό δήλωσε ότι η προτεινόμενη νομοθεσία παρέχει μεγαλύτερη νομική ασφάλεια και ευελιξία. “Είναι εξαιρετικά σημαντικό να δώσουμε στους πολίτες και στους νομικούς τη δυνατότητα να κατανοούν και, ως έναν βαθμό, να επιλέγουν τους κανόνες που διέπουν τα περιουσιακά στοιχεία μιας κληρονομικής διαδοχής, οπουδήποτε κι αν βρίσκονται αυτά.
Το μέτρο δεν θα επηρεάσει τους φόρους κληρονομιάς οι οποίοι θα εξακολουθήσουν να ορίζονται από τις εθνικές νομοθεσίες, ούτε και άλλα θέματα που καλύπτει η εθνική νομοθεσία, όπως το ποιος είναι ο κληρονόμος ή το πώς κατανέμονται τα μερίδια στους κληρονόμους.”