Άρθρο των Ευριπίδη Στυλιανίδη, Σάββα Αναστασιάδη , Νίκου Παναγιωτόπουλου και Κώστα Τσιάρα.
Η αναστάτωση στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας μεταβάλλει ραγδαία τα γεωπολιτικά δεδομένα. Δημιουργεί νέους κινδύνους, αλλά και ευκαιρίες. Καθιστά σε κάθε περίπτωση αναγκαιότητα το συλλογικό επαναπροσδιορισμό και τη δυναμική μετεξέλιξη του διεθνούς ρόλου του ΝΑΤΟ.
Οι μεταβολές που συντελούνται στην περιοχή μας είναι:
1. Η ρωσική παρεμβατικότητα στην Ουκρανία και η αιφνιδιαστική αλλαγή του διεθνούς παιχνιδιού από τη Ρωσία.
2. Τα επακόλουθα της Αραβικής Άνοιξης στη Β. Αφρική
3. Η βιαιότητα των πολεμικών συγκρούσεων και τα απάνθρωπα εγκλήματα σε Ιράκ και Συρία που μετατοπίζουν την απειλή από το χώρο της διεθνούς αντιδυτικής τρομοκρατίας της Αλ Κάιντα, στην προσπάθεια δημιουργίας εδαφικής επικράτειας του «Ισλαμικού Κράτους». Γεγονός που παρά την ιδεολογική ταύτιση των δύο, μεταβάλλει ποιοτικά τη φυσιογνωμία και τη δυναμική της νέας απειλής.
4. Η ενίσχυση και η ποιοτική μεταβολή του κύματος της παράνομης μετανάστευσης απ΄τις διακεκαυμένες ζώνες προς την Τουρκία, που δέχτηκε ήδη 2 εκ. πρόσφυγες και την Ελλάδα απ΄την οποία εισήλθε το 2013 το 90% των παράνομων μεταναστών, που κινήθηκαν προς την Ε.Ε.. Η ποιοτική αυτή μεταβολή συνίσταται εκτός των άλλων στους κινδύνους να εμπεριέχονται μέσα στους μετανάστες, καλυμμένοι μαχητές του ISIS ή άλλοι φονταμενταλιστές καθώς και φορείς του ιού έμπολα.
Έναντι όλων αυτών των νέων δεδομένων το ΝΑΤΟ με την παλιά του δομή και αντίληψη, επέδειξε μειωμένα αντανακλαστικά, όπως:
1. Χαμηλή ταχύτητα αντίδρασης στις προκλητικές ενέργειες που εκδηλώθηκαν στα σύνορα του.
2. Απροθυμία των κρατών – μελών της Συμμαχίας -πλην τεσσάρων (4) μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα-, να δαπανήσουν πάνω από το 2% του προϋπολογισμού τους για αμυντικές δαπάνες.
3. Σφάλματα στην ανάλυση του περιφερειακού τοπίου και αστοχίες στις τακτικές τοπικές συμμαχίες
4. Και τέλος, προκλητικές ενέργειες από κράτη – μέλη, που αντιβαίνουν στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και της ΑΟΖ, όπως αυτές που εκδηλώνονται από τη σύμμαχο Τουρκία, με τις έρευνες που διενεργεί στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, διασπούν την ενότητα της Συμμαχίας και υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα του ΝΑΤΟ έναντι των επικίνδυνων μαχητών του ISIS στην περιοχή και της διεθνούς τρομοκρατίας.
Για τους λόγους αυτούς, η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία, επαναπροσδιόρισε την ιεράρχηση των στόχων και την ταχύτητα αντίδρασης της συμμαχίας, προωθώντας λογικές ευέλικτων αντιδράσεων.
Παράλληλα, η Συνεδρία μετά από πολλά χρόνια στην Ελλάδα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ για τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, ανέδειξε τη σημασία και τον αναβαθμισμένο ρόλο, που καλείται να διαδραματίσει η χώρα μας στην περιοχή. Ρόλος που πρέπει να αξιοποιεί τα παρακάτω συγκριτικά μας πλεονεκτήματα:
1. Η Ελλάς είναι η Ευρωπαϊκή γέφυρα και η προκεχωρημένη πύλη προς ανατολάς; Από εδώ διέρχεται το μεγαλύτερο ποσοστό της παράνομης μετανάστευσης, που προέρχεται από τις διακεκαυμένες ζώνες της Συρίας, του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι, χωρίς να εγκαταλείπουμε τις ανθρωπιστικές μας αξίες έναντι των προσφύγων ή των αναξιοπαθούντων οικονομικών μεταναστών, να αναχαιτίζουμε και να φιλτράρουμε σε συνεργασία με τους γείτονες και τους συμμάχους μας, όλο αυτό το ρεύμα, ώστε να μη μπορούν να εισέλθουν στην Ευρώπη κεκαλυμμένοι μαχητές του ISIS και τρομοκράτες.
Αυτό και κάνουμε με όλες μας τις δυνάμεις. Με δαπάνες που επωμίζεται στο μεγαλύτερο ποσοστό ο δοκιμαζόμενος ελληνικός λαός. Αυτή την τιτάνια προσπάθειά μας, δεν πρέπει να την αποδυναμώνει ή να την αποπροσανατολίζει κανείς και ιδιαίτερα οι συμμαχικές χώρες που οφείλουν πρώτες να σέβονται το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και την ΑΟΖ στην περιοχή. Για να είναι η συμμαχία ισχυρή πρέπει όλοι να είμαστε ενωμένοι στη βάση του σεβασμού των κοινών αξιών και των διεθνών κανόνων.
2. Η Ελλάδα είναι μια από τις 4 χώρες του ΝΑΤΟ που παρά την οικονομική κρίση, συνεχίζει να δαπανά για την Άμυνα και την Ασφάλειά, πάνω από το 2% του ΑΕΠ της, συμβάλλοντας ουσιαστικά και λόγω γεωστρατηγικής θέσης στην ενίσχυση της αποτρεπτικής δύναμης της συμμαχίας στην περιοχή.
3. Η Ελληνική Πολιτεία έκτισε στη Θράκη, όπου διαβιεί μια πολυπληθής Μουσουλμανική Μειονότητα, ένα επιτυχημένο μοντέλο Ανοιχτής Δημοκρατικής Κοινωνίας, που μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο, ώστε ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας του ISIS να μην εξελιχθεί σε σύγκρουση μεταξύ θρησκειών και πολιτισμών, σε μετωπική μεταξύ Δύσης και Ισλάμ.
Είναι αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι στην Ελληνική Θράκη η μετριοπάθεια, η ανοχή, ο αλληλοσεβασμός και η ελεύθερη, ειρηνική και δημιουργική συμβίωση Χριστιανών και Μουσουλμάνων δεν επέτρεψαν να προκύψει κανένας μαχητής του ISIS ή εξτρεμιστής του φονταμενταλισμού.
4. Τέλος, σημαντικό ρόλο για την επικοινωνία με το μετριοπαθή ισλαμικό κόσμο και την ένταξη του σε ένα ενιαίο μέτωπο μαζί μας, ώστε να απομονωθούν και να καταπολεμηθούν οι ακραίοι χωρίς να δημιουργήσουν ρήγμα μεταξύ των δύο πολιτισμών μας, μπορούν να διαδραματίσουν τα ελληνόφωνα Πατριαρχεία της Αφρικής και της Μ. Ανατολής, με πρώτο βέβαια το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, που κρατά το κέντρο βάρους της Ορθοδόξου Εκκλησίας στη σφαίρα επιρροής της Δύσης, παρά τις όποιες δυσκολίες.
Η Ελλάδα, όπως το έκανε πάντα, έτσι και τώρα, στις δύσκολες στιγμές συμβάλλει με όλες της τις δυνάμεις, για να προστατεύσει τις κοινές αρχές και τις αξίες μας. Αυτό άλλωστε το επιβεβαίωσε και ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, κατά τη συνάντηση του, στην Αθήνα, με το νέο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, κ. Στολτενμπεργκ, όταν τόνισε ότι «η Ελλάδα αποτελεί νησίδα ασφάλειας για την ευρύτερη περιοχή…» και υπογράμμισε ότι «η αντιμετώπιση της τρομοκρατικής δράσης των τζιχαντιστών στη Συρία και το Ιράκ δε γίνεται μόνο με τα στρατιωτικά μέσα, αλλά πρέπει να αξιοποιηθούν και οι μηχανισμοί της εταιρικής συνεργασίας, όπως ο μεσογειακός διάλογος».
Η συστηματική διεθνής ανάδειξη του νέου γεωστρατηγικού μας ρόλου και της συνέπειας που επιδεικνύουμε μπορεί αναμφίβολα να ενισχύσει τις συμμαχίες μας εντός της Συμμαχίας, κατοχυρώνοντας αποτελεσματικότερα τα εθνικά μας συμφέροντα.
