Στις 9 Μαΐου 1950, ο Robert Schuman πρότεινε τη δημιουργία μιας οργανωμένης Ευρώπης, απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση ειρηνικών σχέσεων μεταξύ των λαών της. Η πρόταση αυτή, γνωστή ως “Δήλωση Schuman”, θεωρείται ως η απαρχή γένεσης της οντότητας που εξελίχθηκε στη σημερινή “Ευρωπαϊκή Ένωση”. Σήμερα η 9η Μαΐου έχει γίνει ένα ευρωπαϊκό σύμβολο (Ημέρα της Ευρώπης), το οποίο μαζί με τη σημαία, το έμβλημα, τον ύμνο και το ενιαίο νόμισμα (ευρώ) εκπροσωπεί την πολιτική οντότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με την Ημέρα της Ευρώπης δίνεται η ευκαιρία για δραστηριότητες και εορτές κατά τις οποίες οι πολίτες συνηθίζουν στην ιδέα της Ευρώπης και γεφυρώνονται οι αποστάσεις που χωρίζουν τους λαούς της Ένωσης.
H ευρωπαϊκή σημαία είναι το σύμβολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της ενότητας και της ταυτότητας της Ευρώπης κατά μια ευρύτερη έννοια. Ο κύκλος των χρυσών αστεριών εκφράζει την αλληλεγγύη και την αρμονία μεταξύ των κρατών της Ευρώπης. Ο αριθμός των αστεριών δεν εξαρτάται από τον αριθμό των κρατών μελών.
Είναι δώδεκα αστέρια, επειδή παραδοσιακά ο αριθμός δώδεκα συμβολίζει την τελειότητα, την πληρότητα και την ενότητα. Γι’αυτό, η σημαία παραμένει η ίδια, ανεξάρτητα από τις διευρύνσεις της ΕΕ. Η ιστορία της σημαίας Η ιστορία της σημαίας ξεκίνησε το 1955, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρχε μόνο υπό τη μορφή της Ευρωπαϊκής Κοινότητας του Άνθρακα και του Χάλυβα, στην οποία συμμετείχαν μόνο έξι κράτη μέλη.
Ένας άλλος, όμως, οργανισμός, με περισσότερα μέλη – το Συμβούλιο της Ευρώπης – είχε ιδρυθεί αρκετά χρόνια νωρίτερα, με την εντολή να προασπίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και να προωθεί τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Tο Συμβούλιο της Ευρώπης αναζητούσε το σύμβολο που θα το εκπροσωπούσε. Μετά από πολλές συζητήσεις, υιοθετήθηκε το σημερινό έμβλημα – ένας κύκλος δώδεκα χρυσών αστεριών πάνω σε γαλάζιο φόντο.
Σε διαφόρους πολιτισμούς, ο αριθμός 12 αντιπροσωπεύει συμβολικά την πληρότητα και, βέβαια, είναι και ο αριθμός των μηνών του έτους, και των ωρών όπως απεικονίζονται στα ρολόγια. Όσο για τον κύκλο είναι, μεταξύ άλλων, σύμβολο ενότητας. Tο Συμβούλιο της Ευρώπης είχε παροτρύνει, εν συνεχεία, τα άλλα ευρωπαϊκά όργανα να υιοθετήσουν την ίδια σημαία και, το 1983, εισακούστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τέλος, το 1985, η σημαία υιοθετήθηκε από όλους τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ ως επίσημο έμβλημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – που τότε ονομαζόταν Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Από την αρχή του 1986, αυτή η σημαία είναι το σύμβολο όλων των ευρωπαϊκών οργάνων. Η ευρωπαϊκή σημαία είναι το μόνο έμβλημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ. Aλλα όργανα και οργανισμοί της ΕΕ χρησιμοποιούν και δικά τους εμβλήματα εκτός από την ευρωπαϊκή σημαία.
Ο ύμνος δεν είναι μόνον ο ύμνος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και της Ευρώπης με την ευρύτερη έννοια. Η μελωδία προέρχεται από την Ενάτη Συμφωνία που συνέθεσε το 1823 ο Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν. Για το τελευταίο μέρος της συμφωνίας αυτής, ο Μπετόβεν μελοποίησε την “ωδή στη χαρά” που έγραψε το 1785 ο Φρίντριχ Φον Σίλερ. Το ποίημα αυτό εκφράζει το ιδεαλιστικό όραμα του Σίλερ για τη συναδέλφωση των ανθρώπων – όραμα που συμμεριζόταν και ο Μπετόβεν.
Το 1972, το Συμβούλιο της Ευρώπης (που επινόησε και την ευρωπαϊκή σημαία) υϊοθέτησε την ωδή στη χαρά του Μπετόβεν σαν δικό του ύμνο και ζητήθηκε από τον γνωστό συνθέτη Χέρμπερτ φον Κάραγιαν να γράψει τρεις μουσικές διασκευές – για σόλο πιάνο, για πνευστά και για συμφωνική ορχήστρα. Χωρίς λόγια, στην παγκόσμια γλώσσα της μουσικής, ο ύμνος αυτός εκφράζει τις ιδέες της ελευθερίας, της ειρήνης και της αλληλεγγύης που ενσαρκώνει η Ευρώπη.
Το 1985, υϊοθετήθηκε από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ σαν επίσημος ύμνος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν προορίζεται να αντικαταστήσει τους εθνικούς ύμνους των κρατών μελών, αλλά να τιμήσει τις κοινές αξίες και την ενότητα μέσα στην ποικιλομορφία. Ηχογραφήθηκε το 1994 στο Teatro da Trindade, στη Λισσαβόνα. Μουσική διασκευή Herbert von Karajan.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ευχαριστεί όλους όσους συμμετείχαν στην πραγματοποίηση της ηχογράφησης αυτής. Με την επιφύλαξη όλων των δικαιωμάτων του παραγωγού και του δικαιούχου της αναπαραγωγής του έργου.
Το έμβλημα «Eνωμένη στην πολυμορφία» είναι το έμβλημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρχισε να χρησιμοποιείται για πρώτη φορά γύρω στο 2000 και αναφέρθηκε επίσημα για πρώτη φορά στη συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης που υπογράφτηκε το 2004. Στο άρθρο Ι-8 αναφέρονται τα σύμβολα της ΕΕ.
Το έμβλημα σημαίνει ότι, μέσω της ΕΕ, οι Ευρωπαίοι είναι ενωμένοι εργαζόμενοι από κοινού για την ειρήνη και την ευημερία και ότι οι διαφορετικοί πολιτισμοί, παραδόσεις και γλώσσες αποτελούν θετικό στοιχείο για την ευρωπαϊκή ήπειρο. Μπορείτε εδώ να δείτε μερικές αφίσες στις 20 γλώσσες της ΕΕ όπου χρησιμοποιείται το έμβλημα αυτό.
Το ευρώ αποτελεί το νόμιμο νόμισμα για πάνω από 300 εκατ. άτομα στην Αυστρία, στο Βέλγιο, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία, στην Ισπανία, στην Ιταλία, στις Κάτω Χώρες, στο Λουξεμβούργο, στην Πορτογαλία και στη Φινλανδία. Το σύμβολο του ευρώ είναι €.
Το ευρώ χρησιμοποιείται επίσης στην Ανδόρα, στο Μονακό, στον Άγιο Μαρίνο και στην Πόλη του Βατικανού, στο Κοσσυφοπέδιο και το Μαυροβούνιο στα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς και στις Αζόρες, στα Κανάρια Νησιά, στη Γαλλική Γουιάνα, στη Γουαδελούπη, στη Μαδέρα, στη Μαρτινίκα, στο Μαγιό, στη Ρεουνιόν, και στον Άγιο Πέτρο και Μικελόν, εδάφη που ανήκουν στις χώρες της ΕΕ που χρησιμοποιούν το ευρώ.
Τα χαρτονομίσματα ευρώ είναι τα ίδια σε όλες τις χώρες, αλλά κάθε χώρα εκδίδει τα δικά της κέρματα με μια κοινή όψη και μια όψη που φέρει ένα διακριτικό εθνικό έμβλημα. Το Μονακό, ο Άγιος Μαρίνος και η Πόλη του Βατικανού έχουν επίσης τα δικά τους κέρματα ευρώ. Όλα τα χαρτονομίσματα και κέρματα ευρώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν οπουδήποτε στη ζώνη του ευρώ.
Η Δανία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν χρησιμοποιούν επί του παρόντος το ενιαίο νόμισμα. Τα δέκα κράτη μέλη τα οποία προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 έχουν αναλάβει τη δέσμευση να υιοθετήσουν το ευρώ, αλλά κανένα δεν θα είναι έτοιμο γι΄αυτό τουλάχιστον έως το 2007.
