Αναπτυξιακά κονδύλια της ΕΕ διατίθενται για έργα επωφελή για ολόκληρες περιφέρειες, όπως, βελτίωση του δικτύου καναλιών.
Φέτος θα επιστραφούν πάνω από ένα δισ. ευρώ περιφερειακά κονδύλια. Η ΕΕ διαθέτει το 35% του συνολικού ετήσιου προϋπολογισμού της σε έργα περιφερειακής και κοινωνικής πολιτικής. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού διοχετεύεται σε εθνικά προγράμματα ενίσχυσης των φτωχότερων περιοχών.
Τα προγράμματα αυτά συνήθως αποτελούνται από εκατοντάδες έργα, από την κατασκευή σιδηροδρομικών δικτύων και νηπιαγωγείων μέχρι την κατάρτιση εργαζομένων και τη στήριξη μικρών επιχειρήσεων.
Τα κράτη μέλη πρέπει να είναι βέβαια ότι ένα έργο είναι επιλέξιμο για χρηματοδότηση πριν υποβάλουν τη σχετική αίτηση στην Επιτροπή. Ταυτόχρονα, όμως, και η ΕΕ διενεργεί δικούς της ελέγχους.
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο εκτιμά στην τελευταία του έκθεση ότι τουλάχιστον το 11% του συνολικού ποσού που διατέθηκε το 2007 αφορούσε έργα μη επιλέξιμα για χρηματοδότηση.
Το γεγονός αυτό οδήγησε σε σειρά μέτρων που θα βοηθήσουν τις εθνικές διοικήσεις να ελέγχουν διεξοδικότερα την επιλεξιμότητα των έργων και να ζητούν την επιστροφή ποσών που δαπανήθηκαν παράτυπα. Σε νέα έκθεση αναφέρεται ότι οι προσπάθειες αυτές έχουν αποτέλεσμα.
Το 2008, όταν ξεκίνησε η πρωτοβουλία αυτή, η ΕΕ ανέκτησε 1,5 δισ. ευρώ, ποσό υπερπενταπλάσιο των 287 εκατ.ευρώ που ανακτήθηκαν το 2007. Για το 2009, έχουν επιστραφεί μέχρι σήμερα στην Επιτροπή περιφερειακά κονδύλια άνω των 629 εκατ. ευρώ και μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται επιστροφή επιπλέον 500 εκατ. ευρώ.
Τα λάθη συχνά οφείλονται στους πολύπλοκους κανόνες οι οποίοι δεν γίνονται κατανοητοί ή δεν εφαρμόζονται σωστά. Η Επιτροπή έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την απλούστευση των κανονισμών.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) έχει εντοπίσει μεμονωμένες μόνο περιπτώσεις απάτης. Πολλά από τα λάθη ανακαλύπτονται από τα ίδια τα κράτη μέλη. Στην περίπτωση αυτή, τα κράτη μέλη εξακολουθούν να μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα κονδύλια για άλλα περιφερειακά έργα.
Τα κονδύλια χάνονται όταν η Επιτροπή διαπιστώσει παρατυπίες, οπότε και ζητά την επιστροφή τους. Όταν οι ελεγκτές διαπιστώσουν σοβαρές παρατυπίες, η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει τις πληρωμές για το σύνολο ενός προγράμματος.
Το 2009, έχει ανασταλεί μέχρι σήμερα η υλοποίηση ενός προγράμματος στην Ιταλία, ενός στην Ισπανία και τριών περιφερειακών διασυνοριακών προγραμμάτων. Επίσης, έχουν δρομολογηθεί διαδικασίες αναστολής για 28 άλλα προγράμματα.
Δεδομένου ότι πρόκειται για νέα μέτρα, η Επιτροπή δεν αναμένει θεαματική μείωση των λαθών πριν από το 2010.