Πώς να βοηθήσουμε τα παιδιά μας στην κρίσιμη ηλικία της εφηβείας;
Από την Ειδική Παιδαγωγό – Ψυχολόγο, Κατερίνα Φίλη
Θυμάμαι ότι τα χρόνια της εφηβείας μου κύλησανπολύ γρήγορα, γεμάτα από ανάμικτα συναισθήματα , μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην προσμονή και το φόβο. Προσμονή για όλες τις δυνατότητες που ανοίγονταν μπροστά μου, αλλά και το φόβο ότι δεν θα μπορούσα να ανταποκριθώ στις προσδοκίες της οικογένειάς μου, των φίλων μου, των δικών μου.Κι αυτά τα συναισθήματα έβλεπα και στα δυο έφηβα παιδιά μου , πριν φτάσουν στο στάδιο της ενηλικίωσης.
Αν, το να είσαι έφηβος είνια δύσκολη υπόθεση, το να είσαι γονιός έχει επίσης κάποιες δύσκολες στιγμές.
Παρά το γεγονός ότι η σχέση με τον έφηβό σας εξακολουθεί να επηρεάζει καθοριστικά τη ζωή του, τταυτόχρονα το παιδί σας κατευθύνει το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς του στην προσπάθεια ν’ αποδεσμευτεί απότην οικογένειά του, ώστε να διεκδικήσει τον αναδυόμενο ενήλικο εαυτό του. Δεν θα είστε πάντα το πρώτο άτομο στο οποίο θα απευθύνεται για συμβουλές, παρηγοριά ή συντροφιά.
Συχνά, ως γονείς, δεν είστε σίγουροι με ποιον ακριβώς τον τρόπο θα πρέπει να γεφυρώσετε το χάσμα και να πείτε στο παιδί σας ότι στέκεστε στο πλάι του.
Ωστόσο,η ζωή με τους εφήβους δεν είναι μόνο άγχος και κυκλοθυμικότητα. Είναι και μία περίοδος με κέφι, ενέργεια και γέλιο. Πολύ γέλιο, για την ακρίβεια.
Ενα στοιχείο που παρατηρούν οι περισσότεροι γονείς είνια οτι αρχίζει να εμφανίζεται μια έντονη αίσθηση χιούμορ, που οι έφηβοί τους δε διέθεταν ως παιδιά. Οι συζητήσεις μαζί τους θα γίνονται πολύ πιο πνευματώδεις απ’ ότι μ’ ενα οκτάχρονο παιδί.
Ως γονείς, πρέπει μα καταλάβετε τις εξελικτικές ανάγκες των εφήβων, ωστε να μπορέσετε να έχετε μαζί τους μία καλύτερη σχέση.
Πρέπει να μάθετε πως οι έφηβοι κοιμούνται μέχρι αργά επειδή αλλά ζει το βιολογικό τους ρολόι και όχι επειδή είναι τεμπέληδες. Οτι οι έφηβοι απολαμβάνουν τον σαρκασμό και τις επιχειρηματολογίες επειδή αναπτύσσεται η ικανότητά τους για αφηρημένη σκέψη και όχι επειδή θέλουν να σας τρελάνουν. Οι έφηβοι έχουν ανάγκη να περνούν ώρες ατέλειωτες με τους φίλους τους, γιατί χτίζουν τις βάσεις γιατην ανεξάρτητη ζωή τους, όχ γιατί ‘επαψαν να σας αγαπούν.
Στην πραγματικότητα, το παιδί σας σάς αγαπά και σάς νοιάζεται πάρα πολύ, ακόμα και όταν με το ζόρι λέει μία κουβέντα στο μεσημεριανό τραπέζι, ή σας φαίνεται σαν να μηνέχει ακούσει τίποτα απ’ όσα του είπατε τις τελευταίες μέρες.
Αν κατανοήσουμε τον κόσμο των εφήβων, θα μπορέσουμε ν’ ανταποκριθούμε κατάλληλα, προσφέροντάς τους τις πληροφορίες που χρειάζονται. Μπορεί εμείς να θέλουμε να μεταδώσουμε στα παιδιά μας τις δικές μας απόψεις και αξίες, αλλά συνειδητοποιούμε ότι ο έφηβός μας μπορεί να μην περπατά πάντα στο μονοπάτι που εμείς επιλέξαμε για εκείνον.
Κατά την περίοδο της εφηβείας θα πρέπεινα είμαστε διαλλακτικοί γονείς και όχι αυταρχικοί, ενώ σταδιακά να διευρύνουμε και να χαλαρώνουμε τα όρια καθώς το παιδί θα “βγει” από την εφηβεία ως ένας ανεξάρτητος ενήλικας, που διαθέτει αυτοπειθαρχία και είναι ικανός να κάνει υπεύθυνες επιλογές μόνος του.
Τα χρόνια της εφηβείας είνια γεμάτα ανησυχία, καθώς στο διάστημα αυτό τα παιδιά μεγαλώνουν κατά το ήμισυ της συνολικής τους ανάπτυξης.
Κατά την περίοδο αυτή βιώνουν επίσης σημαντική συναισθηματική, γνωσιακή και κοινωνική ανάπτυξη και ως γονείς, είναι ένα πραγματικό θαύμα να το βλέπετε να εξελίσσεται μπροστάστα μάτια σας.
Το κάπως άχαρο κυκλοθυμικό δεκατριάχρονο παιδί σας, σύντομα θα μεταμορφωθεί σ’ ένα σοβαρό , συνειδητοποιημένο δεκαεννιάχρονο άτομο, γεμάτο σχέδια για μόρφωση, δουλειά ή ταξίδια, τα οποία μπορεί να χρειαστούντη δική σας υποστήριξη, αλλά σίγουρα αντανακλούν τους προσωπικούς στόχους και τα όνειρά του.
Δουλειά σας, λοιπόν ,κατά τη διάρκεια της εφηβείας, είναι να μην έχετε δουλειά.
Μην ανησχείτε όμως. Υπάρχει η ανταμοιβή για σας, μετά απ’ όλη τη σκληρή δουλειά κα ιτα ξενύχτια. Αν και δεν θα πάψετε ποτένα είστε γονείς, τα χρόνια της ενεργούς συμμετοχής σας έληξαν. Μετά από λίγο καιρό θα πιάσετε τον εαυτό σας να χαμογελά με το ενήλικο πλέον παιδί σας και θα ξέρετε ότι χτίσατε μια φιλία που θα κρατήσει για όλη σας τη ζωή.
Απόσπασμα από το βιβλίο “ Ο κόσμος των εφήβων και η συμβολή της οικογένειας στην ψυχική τους υγεία”. Εκδόσεις ΤΑΝΙ
Η Κατερίνα Φίλη,Ειδική Παιδαγωγός και Ψυχολόγος, Πτυχιούχος του Πανεπιστημίου Αθηνών,συμμετείχα σε πολλά ερευνητικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Υπουργείου Παιδείας, για τη διάγνωση αξιολόγηση και αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων και ψυχολογικών προβλημάτων στα παιδιά.
Επίκεντρο των ενδιαφερόντων της είναι η ψυχική υγεία των ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, η Ψυχολογική Στήριξη ευπαθών κοινωνικών ομάδων, η Συμβουλευτική Οικογενειών ( διαχείριση κρίσεων στις σχέσεις των μελών) και οι Ψυχικές Διαταραχές ατόμων κάθε ηλικίας.
Τα βιβλία μου αφορούν τη “Σύγχρονη Ψυχολογία “ ,την “Εξερεύνηση του Εαυτού μας” και την “Ψυχοπαιδαγωγική Συμβουλευτική” οικογενειών.( Εκδόσεις ΤΑΝΙ)
Πληροφορίες -παραγγελίες : (0030) 6946 905802/ 213 0285418 /
e mail:filika1@yahoo.gr / filikaterinan@gmail.com
Διεύθυνση γραφείου: Πανεπιστημίου 57, 1ος όροφ
