Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε το πράσινο φως σε πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία επιτρέπει τη χρήση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης για τη χρηματοδότηση της βελτίωσης της στέγασης των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων.
Αυτό το μέτρο, το οποίο είχε προηγουμένως συμφωνηθεί από τα κράτη μέλη, θα το χαιρετίσει ιδιαίτερα ο πληθυσμός Ρόμα, και εκτιμάται ότι θα καλύψει 10-12 εκατ. ανθρώπους στην Ευρώπη, οι οποίοι συχνά ζουν σε συνθήκες εξαιρετικά μεγάλης φτώχειας και απομόνωσης. Ο κ. Johannes Hahn, επίτροπος αρμόδιος για την περιφερειακή πολιτική, χαιρετίζει την απόφαση:
«Η κοινότητα Ρόμα είναι η μεγαλύτερη μειονοτική ομάδα της Ευρώπης, η οποία συχνά είναι θύμα περιθωριοποίησης, φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Χαιρετίζω τη σημερινή απόφαση, η οποία θα επιτρέψει στην περιφερειακή πολιτική να βοηθήσει στο να σπάσει ο φαύλος κύκλος στον οποίο φαίνεται να είναι παγιδευμένες αυτές οι κοινότητες.
Η εν λόγω απόφαση θα πρέπει να είναι μέρος μιας συνολικής προσέγγισης η οποία θα καλύπτει επίσης δράσεις στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας, των κοινωνικών υποθέσεων και της απασχόλησης».
Η νομοθεσία για τα διαρθρωτικά ταμεία ήταν πριν πολύ περιοριστική όσον αφορά τις παρεμβάσεις στον τομέα της στέγασης, με επιλεξιμότητα που περιοριζόταν στα δώδεκα νέα κράτη μέλη της ΕΕ (με πρόσφατες εξαιρέσεις που αφορούσαν μέτρα για την ενεργειακή αποδοτικότητα και την ανανεώσιμη ενέργεια) και στην ανακαίνιση υφιστάμενων πολυκατοικιών σε αστικές περιοχές.
Εντούτοις, οι πληθυσμοί Ρόμα ζουν ως επί το πλείστον σε απομονωμένες αγροτικές περιοχές και σε μονοκατοικίες. Τα νέα μέτρα θα διευρύνουν τη χρήση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), έτσι ώστε να καλυφθούν στεγαστικές παρεμβάσεις υπέρ των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων σε όλα τα κράτη μέλη.
Η τροποποίηση επικεντρώνεται ρητά, αλλά όχι αποκλειστικά, στον πληθυσμό Ρόμα. Καλύπτει την αντικατάσταση των υφιστάμενων σπιτιών καθώς και την κατασκευή νέων, τόσο σε αγροτικές όσο και σε αστικές περιοχές.
Η χρηματοδότηση μέσω του ΕΤΠΑ δεν ισχύει για την ιδιοκατοίκηση αλλά μόνο για έργα που αναλαμβάνουν οι δημόσιες αρχές.
Η στήριξη της στέγασης συμπληρώνει ευρύτερες δράσεις
Η στέγαση αναγνωρίζεται ως παράγοντας ουσιώδους σημασίας για τη βελτίωση της ενσωμάτωσης των Ρόμα. Ωστόσο, θα πρέπει να αποτελεί επίσης μέρος μιας «ολοκληρωμένης προσέγγισης» η οποία να σχεδιάζεται και να εφαρμόζεται από τις εθνικές και περιφερειακές αρχές με σκοπό την κάλυψη και άλλων ζητημάτων όπως η εκπαίδευση, η ανάπτυξη δεξιοτήτων, η απασχόληση και η υγεία.
Τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία συγχρηματοδοτούν ήδη διάφορα προγράμματα που επικεντρώνονται στις κοινότητες Ρόμα, για παράδειγμα: προς τους τομείς της νηπιακής εκπαίδευσης, της απασχόλησης, της χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων και της ισότητας των ευκαιριών (ιδίως της ισότητας των φύλων).
Για παράδειγμα, μέσω επενδύσεων της ΕΕ (1,11 εκατ. ευρώ) θα υλοποιηθεί ένα νέο έργο αποκατάστασης των αστικών κέντρων σε μια από τις μεγαλύτερες γειτονιές Ρόμα στην Ουγγαρία, στον Δήμο Nyíregyháza
Το απομονωμένο σχολείο θα καταργηθεί και θα αναδιευθετηθούν οι δρόμοι, παιδικές χαρές και υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών.
Εκτός από τη χρηματοδότηση που είναι διαθέσιμη μέσω των προγραμμάτων περιφερειακής πολιτικής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή 5 εκατ. ευρώ για ένα πιλοτικό πρόγραμμα σχετικά με την ενσωμάτωση των Ρόμα, με τρεις πτυχές: νηπιακή εκπαίδευση, χορήγηση μικροχρηματοδοτήσεων και ενημέρωση- ευαισθητοποίηση.
Το πρόγραμμα εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια του 2010 και επικεντρώνεται κυρίως στις κοινότητες Ρόμα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Σημείωση για τους συντάκτες
Ιούλιο του 2009 η Επιτροπή υπέβαλε την πρότασή της, η οποία κατόπιν συζητήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο.
Πορίσματα ερευνών δείχνουν ότι στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ποσοστό μεγαλύτερο του 50% του πληθυσμού Ρόμα ζουν σε εν μέρει ή πλήρως απομονωμένες γειτονιές – μια τάση απομόνωσης η οποία ενισχύθηκε τα τελευταία 15 χρόνια.
Το 2010 ανακηρύχθηκε Ευρωπαϊκό Έτος για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.