Αρθρο του Γιάννη Φραγκιαδάκη – Οικονομολόγου
Ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη, δύο λέξεις οικονομικής ορολογίας που παλαιότερα αναφέρονταν παραμόνο κατά τη διάρκεια εξειδικευμένων σεμιναρίων ή κατά περίπτωση σε οικονομικές αναλύσεις των ΜΜΕ.
Τον τελευταίο χρόνο, ωστόσο, αυτές οι λέξεις αναφέρονται καθημερινά σε ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ αλλά και σε απίθανα μέρη από απλούς καθημερινούς ανθρώπους, ανεξάρτητα αν γνωρίζουν τη σημειολογία τους.
Σαφέστατα, η ανταγωνιστικότητα συνδέεται άρρηκτα με την ανάπτυξη που είναι και το ζητούμενο σήμερα με την χρηματοπιστωτική κρίση που ταλανίζει τη χώρα μας.
Η επιστημονική μου ένσταση είναι η σύνδεση της ανταγωνιστικότητας ΜΟΝΟ με τις περικοπές των μισθών, κυρίως στον ιδιωτικό τομέα, γιατί στο δημόσιο τομέα οι λελογισμένες περικοπές (χωρίς ακρότητες) σημαίνουν νοικοκύρεμα.
Ας δούμε τα δεδομένα πρακτικά χωρίς επιστημονικές ορολογίες για να γίνουν κατανοητά σε όλους.
Αν υποθέσουμε ότι έχουμε μία μικρομεσαία επιχείρηση που απασχολεί δέκα εργαζόμενους. Στα πλαίσια της ανταγωνιστικότητας, ο επιχειρηματίας περικόπτει κατά 30% τους μισθούς ενώ παραμένουν αυξημένα όλα τα υπόλοιπα όπως ενοίκια επαγγελματικής στέγης, ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΚΙΝΗΤΕΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΕΣ, ΥΔΡΕΥΣΗ, καύσιμα , πρώτες ύλες, τραπεζικό χρήμα, δημοτικά τέλη κλπ.
Σαφέστατα, ο στόχος δεν επιτυγχάνεται, και ο επιχειρηματίας ματαιοπονεί. Με την άμεση όμως παρέμβαση του κράτους με (ΚΥΑ) Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις και όπου απαιτείται νομοθετική ρύθμιση για αναγκαστική μείωση κατά 30% σε όλα τα παραπάνω και ταυτόχρονα διατίμηση σε όλα τα προϊόντα και παροχές υπηρεσιών πρώτης ανάγκης, με βάση την αγοραστική δύναμη και όχι με βάση προσφοράς και ζήτησης, επέρχεται εναρμονισμένη εξισορρόπηση.
Με αυτό τον τρόπο, οι θιγόμενοι μισθωτοί από τις περικοπές στον ιδιωτικό αλλά και δημόσιο τομέα δεν θα είχαν καμία αντίρρηση εφόσον και το βιοτικό κόστος ζωής μειωνόταν επίσης κατά 30%.
Αν κάποιος ισχυριστεί ότι τα παραπάνω δεν είναι συμβατά με το μοντέλο της φιλελεύθερης οικονομίας θα του θυμίσω ότι μέχρι και τη δεκαετία του 1990, που επίσης είχαμε ως καπιταλιστική χώρα φιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο, τα καταναλωτικά αγαθά αλλά και οι υπηρεσίες πρώτης ανάγκης ήταν διατιμημένα με αγορανομικές διατάξεις, οι οποίες σταδιακά καταργήθηκαν για να διαμορφωθούν οι τιμές ελεύθερα μέσα από τον ανταγωνισμό της υγιούς οικονομίας.
Σήμερα όμως λόγω των γνωστών συγκυριών δεν υπάρχει υγιής οικονομία. Άρα, αυτεπάγγελτα παρεμβαίνει το κράτος ώστε να υπάρχει απόλυτη εναρμόνιση κατώτερου εισοδήματος και βιοτικού κόστους ζωής.
Όταν με το καλό ανακάμψουμε, σταδιακά και εναρμονισμένα θα ανεβαίνουν τα εισοδήματα και θα καταργούνται οι αγορανομικές διατάξεις.
Δεν χρειάζεται να είσαι οικονομολόγος ή επαΐων για να κατανοήσεις ότι δεν είναι εφικτή η περικοπή εισοδημάτων χωρίς παράλληλη ισοδύναμη μείωση της τιμής των βιοτικών αγαθών και παροχής υπηρεσιών. Μόνο με τον τρόπο αυτό μπορούμε να αποσοβήσουμε κοινωνικές αδικίες και να εναρμονισθούν σταδιακά εισόδημα και αγορά εργασίας.
Σε αντίθετη περίπτωση, είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν -αν δεν υπάρχουν ήδη- κοινωνικοοικονομικές ανισότητες οι οποίες θα επιφέρουν αναπόφευκτα κοινωνικές εκρήξεις.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι δυο γειτονικές καπιταλιστικές χώρες, η μία εκ των οποίων ανήκει και στην Ε.Ε, Βουλγαρία και FYROM.
Σε πρόσφατη επίσκεψή μου και κάνοντας μία σχετική έρευνα αγοράς σε Σ/Μ, διαπίστωσα ότι κουτάκι αναψυκτικού πασίγνωστης εταιρίας πωλείται στο 1/3 της τιμής από το αντίστοιχο προϊόν της ίδιας εταιρίας σε δικά μας Σ/Μ. Το ίδιο διαπίστωσα σε οδοντόπαστες, σαμπουάν και άλλα βασικά προϊόντα γνωστών επωνύμων εταιριών.
Πρόσφατα στα ΜΜΕ αναδείχθηκε το θέμα ότι πολλοί Έλληνες, κυρίως της Βορείου Ελλάδος, επισκέπτονται οδοντογιατρούς στις προαναφερόμενες χώρες γιατί οι τιμές είναι μειωμένες επίσης κατά 1/3 ενώ οι παροχές υπηρεσιών είναι οι αντίστοιχες με των Ελλήνων οδοντογιατρών.
Είναι πασιφανές ότι στις παραπάνω χώρες με μέσο μισθό στον ιδιωτικό-δημόσιο τομέα 250-350 Ευρώ, εναρμονίζονται τα εισοδήματα με τις τιμές των καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών.
Όλα τα παραπάνω, αποδεικνύουν για άλλη μια φορά πως η Ελλάδα είχε για χρόνια εγκλωβιστεί στο καθεστώς της «εύκολης ανάπτυξης», μια ανάπτυξη που βασίστηκε στην εκτεταμένη μαύρη οικονομία, τον πελατειακό και διεφθαρμένο κρατισμό, τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα, την εσωστρέφεια και τον εκτεταμένο δημόσιο δανεισμό που εκτόξευσε το έλλειμμα, το χρέος και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στα ύψη.
Το αποτέλεσμα, όπως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις, ήταν να κερδίσουν οι λίγοι σε βάρος των πολλών και να δημιουργηθεί μια κρίση όχι μόνο οικονομική αλλά και κοινωνική, θεσμική και ηθική.
Η οικονομική κρίση, όμως, πέραν των δυσκολιών που έχει προκαλέσει σε τόσα νοικοκυριά, δεν παύει να είναι μια ευκαιρία για μια εκτεταμένη προοδευτική αναδιάρθρωση των οικονομικών δομών της χώρας, έτσι ώστε αυτή τη φορά να αποφευχθεί ο κλισέ ότι “στην Ελλάδα των αντιθέσεων και των υπερβολών τα αυτονόητα περισσεύουν”.
Φραγκιαδάκης Γιάννης
Οικονομολόγος – Αναπτυξιολόγος
Απόφοιτος ΔΟΣΑ
Mail: gfragkiadakis@hotmail.com
