Ένα χρόνο μετά την άδεια λειτουργίας του ως Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης και Προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων των δημοσιογράφων, και δύο χρόνια μετά την ίδρυσή του με πρωτοβουλία της ΕΣΗΕΑ και των Ενώσεων Συντακτών όλης της χώρας, ο ΞΕΝΟΦΩΝ οργανώνει διανομή αμοιβών στους δημοσιογράφους που έχουν συμβληθεί με τον Οργανισμό.
Το αμέσως επόμενο διάστημα θα ανοίξει η πλατφόρμα μέσω της οποίας οι δημοσιογράφοι που έχουν αναθέσει, εντός του 2023, στον ΟΣΔ ΞΕΝΟΦΩΝ την διαχείριση των πνευματικών τους δικαιωμάτων, θα κληθούν να δηλώσουν το έργο που έχουν δημοσιεύσει εντός του ίδιου έτους (2023), προκειμένου να προχωρήσει η διανομή αμοιβών μέσα στο καλοκαίρι.
Τα έσοδα που θα διανείμει, για πρώτη φορά εφέτος, ο ΞΕΝΟΦΩΝ αντιστοιχούν στους 8 μήνες λειτουργίας του μέσα στο 2023. Τα έσοδα αυτά δεν ήταν αυτονόητα και ακόμη και η είσπραξή τους αναδεικνύεται, έως και σήμερα, σε πρόκληση. Με συστηματική δουλειά και τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία, ο ΞΕΝΟΦΩΝ κατάφερε, ένα μόλις χρόνο μετά την άδεια λειτουργίας του, να εισάγει δυναμικά και για πρώτη φορά το δημοσιογραφικό πνευματικό έργο στην επίπονη συζήτηση της κατανομής των πνευματικών δικαιωμάτων από την ιδιωτική χρήση. Το συγκεκριμένο επίτευγμα δεν είναι καθόλου αμελητέο καθώς το συγκεκριμένο περιβάλλον διαμορφώθηκε για δεκαετίες χωρίς την ενεργή συμμετοχή των δημοσιογράφων.
Σε αυτόν τον ένα χρόνο καταφέραμε να μετρηθεί, για πρώτη φορά με διακριτό τρόπο, ο όγκος των αναπαραγωγών δημοσιογραφικών έργων που κάνουν οι ιδιώτες από τις εφημερίδες, τα περιοδικά, τις ενημερωτικές ιστοσελίδες αλλά και την τηλεόραση. Η έρευνα πεδίου που ανέθεσε και επόπτευσε η αρμόδια δημόσια αρχή, δηλ. ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ), κατέγραψε ιδιαίτερα υψηλά, σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες, ποσοστά αναπαραγωγής δημοσιογραφικών έργων από το ευρύ κοινό.
Ο ΟΠΙ απέδωσε πρόσφατα στον ΟΣΔ ΞΕΝΟΦΩΝ το 2% της συνολικής εύλογης αμοιβής που εισπράττεται από τους εισαγωγείς Η/Υ, τάμπλετ, κινητών τηλεφώνων. Ο ΟΠΙ κατένειμε τα έσοδα αυτά ανάμεσα στους 16 ΟΣΔ που εκπροσωπούν κάθε κατηγορία δικαιούχων πνευματικών δικαιωμάτων, και απέδωσε για πρώτη φορά ποσοστό στον ΟΣΔ ΞΕΝΟΦΩΝ το οποίο ωστόσο είναι αναντίστοιχο του μεγάλου όγκου αναπαραγωγών δημοσιογραφικών έργων και γι’ αυτό υπολείπεται του ποσοστού που τεκμηριωμένα ζητήσαμε με το υπόμνημα που του υποβάλλαμε. Υπερβαίνει ωστόσο, κατά περίπτωση, το μερίδιο που αποδίδεται στους δημοσιογράφους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου επίσης το τοπίο έχει διαμορφωθεί χωρίς την συμμετοχή τους και γι’ αυτό αναπτύσσεται πλέον μέτωπο διεκδικήσεων, τουλάχιστον εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην Ελλάδα, επί δεκαετίες υπήρξε συστηματική υποτίμηση των δημοσιογραφικών πνευματικών δικαιωμάτων. Ο ΟΣΔ του βιβλίου που εκπροσώπησε από κάποια χρονική περίοδο και μετά έναν ορισμένο αριθμό δημοσιογράφων αλλά και εκδότες ΜΜΕ, δεν διεκδίκησε και ουδέποτε κατέβαλε αμοιβές για τα δημοσιογραφικά έργα στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση.
Η κρισιμότητα αυτής της παράλειψης αποδείχθηκε από τα υψηλότατα ποσοστά αναπαραγωγής δελτίων ειδήσεων, ενημερωτικών εκπομπών και μαγκαζίνο, εν όλω ή εν μέρει, τα οποία κατέγραψε η έρευνα πεδίου της ΚΑΠΑ research για λογαριασμό του ΟΠΙ, μετά από αίτημα του ΟΣΔ ΞΕΝΟΦΩΝ. Επομένως ο ΞΕΝΟΦΩΝ διαθέτει πλέον ισχυρότατα ερείσματα διεκδίκησης επιπλέον ποσοστού για τα έργα των δημοσιογράφων στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση το οποίο εξακολουθεί να μην αποδίδει ο ΟΠΙ με την πρόσφατη απόφασή του.
Ο ΞΕΝΟΦΩΝ όπως κάνει έως τώρα, με ήδη αξιοσημείωτα αποτελέσματα, θα συνεχίσει να διεκδικεί με σοβαρότητα, γνώση και τεκμηρίωση, δικαιότερο μερίδιο για ΟΛΟΥΣ τους δημοσιογράφους.
Το μέτωπο που έχουν δημιουργήσει η ΕΣΗΕΑ και οι Ενώσεις Συντακτών όλης της χώρας (ΕΣΗΕΜ-Θ, ΕΣΗΕΠΗΝ, ΕΣΗΕΘΣτΕ-Ε και ΕΣΠΗΤ) με την ίδρυση του ΟΣΔ ΞΕΝΟΦΩΝ πρέπει να δυναμώσει κι άλλο ώστε όλοι μαζί να διασφαλίσουμε τα πνευματικά δικαιώματα των δημοσιογράφων στις εφημερίδες, τα περιοδικά, τις ενημερωτικές ιστοσελίδες, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, από κάθε δυνατή πηγή.
Ο ΞΕΝΟΦΩΝ συμμετείχε και συμμετέχει ενεργά και καθοριστικά στην διαδικασία απόδοσης αμοιβών από τις μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες. Επιπλέον επιδιώκει να πρωτοστατήσει στη συζήτηση που διεξάγεται σε επίπεδο Ε.Ε. για τη ρύθμιση των εφαρμογών της τεχνητής νοημοσύνης, με πρόβλεψη αμοιβών για τη χρήση δημοσιογραφικών κειμένων στην «εκπαίδευση» μηχανών.
