Ένα έγγραφο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών για το νέο ρόλο του (γερμανοκρατούμενου) Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας είναι η παρακαταθήκη που αφήνει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο Eurogroup, αλλά η βασικότερη πρότασή του φαίνεται καταδικασμένη να πέσει στο κενό.
Σύμφωνα με το έγγραφο, που διέρρευσε στην Handelsblatt και στο Reuters, ο Σόιμπλε επισημοποιεί την πρότασή του για… ξεδόντιασμα αρμοδιοτήτων της (αναξιόπιστης, κατά τους Γερμανούς) Ευρωπαϊκής Επιτροπής και γιγάντωση αρμοδιοτήτων του ESM, ώστε ο σχετικά νέος
ργανισμός, σε όλες τις αποφάσεις του οποίου έχει δικαίωμα βέτο η Γερμανία, να ελέγχει τα οικονομικά όσων χωρών μπαίνουν σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.
Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή αλλαγή στην αρχιτεκτονική της ευρωζώνης, που και ο ίδιος ο Β. Σόιμπλε γνωρίζει καλά ότι έχει ελάχιστες πιθανότητες να γίνει δεκτή, όχι μόνο επειδή υπάρχει πολύ σθεναρή αντίσταση από ισχυρές χώρες (Γαλλία, Ιταλία), αλλά πρωτίστως επειδή θεσμικά είναι αδύνατο να προωθηθεί, τουλάχιστον στην παρούσα φάση.
«Το σχέδιο δεν οδηγεί κάπου», σημειώνει η Handelsblatt, επειδή «οι αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκές Επιτροπής είναι κατοχυρωμένες από τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Όποιος θέλει να απογυμνώσει την Επιτροπή από εξουσίες πρέπει να αναθεωρήσει τη συνθήκη, κάτι που είναι προς το παρόν εκτός συζήτησης».
Η στρατηγική Σόιμπλε
Για ποιο λόγο, λοιπόν, ο Σόιμπλε καταδικάζει τη γερμανική οικονομική διπλωματία σε μια αποτυχία, καταθέτοντας προτάσεις που είναι βέβαιο ότι θα απορριφθούν;
Ως καλός γνώστης της λειτουργίας των ευρωπαϊκών μηχανισμών, ο Σόιμπλε βλέπει ότι ανοίγει, με πρωτοβουλία της Γαλλίας του Μακρόν, μια πολύ μεγάλη συζήτηση για αλλαγές στην αρχιτεκτονική της ευρωζώνης και καταθέτει μαξιμαλιστικού χαρακτήρα προτάσεις, ώστε, μέσα από διαπραγματευτικούς συμψηφισμούς, να φθάσει στο ποθητό από το Βερολίνο αποτέλεσμα, δηλαδή να «καούν» όσες προτάσεις της Γαλλίας οδηγούν άμεσα ή έμμεσα σε κοινό λογαριασμό για ευρωπαϊκά χρέη, όπου η Γερμανία θα έχει να σηκώσει τα περισσότερα βάρη.
Για παράδειγμα, στη συζήτηση για τον ESM, το έγγραφο Σόιμπλε περιλαμβάνει δύο βασικές προτάσεις (ορθότερα: αρνήσεις), στόχος των οποίων είναι να εξουδετερώσουν τις προτάσεις Μακρόν:
1. Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών λέει «όχι» σε οποιοδήποτε σχέδιο κάλυψης του κόστους διαχείρισης τραπεζικών κρίσεων σε κράτη – μέλη από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.
2. Λέει «όχι», επίσης, σε οποιαδήποτε πρόταση για κάλυψη ενός κοινού προϋπολογισμού της ευρωζώνης από κονδύλια του ESM (τα οποία προέρχονται από δανεισμό, με εγγύηση των κρατών – μετόχων).
Γενικότερα, το έγγραφο του γερμανικού ΥΠΟΙΚ είναι ξεκάθαρα αρνητικό στις ιδέες των Γάλλων για μια, έστω περιορισμένη, δυνατότητα κοινής δημοσιονομικής διαχείρισης από τα κράτη της ευρωζώνης με εκδόσεις νέου χρέους (από τον ESM ή άλλο οργανισμό).
«Θα έπαιρνε χρόνο και θα αποτελούσε επανάληψη σφαλμάτων του παρελθόντος, θα έδινε εσφαλμένα κίνητρα και θα εγείρονταν νέα θεμελιώδη ερωτήματα για το θεσμικό πλαίσιο της ευρωζώνης. Θα αμφισβητούνταν η σταθερότητα της ευρωζώνης», σημειώνεται στο γερμανικό έγγραφο.Ουσιαστικά, δηλαδή, ο Β. Σόιμπλε πήγε στο τελευταίο Eurogroup της μακράς υπουργικής θητείας του και κατέθεσε τις πιο ακραίες θέσεις της γερμανικής πλευράς, με μοναδικό στόχο να εξουδετερώσει εκ των προτέρων τις ιδέες Μακρόν, που αποτελούν στρατηγικής σημασίας απειλή για τα γερμανικά συμφέροντα. Ο διάδοχός του θα κληθεί να κάνει συμβιβασμό με ορισμένες υποχωρήσεις, αλλά ήδη ο Σόιμπλε έχει ανεβάσει πολύ υψηλά τον πήχη των γερμανικών απαιτήσεων…
