Ένας παραγνωρισμένος λογοτέχνης με σπουδαίο πολύπλευρο ταλέντο.
Στις 12 Σεπτεμβρίου του 2009 συμπληρώθηκαν 21 έτη από την αιφνίδια και αδόκητη απώλεια του Κιλκισιώτη λογοτέχνη και συνεργάτη του δημοσιογραφικού συγκροτήματος του “Μαχητή” Φόρη Παροτίδη, με πολύ σημαντικό ποικιλόμορφο έργο.
Στην προσωπικότητα και στο έργο του αείμνηστου Φόρη είχε αναφερθεί με μια εμπνευσμένη ομιλία του σε εκδήλωση – φιλολογικό μνημόσυνο της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης, στις 18 Δεκεμβρίου 2008, αφιερωμένη στα εικοσάχρονα από τον θάνατο του, ο Κιλκισιώτης δικηγόρος Θεσσαλονίκης και συνεργάτης του δημοσιογραφικού συγκροτήματος του “Μαχητή” Στάθη Τσομίδη. Το κείμενο της σημαντικής αυτής ομιλίας δημοσιεύεται, και αποτελεί έναν ελάχιστο φόρο τιμής στην μνήμη του κοινού φίλου με την μεγάλη προσφορά στα Ελληνικά γράμματα.
Η συμπλήρωση των 20 χρόνων από τον ξαφνικό θάνατο του Φόρη Παροτίδη, αποτελεί μια ασφαλή χρονική απόσταση για την όσο το δυνατόν πιο ψύχραιμη αξιολόγηση του έργου του και την όποια προσφορά του στα Ελληνικά γράμματα.
Πρέπει, εισαγωγικά, να σας διευκρινίσω, δανειζόμενος μια παροιμιώδη έκφραση του καθηγητή Παναγιώτη Μουλλά ότι “…δεν αισθάνομαι κανενός είδους συγγένεια ιδιοσυγκρασίας, ιδεολογίας ή φιλοσοφική με το τιμώμενο πρόσωπο. Ίσα – ίσα, θα έλεγα, “χάσμα γαρ μέγα εστήρικται μεταξύ ημών και υμών ..”
Αυτή η προλογική διευκρίνιση θα κρίνει και την αντικειμενικότητα των λεχθέντων μου και ελπίζω η κρίση να είναι επιεικής. Διότι η θεώρηση μου, στο έργο του γίνεται με αγάπη και θαυμασμό.
Αγάπη για έναν άνθρωπο, που στο τέλος της σύντομης ζωής του τον έζησα, καθημερινά στο πλαίσιο της οργάνωσης του Β΄ παγκοσμίου συνεδρίου του Ποντιακού Ελληνισμού, λίγο πριν από τον θάνατο του. Και απέραντο θαυμασμό για την οξύνοια, την διεισδυτικότητα και την επιμονή του στην ανάλυση.
Η εκρηκτική προσωπικότητα του Φόρη Παροτίδη στον λογοτεχνικό χώρο, φανερώθηκε πολύ γρήγορα μόλις σε ηλικία 18 χρόνων, όταν παρουσιάζει δυο κριτικές εργασίες, πρωτόλεια, με θέμα το έργο του Ανδρέα Καρκαβίτσα και του Ανδρέα Λασκαράτου δυο περιοδικό “Σερραϊκά γράμματα” σε συνέχειες.
Ο νεαρός τότε Φ. Παροτίδης διάλεξε να κάνει την εμφάνιση του, στον πεζό λόγο με δύο κριτικά κείμενα ύστερα από αρκετή σκέψη, όπως αποδεικνύεται.
Ο Καρκαβίτσας, που τον έχει συναντήσει και στα σχολικά αναγνώσματα του, αποτελεί για τον ίδιο ένα πρότυπο, τουλάχιστον για τις λαογραφικές προεκτάσεις που δίνει, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά γι΄ αυτόν.
“ Είχε μια τάση προς την λαογραφία. Χρησιμοποιούσε ελεύθερα με την τεχνική του πάντα τα λαϊκά στοιχεία, μύθους, παραδόσεις, παροιμίες, στίχους λαϊκούς, ή ότι άλλο μπορούσε να του χρειαστεί στην συγγραφή του”.
Αλλά κυρίως, διότι του δίνει την ευκαιρία να προδιαγράψει από την πρώτη στιγμή την πορεία του. Να δώσει την κοινωνική διάσταση του έργου του συγγραφέα, μια διάσταση που για τον Φόρη Παροτίδη θα αποτελέσει την πυξίδα της όλης πνευματικής δημιουργίας του. Έτσι δεν είναι υπερβολή αν πούμε ότι επιχειρεί μια κοινωνική ανάγνωση του “Ζητιάνου” , όταν σημειώνει για τον Καρκαβίτσα:
“Ο κόσμος που περιγράφει γύρω του δεν τον ευχαριστεί. Δίνει σύνθημα ν΄ αλλάξει ταχτική. Το νόημα της τέχνης του είναι η αλλαγή στην κοινωνική ζωή. Κοινωνική μεταρρύθμιση, αλλαγή στον τρόπο ζωής ζητάει με τον “Ζητιάνο”
Ενώ για τον αφορισμένο Λασκαράτο γράφει με την σιγουριά ενός ωρίμου “ Ο Λασκαράτος μισητής της κοινωνίας, ζηλωτής ψυχικής τελειότητας είχε ξεπεράσει τα όρια, που χωρίζουν τον εσωτερικό από τον εξωτερικό κόσμο. Ανακάλυψε τις διαφορές, ζύγισε κάθε μορφή αδυναμίας, σφυρηλάτησε τους άστατους χαρακτήρες μόνο να σιγουρέψει την κοινωνία”.
Οι εύστοχες παρατηρήσεις και κρίσεις του νεαρού συγγραφέα φανερώνουν την μετέπειτα πορεία, που θα ακολουθήσει. Μια πορεία που είναι πολυποίκιλη και πολύπλευρη, με κύριο χαρακτηριστικό ότι η πληθώρα των κειμένων του δεν είναι εις βάρος της ποιότητας των.
Στα 1957 -1958 γράφει την αδημοσίευτη έως τώρα “Εξιλέωση”, όπου στηλιτεύει μικροαστικές συνήθειες μέσα από την ζωή ενός ζευγαριού, που η διαφορά ηλικίας, αλλά και οι ασχολίες του συζύγου διαρκώς τους απομακρύνουν.
Ως λύση παρουσιάζεται η δολοφονία των τριών παιδιών και η αυτοκτονία της γυναίκας. Ο άνδρας Μιχαήλ Βορονώφ, σκιαγραφείται ως ακάματος οικογενειάρχης που όμως δεν έχει μπει στην ψυχή της γυναίκας του άσχετα που την αγαπά. Και η γυναίκα, η Βαρούσκα, στέκει ως το τραγικό τέλος απόμακρη μην μπορώντας να προσαρμοστεί στην νέα της ζωή.
Δικηγόρος Στάθης Τσομίδης
